مرجان قندی
خبرنگار

راهی برای جذب نگاه‌ها

«برای تیونینگ ماشین از جوان 30 ساله تا مرد 65 ساله اینجا می‌آیند.» این را امیر اسلامی یکی از قدیمی‌های صنف تیونینگ می‌‌گوید. کسی که هر روز با آدم‌های زیادی از جنس عشق ماشین سرو کار دارد. اسلامی درباره تیون کردن خودرو می‌گوید: «تیونینگ در اذهان عمومی به موتور خودرویی که دستکاری شده،گفته می‌شود. چون چیزی که آنها می‌بینند سرعت یا صدای بیشتر یک خودرو تیونینگ شده است. اما تیونینگ یعنی هر تغییری که باعث بهینه شدن خودرو شود. تیونینگ کردن صرفاً فقط تقویت کردن موتور خودرو نیست. اگزوز خودرو را هم تیونینگ می‌کنند تا تنفس ماشین بهتر شود.»

رینگ اسپرت، ارتفاع بالا

تیونینگ مختص خودرو خاصی نیست. اما بهتر است که یک تقسیم بندی انجام دهیم. اسلامی با تشریح تفاوت تیونینگ داخل و خارج از کشور می‌گوید: «خارج از کشور ماشین صفر را هم تیونینگ می‌کنند. یعنی حتی آخرین مدل‌ها هم بلافاصله تیونینگ می‌شوند. اما در ایران صبر می‌کنند خودرو از مدل بیفتد یا قدیمی شود، تازه وقتی وسع خرید مردم به آن رسید این کار را انجام می‌دهند ؛ البته بجز خودروهای آفرودی. صاحبان خودروهای آفرود همان لحظه اول خرید برای یک سری تغییرات سراغ تیون کردن می‌آیند. مثلاً رینگ و لاستیک‌های متفاوت‌تری می‌گذارند، ارتفاع خودرو را تغییر می‌دهند، کاور محافظ رنگ می‌گذارند، شیشه‌ها را تیره می‌کنند، سیستم صوتی بهتر می‌گذارند چون می‌خواهند از ماشین‌شان لذت ببرند.»

صبر، تمرین وعشق

تیونینگ خودرو در یک دهه اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است. تیونر  هم به یکی از شغل‌های پرطرفدار در دنیا تبدیل شده است. افراد موفق این حوزه کسانی هستند که به شکل تیمی کار می‌کنند و به کمک گروه‌شان پروژه تیونینگ را با بیشترین کیفیت انجام ‌می‌دهند. اسلامی در این باره می‌‌گوید: «دانشگاه رشته الکترونیک خوانده‌ام و ورودم به دنیای خودرو و تیونینگ فقط از روی علاقه بود. خودرو می‌خریدم با آن سفر می‌رفتم. آن زمان تیونینگ خیلی مد نبود. اهل سفر هستم و دوست داشتم ماشینم را  تجهیز کنم. خواسته‌ام را به هرکسی می‌گفتم به بهانه‌های مختلف نمی‌پذیرفت. تا اینکه تیمی تشکیل دادم تا خودم با همراهی آنها ماشین‌ام را تیونینگ کنم. هر طور که بود قطعات را پیدا می‌کردم و می‌خریدم. آنقدر کار بخوبی جلو رفت که کم کم دوستانم می‌آمدند و می‌خواستند همان کار را برای ماشین آنها انجام بدهم. کم کم تیم ما تبدیل به یک مجموعه تیونینگ خودرو شد که از خارج ایران قطعات و خدمات جدید وارد و روی خودروها نصب می‌کردیم. امروز تیونینگ یکی از شغل‌های پرطرفدار و پردرآمد شده اما هر کسی وارد این کار می‌شود ماندگار نمی‌شود. با توجه به تجربه‌هایی که در این سال‌ها بدست آوردم می‌گویم اگر کسی دوست دارد وارد این شغل شود اول از همه باید انسان صبوری باشد. این مهم‌ترین ویژگی تیونر است. چون شرایط محیط این کار کاملاً صنعتی و به اصطلاح خشن است. بعد از آن تمرین و آموختن رمز موفقیت در هر کاری است. عشق هم نیاز به گفتن ندارد تا عشق به کاری نباشد شما در راهی که می‌دانید چقدر سختی دارد پا نمی‌گذارید.»

از رینگ 17 تا کف‌خوابی

طبق گفته‌ تیونرها در ایران اغلب خودروهای تولید داخل مثل ۲۰۶ و پرشیا برای تیونینگ مراجعه می‌کنند تا بتوانند آپشن‌های اتومبیل‌های روز دنیا را روی خودرو‌شان پیاده کنند. برخی از خدمات تیونینگ روی این خودروها جواب می‌‍دهد و بعضی‌ها هم نه! البته هر کار غیراستانداردی عواقبی هم دارد. برای مثال سایز لاستیک فابریک ۲۰۶، ۱۴ است و حداکثر می‌توان سایز ۱۶ را جایگزین آن کرد. اما کسانی هستند که زیاده‌روی می‌کنند و رینگ سایز ۱۷ زیر ماشین می‌اندازند که این کار باعث لرزش اتاق ماشین می‌شود. بعضی‌ها هم ارتفاع ماشین را کم یا به اصطلاح کف‌خواب می‌کنند. با این کار لاستیک در گلگیر می‌رود و صدمه زیادی به ماشین وارد می‌شود. برای کم کردن ارتفاع اتومبیل، ابتدا لوازم داخل کمک فنر را تعویض می‌کنند یا در تراشکاری قسمت بالای کمک فنر را می‌برند تا ماشین حالت الاکلنگی پیدا کند. کف‌خواب کردن ماشین باعث می‌شود خیلی جاها به زمین گیر کند یا به صدا بیفتد یا هنگام دور زدن و مواجه شدن با دست‌اندازها با خطر مواجه شود.
اسلامی به قیمت‌های لوازم تیونینگ هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «تعداد مراکز خدمات تیونینگ خیلی زیاد شده و به نوعی رقابت بالاست. اما در همه این مراکز خدمات تیونینگ طبق استاندارد صورت نمی‌گیرد. به طور مثال برخی از قطعات که استاندارد و گارانتی دارند قیمت‌شان 80 تا 400 میلیون تومان است. اما همان قطعه را با قیمت 40 میلیون تومان هم می‌توانید پیدا کنید که غیراستاندارد نیست اما جنس اصلی هم نیست. البته این به بودجه مشتری بستگی دارد و می‌شود با همان قطعه ارزان‌تر خودرواش را تیونینگ کرد. ما در این موارد حتی به اصرار مشتری هم کار را انجام نمی‌دهیم. چون معتقد هستیم محصول خوب باید از اینجا بیرون برود اما خیلی‌ها هم هستند که درآمد برایشان مهم‌تر از کیفیت کار است و آن را انجام می‌دهند. در صنعت تیونینگ افرادی که از خودروهایشان به صورت حرفه‌ای مثل آفرود استفاده می‌کنند خودروهای ساده‌تری دارند. آنها معمولاً اهل سفر و طبیعت گردی هستند و سعی می‌کنند از لوازمی که واقعاً نیاز است استفاده کنند تا خودرویشان سبک بماند. اما عده‌ای فقط می‌خواهند خودروهای تیونینگ شده‌شان را نمایش بدهند. معمولاً آنها لوازم بیشتری را روی خودرو می‌بندند که خیلی‌ از آنها از نظر ما برای آن خودرو اصلاً قابل استفاده نیست. آنها در لیست خدمات تیونینگ 40 مورد را تیک می‌زنند که برایشان انجام شود درصورتی که حتی کاربرد برخی از آنها را بلد نیستند! البته به نظر من با تیونینگ به هدف‌شان می‌رسند! هرکسی اگر در پیاده رو یک خیابان بایستد و فقط چند دقیقه به خودروهایی که از آنجا عبور می‌کنند نگاه کند حداقل 10 خودرو 206 می‌بینند اما از بین همه آنها خودرو 206 که متفاوت‌تر از بقیه است، مثلاً کف‌خواب شده یا سیستم صوتی قوی دارد یا رینگ‌هایش از لاستیک بیرون زده توجه‌ را به خودش جلب می‌کند.»