گزارش «ایران» از نخستین جشنواره ملی سرود فجر

نگذاریم کاروان موسیقی «سرود» را جا بگذارد

ندا سیجانی
خبرنگار

 اولین جشنواره ملی سرود فجربا معرفی برگزیدگان این دوره ازجشنواره درتالار وحدت به پایان رسید. فرمی ازموسیقی که به گفته کارشناسان وهنرمندان این حوزه، طی این سال‌ها جایگاه آن درعرصه موسیقی بسیارخالی بود وحال با ایجاد دفترسرود در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و درنگاه جدی‌تر، با برگزاری یک جشنواره مستقل با عنوان سرود فجر، ازاین پس شاهد کارهای ارزشمند واجراهای بیشماری ازگروه‌های مختلف سرود درکشورخواهیم بود.

اجرای 28 گروه سرود دراولین جشنواره ملی سرود فجر
به گفته حامد جلیلی، مسئول دفترسرود اداره کل موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر اولین جشنواره ملی سرود فجر، مهر ماه ۱۴۰۲ دبیرخانه این جشنواره دایر و در ۴ مرحله برگزار شد. مرحله نخست با ثبت‌نام بیش از۸۰۰ گروه ودر نهایت با ۸۰ گروه، وارد مرحله اجرایی منطقه‌ای شدند که دراین مرحله چهارگروه ازشهرهای اصفهان، مشهد، میناب و تهران حضور یافتند و به صورت زنده در مقابل داوران اجرای برنامه داشتند و درنهایت ۲۸ گروه منتخب این مرحله، حدود ۵ ماه تحت راهبری دبیرخانه جشنواره آثار ویژه خود را برای جشنواره ملی سرود فجر تولید کردند وطی سه روز(۲۳، ۲۴، ۲۵ شهریورماه) درمرحله پایانی این جشنواره با حضورداوران، مجید اخشابی، حامد عسکری، شهلا میلانی و سید جواد هاشمی درتالار رودکی به روی صحنه رفتند.
 
تأکید مقام معظم رهبری به سرود
 حامد جلیلی پیش از این در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار داشت: «ســـرود ازموســـیقی جـــدا نیســـت امـــا طـــی سال‌های گذشـــته نادیده گرفته شده و ســـرود را یـــک مقولـــه جـــدا در نظر داشـــتند. ســـرود در دهه 60 بسیار پررنگ بـــود، اما در اوایل دهه 70 کمرنگ شـــد تا این چند ســـال اخیر که با توجه به تأکید بسیار مقام معظـــم رهبـــری بـــه اهمیـــت و تأثیرگذاری ســـرود در عرصه‌های مختلف، توجهـــات نســـبت بـــه ســـرود و شـــکل خوانـــدن به صـــورت دســـته جمعی بیشـــتر شـــود و ایـــن اتفاق درمردم انـــکار ناپذیر اســـت. بـــه عقیـــده مـــن از آنجایـــی کـــه موســـیقی تأثیرگذار اســـت، بـــا زبان ســـرود می‌توانیم هـــرمفهـــوم ومحتوایـــی را کـــه بخواهیـــم انتقـــال دهیـــم و ایـــن امر مـــا را بـــه هدفمان نزدیک‌تـــر خواهـــد کـــرد.»

سرود به جایگاهی که شایسته آن بود رسید
امیرامانی فر، سرپرست گروه سرود «صدا» ازاصفهان درگفت‌و‌گو با «ایران» برگزاری جشنواره سرود فجر را موجب ارتقای سطح علمی گروه‌های شرکت کننده عنوان کرد و دراین باره افزود: برگزاری چنین جشنواره‌هایی می‌تواند دراجرای تئوری موسیقی در قالب آواز کر یا سرود بسیارتأثیرگذار باشد و فرصتی خواهد بود تا هنرمندان فعال این حوزه، هنر خود را به روی صحنه آورند.
گروه سرود «صدا»تجربه اجرا در جشنواره‌های مختلف را داشته است و دراین جشنواره قطعه چهارصدایی آفرینش را که براساس دستگاه موسیقی آوازی بود، به اجرا گذاشت.
حمید روزبان، سرپرست گروه سرود «تسنیم البرز» که با قطعه «نسل شهادت»در این جشنواره شرکت داشت، در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره برگزاری این جشنواره بیان کرد: «در دوره قبلی این جشنواره که سال گذشته درقالب جشنواره موسیقی فجربرگزار شد، این توفیق را داشتیم دربخش آکاپلا رتبه برتر را کسب کنیم. به عقیده من جای چنین جشنواره‌ای در موسیقی کشور خالی بود و بسیار خوشحالم که امروز سرود به این جایگاهی که شایسته آن بوده رسیده است.از نگاه من، سرود مقبولیت عمومی دارد و مردم علاقه‌مند به شنیدن سرود هستند. بنابراین بایستی این اتفاق شکل می‌گرفت و خدا را شاکرم این جشنواره مورد اقبال و استقبال مردم عزیزمان قرار گرفته است.

تقویت و حمایت از گروه‌های سرود
اوبه حمایت مسئولان فرهنگی به مقوله سرود اشاره کرد وافزود: ضرورت دارد مسئولین امربه این موضوع توجه کنند چرا که باید از این استعدادهای درخشان و پتانسیل‌های خوب بهره برد و ماحصل آن همین گروه‌های سرود هستند که اجراهای خوب در برنامه‌های مردمی خواهند داشت. من براین باورم مردم ما تشنه کارهای فرهنگی و هنری هستند. براین اساس نیاز است گروه‌های سرود تقویت شوند تا این فعالیت‌های فرهنگی رونق پیدا کند و ارتقا یابد تا به دنبال آن به بارعلمی و وزنی جشنواره کمک شایانی شود.
روزبان تأکید کرد: نباید ازحضوراساتید برجسته گروه‌های سرود محلی تنها درمراسم اختتامیه‌ها بهره برد وبهترآن است که بانک اطلاعاتی اساتید این حوزه که مورد وثوق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند، ایجاد شود.اگراین حمایت از سوی وزارت فرهنگ و یا ازنهادهای مسئول شکل بگیرد، گروه‌های سرود با انسجام و با درایت علمی بیشتری به نقطه ایده آل خواهند رسید.

باید تولیتی برای سرود کشورمشخص شود
محمدعلی حیدری، سرپرست گروه «یاقوت خمینی شهر»اصفهان که دراین جشنواره، اجرایی درباره شهدا را به روی صحنه برد، درگفت‌و‌گوبا «ایران» گفت: ازنگاه من سال‌ها جای برگزاری چنین جشنواره‌ای خالی بود و به نظر می‌رسید سرود کشور متولی خاصی ندارد و هرازچند گاهی یک ارگان و یا مجموعه‌ای به عنوان حامی دراین مسیر حرکت می‌کرد و آن را به سمتی می‌بردند که ازنظر تخصصی فضایی متناسب سرود نبود وبه لحاظ خاستگاه سرود هم از جایگاه تربیتی، اخلاقی و ازاین دست، فاصله داشت و آن را تنها ابزاری برای رسیدن به اهداف خود می‌دانستند. لذا به نظرمی رسد بهترین جایگاه که می‌تواند حکم پدری بر سر این یتیم هنری داشته باشد، همین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و تشکر می‌کنیم از کسانی که دراین زمینه زحمت کشیدند.
او تأکید کرد: قطعاً باید تولیتی برای سرود کشورمشخص می‌شد و امیدواریم برگزاری چنین جشنواره‌هایی تداوم داشته باشد.

به آینده موسیقی و سرود کشور امیدوارم
 شهلامیلانی، خواننده‌ کلاسیک وداوراولین جشنواره ملی سرود فجرهم درگفت‌و‌گوبا «ایران» بیان کرد: طی این چند سال و از زمان شکل‌گیری گروه‌های کر و سرود، پیشرفت‌های قابل توجهی را شاهد بوده ایم.کمااینکه شاهدهستیم یک تعداد ازگروه‌های سرود به سمت موسیقی آکادمیک وموسیقی علمی که درگذشته کمبود آن احساس می‌شد، سوق پیدا کرده‌اند وامروزبه جایگاهی رسیده‌ام که هنرجویان با نت می‌خوانند وپارتیتورآهنگسازی می‌کنند واین اتفاق بسیارخوبی است.
این مدرس دانشگاه در ادامه به جشنواره ملی سرود فجر اشاره کرد و افزود: آقای جلیلی دبیراین دوره از جشنواره حرکت بسیار زیبایی انجام داده‌اند و گروه‌های شرکت کننده با یک ارکستر کوچک که متشکل از سازهای ارکستر سمفونیک است فعالیت کردند و این اتفاق می‌تواند قدمی برای جامعه حرفه‌ای موسیقی باشد. نگاهی که با اطمینان می‌گویم در آینده کمبود آن احساس می‌شود. بخصوص در شهرستان‌ها که پتانسیل‌های بسیاری در این زمینه وجود دارد این امیدواری هست که موسیقی ما در آینده درسطح استانداردهای جهانی پیش برود و این اتفاق بسیار مبارکی است.
براین اساس به نظرمن برگزاری یک جشنواره با عنوان سرود حرکت بسیار اثر‌گذاری است و دیگر نمی‌توان هر موزیک یا کلامی را به عنوان سرود ارائه کرد. چرا که این بار در عرصه رقابت شکل گرفته است.امیدوارم این جشنوارها در آینده تداوم پیدا کند تا این رقابت‌ها توان گروه‌ها را بالاتر ببرد و بدانند این اتفاق یک کارعلمی است و باید به دنبال دانش آن بود.

 

در مراسم اختتامیه اولین جشنواره ملی سرود فجر عنوان شد

سالاری: امیدواریم گروه‌های سرود ما ابعادی آرمانی در جامعه پیدا کنند

درمراسم اختتامیه اولین جشنواره ملی سرود فجرکه عصردوشنبه با معرفی گروه‌های برگزیده در تالار وحدت تهران برگزار شد، حامد جلیلی دبیر اولین دوره این جشنواره اظهار داشت: دفتر سرود وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک سال پس از روی کار آمدن دولت مردمی رئیس‌جمهور شهید به لطف وزیر سابق جناب آقای اسماعیلی و همت آقایان سالاری و اله یاری در معاونت هنری این وزارتخانه تأسیس شد. رهبر معظم انقلاب، در سال‌های اخیر بارها و به انحای مختلف برارتقا، پیشرفت و استفاده از ظرفیت سرود تأکید داشتند و در واقع تأسیس این دفتر نیز در راستای عمل به منویات ایشان بوده است.

یک عنصر مؤثر در سبد فرهنگی- موسیقایی خانواده‌های ایرانی
بنده نیز از بدو تأسیس تا به امروز در این جایگاه فرهنگی هنری خدمتگزار مردم و اهالی موسیقی و سرود هستم. ما مأموریت خود را در دفتر سرود وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تغییر و ارتقای سطح ذائقه شنیداری عمومی به سمت سرود قرار دادیم به طوریکه سرود به عنوان یک عنصر مؤثر در سبد فرهنگی- موسیقایی خانواده‌های ایرانی (از کودک تا بزرگسال) قرار بگیرد. چرا که در این صورت می‌توان ادعا کرد، سرود به مثابه هوای تازه در دل جامعه نقش اصلی خود یعنی جریان‌سازی و امید آفرینی را ایفا کرده است.
او افزود: ما در دفتر سرود سعی کردیم ضمن حمایت از برخی آثار تأثیرگذار مثل «سلام فرمانده»، به جوانب دیگر ارتقای سرود نیز بپردازیم از جمله ارتقای کیفی سرود از طریق طراحی دوره‌های مربیگری سرود به صورت مجازی با حضور اساتید مطرح کشوری به صورتی که به راحتی در اختیار تمام مربیان گروه‌های سرود کشور باشد، ما معتقدیم اگر مربی سرود تخصص خودش را ارتقا دهد و با روش‌های به روز و درست موسیقی و آواز، گروه سرود خود را راهبری کند، سطح کیفی سرودهای کشور چندین درجه بالاتر می‌رود. از سوی دیگر تلاش کردیم در برخی از استان‌هایی که زیرساخت لازم را دارند دفاتر سرود تأسیس کنیم تا بتوانند حامی گروه‌های سرود و به نوعی تسهیلگر فعالیت‌های گروه‌ها باشند.

بهره‌مندی اهالی سرود و مربیان از مزیت‌های صندوق اعتباری هنر
جلیلی در ادامه صحبت‌های خود بیان کرد: موضوع دیگری که متأسفانه این سال‌ها نسبت به آن غفلت شده است، حل برخی از دغدغه‌های مربیان سرود است. متأسفانه اهالی سرود در تمام این سال‌ها خالصانه و بدون هیچ چشمداشتی تلاش کردند و برخی از دوستان نه تنها هیچ حمایتی نشدند بلکه خیلی از مواقع به صورت شخصی هزینه کردند، ما در تلاشیم و رایزنی‌های خوبی هم انجام دادیم تا ان‌شاءالله اهالی سرود و مربیان بتوانند مانند دیگر هنرمندان از مزیت‌های صندوق اعتباری هنر استفاده کنند.
امیدواریم این جشنواره آغازی باشد برنگرش حرفه‌ای و تخصصی به سرود به عنوان یکی از زمینه‌های حرفه‌ای موسیقی، آن گونه که در خور این هنرجریان سازوامیدآفرین است. البته ما به همین میزان بسنده نمی‌کنیم بلکه به دنبال برگزاری جشنواره‌های سرود بین‌المللی هستیم و حتی رایزنی‌هایی هم انجام دادیم. دفترسرود معتقد است ظرفیت سرود را حتی می‌توان به عنوان یک عنصر فرهنگی در دل خانواده دید از این رو در آینده به دنبال برگزاری پویش‌ها و رویدادهای هنری مرتبط با خانواده و سرود، با شعار «هر خانواده یک سرود» هستیم.
محمود سالاری معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز دراین مراسم گفت: حقیقتاً سال‌هاست جای این جشنواره درمعاونت هنری خالی بود. ان شاء الله به جایگاهی برسیم که گروه‌های سرود ما جامعه آرمانی شوند، این کارکرد تربیتی سرود است. سرود ملی جمع خوانی است تا همدلی، نشاط، وحدت و استتار و پوشیدگی خطا را در خود داشته باشد.
تجلیل از هادی آرزم، هنرمند پیشکسوت عرصه موسیقی و تولیدات آکاپلا بخش دیگری از مراسم اختتامیه اولین جشنواره ملی سرود فجر بود. بعد از برگزاری این بخش حجت اشرف‌زاده خواننده موسیقی ایرانی قطعاتی را برای مخاطبان اجرا کرد.