امریکا و انگلیس بر سر ارسال موشکهای دوربرد به اوکراین اختلاف دارند
تردید در جبهه غرب
امیر فرشباف
خبر نگار
برخلاف اظهارات مقامات امریکا و انگلیس مبنی بر بیاهمیت بودن تهدید اخیر پوتین، روایت دیدار بایدن و استارمر خلاف این را نشان میدهد. پس از آنکه مقامات ارشد کشورهای عضو ناتو از صدور مجوز به اوکراین برای استفاده از سلاحهای دوربرد در خاک روسیه خبر دادند، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، هشدار داد که این مجوز را به منزله جنگ کشورهای ناتو با روسیه تلقی خواهد کرد. دیدار اخیر کر استارمر نخست وزیر انگلیس با جو بایدن رئیس جمهور امریکا در چهارچوب بررسی تهدیدات موجود صورت گرفت.
با این حال، آنچه از این دیدار روایت شد، بی اعتنایی دو مقام غربی نسبت به تهدید روسیه و کم اهمیت انگاشتن آن بود؛ اما همزمان با این تصویرسازی، شواهد متعددی وجود دارد که نشان میدهد نگرانی امریکا از این تهدید بسیار جدی بوده است؛ از عصبانیت بایدن در جلسه تا توئیت گلایهآمیز زلنسکی.
روزنامه نیویورکتایمز نیز در گزارشی نوشت: در مذاکرات بایدن و استارمر درمورد اجازه به اوکراین برای حمله به عمق خاک روسیه با سلاحهای دوربرد غربی، شواهدی وجود داشت که نشان میداد رئیسجمهور امریکا عمیقاً از ایجاد یک درگیری خطرناک و گسترده با روسیه نگران است.
بایدن به خبرنگار پرسشگر: تو خفه شو، من صحبت میکنم!
روزنامه انگلیسی گاردین، متن و حاشیه دیدار استارمر با بایدن را این گونه روایت میکند: بایدن و تیمهای ارشد سیاست خارجی استارمر در اتاق آبی در کاخ سفید با هم ملاقات کردند. در ابتدای جلسه، جیمز متیوز خبرنگار اسکای نیوز از بایدن پرسید: «درباره تهدید ولادیمیر پوتین چه میگویید؟» بایدن او را سرزنش کرد و گفت: «تو ساکت باش، من صحبت میکنم، باشه؟»
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا و دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا نیز در جلسه اتاق آبی حضور داشتند.
این گزارش میافزاید: پس از این دیدار، استارمر اعلام کرد که در این نشست تصمیم خاصی در مورد ارسال موشکهای «طوفان سایه» اتخاذ نشد. او گفت: «ما یک بحث طولانی و سازنده در مورد تعدادی از مشکلات از جمله اوکراین، خاورمیانه، هند و اقیانوس آرام و گفتوگوی استراتژیک درمورد تصمیمات تاکتیکی داشتهایم.»
بایدن نیز در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چقدر آماده است تا به اوکراین اجازه شلیک موشکهای دوربرد به عمق روسیه را صادر کند، گفت: ما اکنون در مورد آن بحث خواهیم کرد.
طبق این گزارش، موشکهای انگلیسی «طوفان سایه» که ساخت یک شرکت اروپایی هستند، میتوانند اهدافی را در فاصله حداقل ۱۹۰ مایلی مورد حمله قرار دهند و کییف قصد دارد از آنها برای بمباران پایگاههای هوایی، سایتهای موشکی و سایر اهداف نظامی در قلب روسیه استفاده کند.
پیشتر روسیه در اولین واکنش، اعلام کرد که اعتبار شش دیپلمات انگلیسی در مسکو را به اتهام جاسوسی لغو کرده است. آژانس اطلاعات داخلی روسیه (FSB) روز جمعه اعلام کرد این اقدام، بر اساس اسنادی است که نشان میدهد بخشی از وزارت خارجه انگلستان به فضاسازی برای تشدید اوضاع سیاسی و نظامی در اوکراین کمک کرده است. لندن نیز در پاسخ به اتهامات مسکو، آنها را بی اساس خواند و گفت که دیپلماتها در ماه اوت قبل از مناقشه فعلی، روسیه را ترک کردند و جایگزین شدند.
در همین چهارچوب، اواخر روز جمعه نیز وزارت خارجه امریکا تحریمهای جدیدی را علیه رسانه دولتی روسیه RT اعمال کرد.
طوفان سایه یا نخود سیاه؟!
وبگاه پولیتیکو نیز از ناامیدی کییف از دریافت موشکهای انگلیسی «طوفان سایه» خبر داد. رئیس جمهور امریکا در پاسخ به پرسش خبرنگاران از تهدید پوتین، صرفاً گفت: «من خیلی به پوتین فکر نمیکنم!»
این اظهارات درحالی مطرح شدند که مقامات پیشین انگلیس که در دولت حضور ندارند، با مطرح کردن پیشنهادهای رادیکال، سعی در فریب مقامات کییف دارند. طبق گزارش پالیتیکو، روز جمعه بوریس جانسون، نخستوزیر اسبق انگلیس با زلنسکی در کییف دیدار کرد و از لندن و واشنگتن خواست تا به اوکراین اجازه دهند از موشکهای دوربرد هر دو کشور شامل موشکهای طوفان سایه وSCALP و ATACMS علیه اهدافی در خاک روسیه استفاده کند.
گرانت شاپس، وزیر دفاع سابق انگلیس نیز مدعی شد که دیدار بایدن و استارمر «باید یک نتیجه را به همراه داشته باشد: اگر روسیه در حمله به این مکانها در اوکراین ادامه دهد، اوکراین باید بتواند با موشکهای طوفان سایه به داخل روسیه حمله کند.»
با این حال، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین روز جمعه در X نوشت: «سخت است که مکرراً بشنویم «ما در حال کار روی این موضوع هستیم» در حالی که پوتین به سوزاندن شهرها و روستاهای ما ادامه میدهد.»
طبق این گزارش، استفاده از موشکهای طوفان سایه تا حدی به فناوری ایالات متحده متکی است، بنابراین مقامات انگلیسی تأیید بایدن را برای استفاده اوکراین حیاتی میدانند و همین موضوع تبدیل به مایه اصلی اختلاف دو دولت شده است.
بــــرش
تردید در کارآمدی موشکهای دوربرد در تعیین سرنوشت جنگ
دو مقام دولت انگلیس به شرط ناشناس ماندن به پولیتیکو گفتند که مایلند از ایجاد هرگونه تصوری مبنی بر اختلاف نظر بین دو متحد (لندن و واشنگتن) خودداری کنند. هر دو مقام همچنین برخلاف زلنسکی که مدعی شده بود استفاده از موشکهای دوربرد میتواند مسیر جنگ را تغییر دهد، ابراز تردید کردند که استفاده از موشکهای طوفان سایه بتواند معادله جنگ را تغییر دهد.