شیما جهانبخش
خبرنگار

وجه مشترک 64 محله از 154 محله اهواز، خانه‌های ناایمن و فرسوده است. خانه‌هایی که بیش از 37 درصد مردم این شهر را در خود جای داده، اما سقف‌های ناایمن آن و واهمه تکرار کابوس «متروپل»، خواب را از چشمان آنها ربوده است.
ساکنان محله‌های حصیرآباد، کوی آل‌صافی، آسیه‌آباد، 20 متری شهرداری، کوی کارون، یوسفی، زرگان، زویه یک، زویه کوی ملت، عامری، خروسیه، آخرآسفالت، کوی منبع آب، کوی کارمندان سیلو و... سال‌هاست به امید بسته تشویقی و حمایتی شهرسازی برای نونوار کردن خانه‌های‌شان هستند اما همچنان خوزستان جزو سه استان اول کشور از نظر مساحت و جمعیت ساکن در بافت‌های فرسوده است. البته آنطور که مسئولان اداره کل راه و شهرسازی خوزستان می‌گویند بعد از 15 سال طرح مطالعات بازآفرینی شهری این استان به‌روزرسانی شده و با حمایت‌های دولت روند نوسازی در این استان سرعت گرفته است.
 
خوزستان پیشرو در نوسازی بافت‌های فرسوده
«محمد جامع»، معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی خوزستان در گفت‌و‌گو با «ایران» ضمن تأیید وجود ۱۷ هزار بافت ناکارآمد شهری در این استان اظهار داشت: سال‌هاست که این استان با معضل بافت‌های فرسوده و ناکارآمد مواجه است، اما در سال‌های اخیر با پیگیری‌های انجام شده از سوی مسئولان استان و حمایت‌های دولت، خوزستان با بازسازی ۲۰ هزار و ۳۵۹ واحد جزو استان‌های برتر در نوسازی بافت‌های فرسوده قرار گرفته است.
وی ادامه داد: در بررسی‌های انجام شده از سوی شرکت بازآفرینی شهری ایران، خوزستان رتبه دوم در روند نوسازی بافت‌های فرسوده شهری و همچنین بهره‌برداری از واحد‌های تکمیل شده را به دست آورد. در این ارزیابی‌ها نوسازی واحد‌های مسکونی بافت‌های فرسوده شهری از ۲۹۰ هزار واحد عبور کرده و تهران، خوزستان و خراسان رضوی در صدر استان‌ها در حوزه نوسازی بافت فرسوده قرار گرفته‌اند.
 
۲۴ درصد از مساحت شهرهای خوزستان جزو بافت ناکارآمد شهری
معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی خوزستان با اشاره به اهمیت نوسازی واحد‌های مسکونی اظهار داشت: 4 درصد مساحت بافت ناکارآمد این شهر مربوط به بافت تاریخی، ۱۰ درصد بافت‌های فرسوده و ۱۰ درصد سکونتگاه غیررسمی است. در واقع ۲۴ درصد از مساحت شهرهای خوزستان جزو بافت ناکارآمد شهری بوده و بیش از ۸۰۰ هزار نفر در آن ساکن هستند.
 
ساخت 230 واحد برای جابه‌جایی «منبع آب»
معاون اداره کل راه و شهرسازی خوزستان با اشاره به ارائه مشوق‌ها اظهار داشت: در این زمینه بیش از ۱۳ هزار تن قیر بین شهرداری‌های استان با هدف رفع معابر خاکی، حمایت و ساماندهی معابر بافت‌های ناکارآمد و ارتقای میزان معابر شهری توزیع شده است.
این مقام مسئول افزود: در حال حاضر با اعلام خطر به شهرداری‌ها و سیاست‌هایی که در بند ۱۴ ماده ۵۵ شهرداری‌ها لحاظ شده در نظر داریم محله‌هایی را که در پهنه خطر قرار دارند جابه‌جا کنیم. در این خصوص کار ساخت ۲۳۰ واحد برای جابه‌جایی ساکنین منطقه منبع آب آغاز شده و تاکنون 70 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
 
همکاری همه دستگاه‌ها برای ساماندهی بافت‌های فرسوده
«سیدنورالله موسوی»، مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری اهواز هم در این زمینه اظهار داشت: طرح مطالعات بازآفرینی شهری اهواز بعد از 15 سال به‌روزرسانی شده و ۶۲ محله این شهر به مساحت 3 هزار و 368 هکتار جزو بافت فرسوده قرار گرفته است.
وی با تأکید بر اینکه ۱۷ درصد از مساحت کل شهر اهواز بافت فرسوده قرار گرفته است اعلام کرد: در حال حاضر ۳۷ درصد جمعیت این شهر ساکن این بافت‌ها هستند از این‌رو تمام دستگاه‌های استان زیرمجموعه ستاد بازآفرینی شهری هستند و برای اجرای طرح بازآفرینی شهری باید همکاری کنند.
مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری اهواز ادامه داد: در ادوار گذشته محلات هدف بازآفرینی شهری ۱۱ محله بودند که با مطالعات جدید به ۶۲ محله رسیدند. همچنین مساحت این محلات از یک‌هزار هکتار به 3 هزار و 368 هکتار رسیده است.
 
تخصیص یک‌هزار میلیارد ریال برای نوسازی اهواز
موسوی ادامه داد: شورای برنامه‌ریزی استان و کمیسیون ماده پنج این مطالعات را تصویب کردند و در نهایت به دلیل اینکه اهواز یک کلانشهر است نیاز به تأییدیه شورای‌عالی معماری و شهرسازی ایران داشت.
وی با بیان اینکه هر سال در بودجه کشور منابع خاصی برای بازآفرینی شهری در نظر گرفته می‌شود، افزود: امسال هم بر‌اساس نیاز شهر اهواز به نوسازی بافت‌های فرسوده، دولت یک‌هزار میلیارد ریال برای اجرای طرح‌های عمرانی و نوسازی مناطق کم‌برخوردار این شهر مصوب کرده است. این مبلغ بعد از بررسی، بر‌اساس محله‌هایی که در مطالعات بازآفرینی شهری دیده می‌شود تخصیص می‌یابد.
 
تصویب بسته تشویقی برای نوسازی بافت‌های فرسوده
«هدایت‌الله زارع‌زاده» معاون شهردار اهواز هم با اعلام اینکه بسته تشویقی ضوابط شهرسازی در بافت فرسوده و ناکارآمد به تصویب کمیسیون ماده ۵ استان رسیده است، به ایرنا گفت: بخشی از این مشوق‌ها شامل امکان احداث طبقه مازاد بر طبقات مجاز در محلات هدف، مشوق‌هایی جهت تأمین بخشی از پارکینگ مورد نیاز، امکان احداث واحد‌های تجاری در بخشی از محلات و واحد‌هایی با کاربری مسکونی و اعطای سطح اشغال و پیش آمدگی مازاد بر ضوابط جاری و ملاک عمل شهر اهواز است.
وی ابراز امیدواری کرد: این امتیازات که با هدف ایجاد مکانیزم‌های لازم برای ترغیب و ایجاد انگیزه برای ساکنین بافت‌های فرسوده شهر اهواز مصوب شده، بتواند انبوه‌سازان را به سرمایه‌گذاری در این زمینه علاقه‌مند کند.

برش

احداث بنا در بافت تاریخی مستلزم رعایت مقررات
معاون شهردار اهواز با اشاره به طرح مصوب بافت فرسوده این شهر بیان کرد: براساس این طرح از 19 هزار و 285 هکتار وسعت اهواز، 5.16 درصد آن یعنی 3 هزار و 263 هکتار را بافت ناکارآمد شهری شامل بافت فرسوده، بافت تاریخی و سکونتگاه‌های غیررسمی تشکیل می‌دهد که در این محدوده 37 درصد از جمعیت شهر اهواز یعنی حدود چهارصد و 23 هزار نفر ساکن هستند.
وی با تأکید بر اینکه احداث بنا در بافت تاریخی شهر، مستلزم رعایت ضوابط و مقررات مصوب وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، افزود: این اقدام متعاقب تصویب مطالعات بازآفرینی شهر اهواز در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان در سال گذشته صورت گرفت که بیش از یک دهه از ابلاغ تکلیف قانونی آن می‌گذشت.