غزل رضایی ثانی
خبرنگار

با اعلام نتایج کنکور سراسری ۱۴۰۳ موجی از اعتراضات داوطلبان به راه افتاد. طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام شد که داوطلبان دو مرتبه در سال می‌توانند در کنکور شرکت کنند و رتبه و تراز آنها تا دو سال اعتبار دارد. اما امسال میزان تراز و رتبه داوطلبان کنکور نسبت به سال گذشته فاصله زیادی داشت که سازمان سنجش علت را افزایش میزان تأثیر سوابق تحصیلی از ۴۰ درصد به ۵۰ درصد از سال گذشته تا به امسال قلمداد می‌کند. این موضوع موجب شده تا دانش‌آموزان متضرر شوند زیرا رتبه و ترازهای دو سه برابر رتبه‌های واقعی‌شان دریافت کردند، البته این موضوع در رشته تجربی بیشتر مشهود است.
به عنوان مثال داوطلبی که سال گذشته با تأثیر سوابق تحصیلی ۴۰ درصدی توانسته رتبه دوهزار کسب کند، امسال با تأثیر سوابق تحصیلی ۵۰ درصدی رتبه‌اش به شکل قابل توجهی افزایش یافته، به همین خاطر تازه فاجعه سوابق تحصیلی خود را نشان داده است.
با پیگیری‌های روزنامه ایران از سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشورهیچ کدام از مسئولین این سازمان پاسخگو نبودند، اما در همین خصوص هامون سبطی کنشگر آموزشی در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره مسأله پیش آمده بیان کرد: ما از پیش هشدار این موضوع را داده بودیم. در اصلاحیه‌ای که بر مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در اواخر سال ۱۴۰۱ اعلام شده است، در یکی از ماده‌ها آمده که سازمان سنجش موظف است شیوه همترازی نمرات مختلف حاصل امتحانات نهایی و کنکورهای سال‌های مختلف را بدست بیاورد و این نمرات را همتراز کند.
وی افزود: ما همان وقت به کارشناسان شورای عالی انقلاب فرهنگی و سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور اعلام کردیم که بین یک آزمون رقابتی و آزمونی مانند تافل و آیلتس تفاوت است. آزمون تافل یا آیلتس یک نمره حدنصاب دارد که اگرداوطلب آن را بدست بیاورد نشان می‌دهد فرد مهارت لازم را دارد. اما کنکور اصلاً این‌گونه نیست، وقتی برای یک سال معین قرار است که داوطلبان آن سال را رتبه‌بندی کنیم، نمی‌توانیم از نتایج آزمون سال‌های گذشته استفاده کنیم.
این کنشگر آموزشی گفت: همچنین در اصلاحیه مصوبه شورا آمده که سازمان سنجش باید امکان همترازی نمرات را به وجود بیاورد. ما حتی با اساتید دانشگاهی و نخبگان صحبت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که هنوز علم آمار به چنین کشفی نرسیده است که بتواند نتایج امتحانات نهایی و کنکور سال‌های مختلف را همتراز کند.
سبطی گفت: ما برای اینکه بتوانیم یک نمره تراز به نمرات خام بدهیم نیاز به یک داده ثابت داریم نه یک داده متغیر. یا باید تعداد زیادی از سؤالات مشترک و یا تعداد زیادی از شرکت‌کنندگان مشترک باشند. متأسفانه نه شرکت کنندگان آزمون دی ماه سال ۱۴۰۱ و نه سؤالاتشان با شرکت کنندگان و سؤالات آزمون تیرماه ۱۴۰۳ هیچ وجه اشتراکی ندارد. پس چطور می‌توان این دو آزمون را همتراز کرد.
این کنشگر آموزشی تأکید کرد: اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی مدعی است که حکم‌اش اجرا شده باید این دستاورد که می‌تواند همترازی ایجاد کند را طی یک مقاله یا کنفرانس به همگان اعلام کند. همچنین سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور باید این اطمینان را به مردم بدهد که به فرمول همترازی امتحانات و کنکورهای دست پیدا کرده است و باید این فرمول در اختیار همگان قرار بگیرد و محک بخورد. اما آنچه که از گفته‌های سازمان سنجش و شورای عالی انقلاب برآورد شد، هیچ همترازی رخ نداده است.
ما این موضوع را از شورای عالی انقلاب فرهنگی پیگیری کردیم. سیدجلال موسوی معاون تعلیم و تربیت رسمی ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی در این باره به «ایران» گفت: ماده شش مصوبه کنکور، آموزش و پرورش و سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور را موظف کرده همترازی را انجام دهند، زیرا کنکور دو مرتبه در سال انجام می‌شود. به این دلیل که در یک سال ممکن است کنکور سخت‌تر و در یک سال دیگر کنکور ساده‌تر باشد، همین موجب می‌شود که تراز داوطلب تغییر کند. مثلاً احتمال دارد تراز داوطلب در یک سال ۱۲ هزار و سال بعد ۱۱ هزار شود، که همین تغییر بستگی به نمرات خود داوطلب دارد.
 وی افزود: باید ترازی که داوطلب کسب می‌کند مطابق با سختی سؤالات در کنکور سنجیده شود، ضمن اینکه سال آینده تأثیر سوابق تحصیلی به ۶۰ درصد خواهد رسید. از این رو ما مصوب کردیم که این همترازی رخ بدهد پس باید دید آموزش و پرورش هم به وظیفه خود عمل کرده است یا خیر. اگر همترازی صورت بگیرد این چالش هم حل خواهد شد.
پیگیری‌های روزنامه ایران درباره این موضوع ادامه دارد.