تلاش کییف برای گشودن جبهه دوم طبق برنامه پیش نرفت اما همچنان مخاطرات آن برای مسکو مشکلآفرین است
حمله به کورسک قمار سرنوشت برای زلنسکی
برای درک وضعیت تهاجم اوکراین به منطقه کورسک روسیه، باید در نظر داشته باشیم که فراتر از خطوط مقدم بشدت مستحکم که در آن نبردهای شدید به مدت سه سال در جریان بوده است، دو کشور بیش از هزار کیلومتر مرز بینالمللی به رسمیت شناخته شده مشترک دارند. بیشتر این خط مرزی نسبتاً صلحآمیز است، با تراکم کم نیرو در هر دو طرف و عمدتاً با مرزبانان مستقر و امنیت تقویت شده و فعالیتهای اقتصادی منظم. در 6 اوت، گزارشهایی مبنی بر ورود نیروهای اوکراینی به کورسک در نزدیکی شهر سودژا منتشر شد. در ابتدا، این یک درگیری مرزی معمولی دیگر به نظر میرسید. با این حال، در پایان روز اول، مشخص بود که رویداد بزرگتری در حال آشکار شدن است - هیچ ویدیوی دستکاری شدهای در TikTok یا «اطلاعات نادرست» هم در کار نبود. اولین بیانیه رسمی کییف در صبح روز 8 اوت منتشر شد. میخائیل پودولیاک، مشاور دفتر رئیسجمهور اوکراین تأیید کرد که نیروهای نظامی رسمی وارد منطقه کورسک شدهاند. با این حال، تا 8 آگوست، بحران مهار شد و اوکراین نتوانست یک خط مقدم مستمر در منطقه کورسک ایجاد کند. استراتژی اوکراین شبیه تهاجم پاییز 2022 در منطقه خارکف بود: ایجاد مزیت عددی در یک بخش باریک، نفوذ به قلمرو دشمن با خودروهای زرهی سبک، گسترش سریع و وادار کردن مواضع دفاعی به عقبنشینی بدون جنگ. اطلاعات موجود نشان داد که حدود 1000 تا 1500 سرباز اوکراینی، چندده خودروی زرهی و چند تانک در ابتدا با پشتیبانی آتش توپخانه از سمت مرز اوکراین وارد روسیه شدند و بشدت منطقه سودژا را گلولهباران کردند. قابل ذکر است که در تمام این آشفتگیها، ایستگاه گاز سودژا همچنان به کار خود ادامه میدهد و جریان گاز را از روسیه از طریق اوکراین به اروپا تسهیل میکند.
سرگئی پولتایف
تحلیلگر و سردبیر پروژه Vatfor
چرا کییف تن به این قمار داد؟
رسانههای غربی مملو از گمانهزنی درمورد این پرسش هستند که چرا ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین این مسیر را دنبال میکند؟ به نظر نمیرسد که تصرف یک مرکز منطقه نسبتاً ناشناخته ارزش تخلیه رزمیترین واحدهای ارتش اوکراین را داشته باشد. اقدام اصلی در دونباس اتفاق میافتد، جایی که ارتش روسیه، اگرچه به کندی پیشروی میکند، اما غیرقابل توقف به نظر میرسد و در آنجا به تیپهای تازهنفس و تهاجمی اوکراینی بشدت نیاز است.
تجربیات تابستان گذشته نشان داد که توانایی اوکراین برای شکستن خط مقدم بهطور قابلتوجهی کمتر از ارتش روسیه است. عملیات دریای آزوف (ضدحمله ناکام) با شکست به پایان رسید و اکنون تنها کاری که ارتش اوکراین میتواند انجام دهد، این است که عقبنشینی کند و شکافهای دفاعی خود را اینجا و آنجا پر کند.
این سناریو به معنای شکست و در نتیجه سقوط رژیم زلنسکی است. در غرب، این پیشنهاد که «اوکراین باید با از دست دادن قلمرو خود کنار بیاید و اساساً شکست را بپذیرد»، امری عادی شده است.
کییف در حال تقلا برای راهحلهای خلاقانه برای معکوس کردن این روند است. ارتش اوکراین دارای یک پیشینه تاریخی نزدیک است، بویژه عملیات خارکف در پاییز 2022 در کنار خرسون که جزو معدود موفقیتهای نظامی واقعی کییف بودند. منطقی است که تلاش برای تکرار این تجربه، مستلزم یافتن شرایط مناسب در میدان جنگ است. با این حال، این شرایط در جبهه وجود ندارند (آنهم با حضور متراکم پیادهنظام در همهجا) و این امر باعث میشود پیشرفت توسط واحدهای سبک و متحرک غیرممکن شود.
حالا به بخش جذاب ماجرا میرسیم. آرامش نسبی در طول مرز هزار کیلومتری برای دو سال و نیم احتمالاً تصادفی نبوده است. ما میتوانیم پیشنهاد کنیم که توافقاتی بین مسکو و واشنگتن، بویژه با دولت جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده وجود داشته است. کاخ سفید آشکارا با عملیات اوکراین در خاک روسیه مخالفت کرد.
بنابراین، تهاجمهای متعدد در سراسر مرز مشترک به مناطق بلگورود، بریانسک و کورسک تحت پرچمهای جعلی توسط گروههای شبهنظامی خاص مانند «سپاه داوطلب روسیه»، «لژیون آزادی برای روسیه» (وابسته به نیروهای گرجستانی) و دیگر گروهها از جمله گروه نئونازی - که همگی خارج از ساختار رسمی ارتش اوکراین هستند - انجام شد.
کییف بارها تلاش کرد تا خطوط قرمز غرب را به هر وسیله لازم دور بزند، با این استدلال که نیازی به ترس از تشدید تنش نیست، زیرا روسیه ظرفیت محدودی برای مقابله بهمثل دارد.
با تغییر در کاخ سفید، اوکراین یک فرصت تازه پیدا خواهد کرد. افشای اطلاعات نشان میدهد نمایندگان کییف مدتی است که بهجای بایدن، با مشاوران کامالا هریس، نامزد دموکرات ریاست جمهوری در ارتباط بودهاند. این یک لحظه مناسب برای افزایش ریسک و رویارویی با تیم جدید است: ببینید، ما میتوانیم با موفقیت در خاک روسیه پیشروی کنیم؛ به نفع شماست که از ما حمایت کنید.
حتی موفقیت جزئی، تأمین امنیت تنها یک شهر ولو کوچک، به کییف این امکان را میدهد که از واشنگتن بیشتر تقاضای حمایت کند. ضمن اینکه تأثیر عملیات رسانهای، تا زمانی که خط مقدم از مرزهای متعارف روسیه عبور کرده باشد، ادامه خواهد داشت. در این شرایط، نتیجهای با حاصل جمع صفر و حتی لغو عملیات هم میتواند به عنوان یک پیروزی در نظر گرفته شود!
سناریوهای سهگانه برای تحولات کورسک:
راهبرد تهاجمی (ایجاد منطقه حائل): روسیه میتواند یک گروه ضربت را برای انجام عملیات برونمرزی خود آماده کند، یا یک جبهه کامل دوم یا یک منطقه حائل مشابه خارکف، ایجاد کند. این تهاجمیترین گزینه مسکو خواهد بود که نهتنها کورسک و مناطق مجاور را ایمن میکند، بلکه پاسخی روشن به حمله اوکراین ارائه میدهد. اما بدون بسیج اضافی، مسکو ممکن است فاقد قدرت برای ایجاد جبهه دوم باشد. حفظ یک نوار مرزی باریک از طریق یک خط مقدم متراکم، نیاز به نیروی قابل توجهی دارد که ممکن است در جاهای دیگر مورد نیاز باشد.
استفاده کییف از تیپهای تازهنفس: کییف ممکن است چندین تیپ جدید، آموزشدیده و مجهز داشته باشد که آماده حمله تازه به سایر مناطق مرزی روسیه یا شکستن خط مقدم موجود هستند. این امر مسکو را وادار میکند که از توان و شتاب عملیات خود در دونباس بکاهد؛ در این صورت، اهداف سیاسی که قبلاً ذکر شدند، محقق خواهند شد.
با این حال، شواهد روشنی وجود ندارد که کییف چنین نیروهایی دارد. منابع غربی نشان میدهند که سه تیپ درگیر در حمله اخیر همگی از نیروهای ذخیره آماده رزم اوکراین هستند که در جبهه حضور ندارند. حتی اگر این هم درست نباشد، روسیه همچنان از مزیت عددی بهره میبرد.
استراتژی بلندمدت روسیه: به احتمال زیاد با توجه به مواضع کرملین، بهنظر میرسد خنثی کردن اقدامات کییف با امکانات موجود، پاکسازی منطقه مرزی از واحدهای خرابکار وابسته به اوکراین و جلوگیری از پیشروی دشمن در مناطق دیگر، به روسیه اجازه میدهد تا استراتژی بلندمدت خود را که به اعتقاد مسکو سودمندترین راهبرد است، ادامه دهد.
در این صورت، منطقه مرزی به یکی دیگر از مناطق جنگی فعال تبدیل خواهد شد و فقدان تلافی قاطع [توسط مسکو]، به کییف اجازه میدهد تا ادعای تغییر در خطوط قرمز و یک موفقیت جزئی را مطرح کند. اتکای روسیه به نیروهای محدود و امتناع از عقبنشینی نیروها از میدان دونتسک به این معنی است که عملیات تأمین امنیت مناطق مرزی کورسک ممکن است به طول انجامد. بزودی خواهیم دید کدام سناریو محقق خواهد شد.
منبع: RT
بــــرش
کرملین چه خواهد کرد؟
هدف دیگر از تهاجم به کورسک، برانگیختن نارضایتی در داخل روسیه و بازنمایی تصویر ولادیمیر پوتین به عنوان رئیسجمهور ضعیف و برانگیختن تصمیمات عجولانه در کرملین است.
روسیه پس از عقبنشینیهای اولیه، جنگ را در اولویت برنامه اقتصاد ملی خود گنجانده و با مخارج حدود 7 درصد تولید ناخالص داخلی، این کشور میتواند مبارزه را برای مدت طولانی ادامه دهد.
با این حال، از دیدگاه رهبری روسیه، پایبندی به استراتژی «عملیات نظامی ویژه» به این معنی است که نباید بشدت بر رویدادهای کورسک تمرکز کند تا از بازی کییف غافل شود.
اما این به همین سادگیها نیست. مسکو نمیتواند اقدامات دشمن را نادیده بگیرد. براساس استراتژی کرملین، هیچ پاسخ روشنی به چنین حمله جسورانهای وجود ندارد، مسکو ارتش آماده دیگری برای مقابله با اشغال مناطق مرزی آسیبپذیر ندارد.