«ایران» ویژگی‌های منحصر بفرد اربعین را بررسی می‌کند
اربعین، پدیده‌ای تمدنی
مهسا قوی‌قلب
خبرنگار
روز به روز به زمان اربعین و پیاده‌روی در بین‌الحرمین نزدیک‌تر می‌شویم. حالا خیلی‌ها کوله‌بار سفر خود را بسته‌اند و آماده هستند تا گذر کنند از عمودهایی که هر یک، وعده دیدار و وصال معشوق را با خود به همراه دارند؛ مسیری که نه گرما می‌تواند بی‌طاقتت کند و نه دوری و سختی راه، چرا که نوری فراگیر با جاذبه‌ای وصف ناشدنی قلبت را به سوی خود می‌کشاند و توهروله‌کنان و بی‌تاب و تشنه زیارت گنبد طلایی به سوی حرمش روانه می‌شوی.
مینو اصلانی، رئیس شورای بانوان اربعین ایران و عراق با اشاره به اینکه اربعین، پدیده‌ای بسیار عمیق، ارزشمند و تمدنی است به «ایران» می‌گوید: اربعین امروز به شاخصه‌ای برای سبک زندگی جدیدی مبتنی بر عدالت و آرامش بدل گشته که نشان می‌دهد، انسان‌ها می‌توانند حتی در فرایندی طولانی و سخت و در عین حال شیرین و عبرت‌آموز در کنار یکدیگر مسالمت‌آمیز زندگی کنند. همه زائران اربعین در کنار هم سختی‌ها و خوشی‌ها را تجربه کرده و از حظ‌های معنوی برخوردار می‌شوند. این امر نشانگر زندگی توأم با آرامش با محوریت و مغناطیس سالار و سرور شهیدان، اباعبدالله‌الحسین(ع) است.
به گفته اصلانی، اربعین، محوریت و تعریف جدیدی از زندگی در دنیای معاصر را با خود به همراه دارد. از آنجایی که افراد، ناخواسته در کشورهای مختلف به دنیا می‌آیند، این مغناطیس اربعین است که در نهایت همه ادیان مختلف را با عشق درونی به سمت خود می‌کشاند. باوجود سختی و گرما شاید به زعم ظواهر زندگی، بخشی از رفاهیات اصلاً در این سفر وجود ندارد، ولی استقبال از آن روز به روز بیشتر می‌شود. سبک و راه امام حسین(ع) و آزادگی ایشان را باید بیشتر شناخت چرا که وحدت و کثرتی در حال وقوع است که بی‌بدیل و بی‌نظیر است. در عین حال حضور زنان و حتی کودکان در اربعین جلوه خاصی به این حرکت داده که نشان از عمق آن دارد و در حقیقت در لایه‌های زیرین اربعین جای خود را پیدا کرده است.
رئیس شورای بانوان اربعین ایران و عراق در ادامه می‌افزاید: حضور خانواده در تمدن اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد تا جایی که هرجا حرکت اثربخشی دیدیم، جایگاه خانواده در آن مطرح بوده است. به عنوان مثال در جریان «مباهله» وقتی در زمان پیامبر، موضوع جبهه کفر و ایمان مطرح می‌شود، پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) برای حل مسأله با خانواده خود همراه می‌شوند. همچنین موضوع خانواده در تبیین و فصل‌الخطاب بودن جبهه حق و باطل در حرکت امیرالمؤمنین علی(ع) نیز وجود دارد. حرکت تاریخ‌ساز عاشورا نیز با حضور خانواده است که شکل می‌گیرد. همه اینها بدین معناست که در اسلام، خانواده نقشی اساسی و زیربنایی دارد و دارای اهمیت بسیاربالایی است. هم خانواده به شکل کل و هم به صورت جزء یعنی تک تک اعضای خانواده دارای نقش و جایگاه بالایی در دین مبین اسلام است. در انقلاب شکوهمند اسلامی هم همین اتفاق افتاده است و حرکت بزرگ تاریخی انقلاب، همراه با خانواده و با حضور زنان و کودکان شکل گرفت. در اربعین نیز می‌بینیم که همان مسیر در حال طی شدن است.
اجرای برنامه‌های ویژه توسط شورای بانوان کمیته فرهنگی ایران و عراق
به اعتقاد اصلانی در منطق معمولی، هیچ کس فرزندش را با وجود گرمای بالا به بیرون از خانه نمی‌برد ولی اربعین ویژگی‌های منحصر بفردی دارد و هر حرکتی در آن بسیار سهل و شیرین می‌شود. میلیون‌ها نفر از خانم‌ها از ایران و عراق و کشورهای دیگر در اربعین حضور پیدا می‌کنند و همین روایت‌هاست که اربعین را ماندگار می‌کند. از این رو امسال هم شورای بانوان کمیته فرهنگی ایران و عراق برنامه‌های ویژه‌ای را برای ایام اربعین تدارک دیده‌اند تا از ظرفیت‌های موجود به بهترین شکل ممکن استفاده شود. در این کمیته بیش از 1500 مُبلغ خانم، آموزش دیده‌اند تا در ایام اربعین بحث‌های مشاوره‌ای و پاسخ به سؤالات و تبیین جایگاه اربعین در خانواده را مطرح کنند. همچنین نشست‌هایی در کربلای معلی با حضور علمای خانم از ایران، عراق، سوریه و کشور انگلستان برگزار می‌شود. همچنین شب شعر آیینی نیز با حضور بانوان ایرانی و عراقی با رویکرد خانواده و مقاومت در کربلا برگزار می‌شود. علاوه بر آن شب شعر دیگری نیز به عنوان پیش مقدمه با حضور 10 تن از شاعران برجسته کشور برگزار شده و در آن از اولین کتاب شعر بانوان اربعین با عنوان «یک کاروان ستاره» رونمایی شد. در مراسمی نیز که در ایام اربعین در کربلای معلی برگزار می‌شود، دیدار و تقدیر از بانوان موکب‌دار عراقی نیز در برنامه‌ها داریم. در کنار آنها از آنجا که بسیاری از خانواده‌ها حتی در خانه‌های خود را برای پذیرایی از زوار باز می‌گذارند، سعی داریم از آنها نیز تقدیر به عمل آوریم.
نشست‌های تخصصی ویژه اربعین
اربعین فرصت مناسبی برای تبادل و ارتقای فرهنگ دو کشور ایران و عراق است که اصلانی با تأیید این مطلب، توضیح می‌دهد: با طرف عراقی صحبت کردیم تا کنگره بین‌المللی زنان شهید مقاومت را برگزار کنیم. همچنین ویژه‌برنامه‌ای هم برای تقدیر از خانواده‌های شهدای زن داریم. در عراق هم خانم‌های شهید زیادی داریم که در مراسمی از ایشان نیز تجلیل می‌شود. در مجموع از 14 ماه صفر مراسم مختلف تا اربعین به صورت ادامه‌دار تدارک دیده شده‌اند. البته همه برنامه‌ها در بعثه کربلا برگزار می‌شوند. از قبل هم شعرای عراقی و خارجی مشخص و به نشست‌های تخصصی دعوت شده‌اند و در پایان نیز مقالات به صورت کتاب به دو زبان عربی و فارسی به چاپ می‌رسند.
خدمت‌رسانی موکب زینبیه به بانوان اربعینی
همزمان با فرا رسیدن اربعین حسینی موکب زینبیه برای سومین سال پیاپی با ارائه خدمت به بانوان زائر کربلا از دهم ماه صفر راه‌اندازی می‌شود تا بانوان در این ایام بتوانند سفر راحت‌تری را تجربه کنند.
فاطمه تنهایی، مسئول قرارگاه زینبیه در شهر کربلا در خصوص برپایی موکب زینبیه با اشاره به اینکه امسال نیز با عنایت حضرت سیدالشهدا(ع) این توفیق برای بنده و همکارانم در منطقه ۸ میسر شد که برای سومین سال پیاپی در خدمت بانوان زائر حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) باشیم، می‌گوید: ۱۵ چادر در موکب زینبیه برپاشده است. با توجه به تجربیات سال‌های گذشته در برپایی و ارائه خدمات مؤثر به بانوان زائر و استقبال از برنامه‌هایی همچون حسینیه ویژه کودکان، امسال با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، خدمت‌رسانی در خصوص اسکان بانوان و نگهداری و اقامت کودکان با همراهی خادمان و گروه‌های جهادی اجرایی می‌شود. به گفته او، موکب زینبیه همانند سال‌های گذشته در شهر کربلا، عمود ۱۴۰۳ در بوستان متنزةالحسین(ع) مستقر شده و با ارائه خدمات رفاهی و بهداشتی ویژه بانوان و دختران در بزرگترین بوستان شهر کربلا، در هر چادر از ۱۵۰ بانوی زائر میزبانی خواهد کرد. بر اساس پیش‌بینی‌های انجام شده، حسینیه‌های موکب زینبیه با تلاش گروه‌های جهادی و تدارک برنامه‌هایی ویژه کودکان، نوجوانان و جوانان میزبان این عزیزان خواهد بود. نیروهای پشتیبانی نیز به همراه لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای برپایی چادرها و اقدامات لازم به کربلا اعزام شدند و خادمین بانو برای خدمت‌رسانی تا تاریخ ۲۵ مرداد ماه به شهر کربلا اعزام خواهند شد.
تنهایی در ادامه اضافه می‌کند: تفاوت برپایی موکب زینبیه امسال با سال گذشته این است که توانستیم تجهیزات بیشتری را به کربلا ارسال کنیم و نسبت به موضوعات محیطی مانند گرما و موضوعاتی که برای زائر خانم مشکلات بیشتری را با خود به همراه داشت، مورد رصد قرار دادیم و آنها را تا حد امکان رفع کردیم. همه افرادی که تجربه پیاده‌روی اربعین را دارند، می‌دانند که معمولاً فرزند در کالسکه نشسته و با پدر و مادر در حال طی طریق است. وقتی به اولین توقفگاه می‌رسند کودک استراحت کرده و شاداب است اما پدر و مادر می‌خواهند استراحت کنند. عملاً مادر زمانی برای استراحت ندارد، مهم‌ترین کاری که امسال کردیم این است که سعی شده حسینیه کودک مجهزتر و بهتر از سال‌های گذشته باشد. علاوه بر این مورد، سعی شده به لحاظ موارد امنیتی، تمامی ملاحظات به دقت مورد نظر قرار بگیرد تا مادر در جایی که استراحت می‌کند، احساس امنیت کامل داشته باشد.
در زیارت اربعین چه نکاتی را باید رعایت کنیم
زائران پیاده‌روی اربعین ضرورت دارد تا به نکات ایمنی و تدابیر پیشگیرانه توجه داشته باشند.
زائران به اخبار و توصیه‌های مسئولان گوش فرا دهند.
به شایعات توجه نداشته باشید و از انتشار آن در مواکب جلوگیری کنید.
پس از استقرار در محل اسکان، نسبت به شناسایی مسیر رفت و برگشت به حرم اقـدام و نام مکان را به خاطر بسپارید. از وضعیت مسیرها بخصوص مسیرهای منتهی به حرم اطلاع پیدا کنید.
در هنگام شرکت در مراسم و راهپیمایی برای رسیدن به کربلا، مدت طولانی پیاده‌روی نکنید، هر زمانی لازم بود استراحت کنید یا از ون، ماشین یا اتوبوس‌هایی که در مسیر در حال تردد هستند، استفاده کنید.
لباس متناسب با آب‌وهوای شهرهای زیارتی به همراه داشته باشید.
کفش راحتی، کلاه با لبه‌های پهن و کوله‌پشتی مناسب به همراه داشته باشید.
به‌طور منظم از آب و مایعات بدون کافئین استفاده کنید. همیشه یک بطری آب خنک برای نوشیدن و خنک کردن صورت و بدن به همراه داشته باشید.
در هنگام راهپیمایی از هل دادن و فشار به هم مسیران خود بویژه افراد سالمند، کودکان و... خودداری کنید.
در طول راهپیمایی سعی کنید از مرکز ازدحام جمعیت فاصله بگیرید.
اگر در طول راهپیمایی در مرکز ازدحام جمعیت قرار گرفتید، گام‌های خود را استوار کنید و مراقب باشید سر نخورید.
انرژی خود را حفظ کنید.
تلاش بیهوده نکنید تا جمعیت را بشکافید یا فرار کنید یا داد و فریاد راه بیندازید.
دست‌های خود را جلوی سینه‌تان قرار دهید تا فضا و حفاظی بین قفسه سینه شما و پشت نفر جلویی ایجاد کند تا در صورت افزایش فشار جمعیت، نفس شما تنگ و تنفس شما دچار مشکل نشود.
اگر در کنارتان کسی روی زمین افتاد، بلافاصله کمک کنید تا از جایش بلند شود، چراکه احتمال دارد شما نیز تعادل خود را از دست داده و به زمین بیفتید.
لازم است افراد آسیب‌پذیر مانند سالمندان، زنان و افراد معلول با یک همراه در مراسم اربعین شرکت کنند.همچنین از توجه به آنها در کاروان و رفع نیازهای ضروری آنان غفلت نکنید.
ماسک فیلتردار تهیه و همراه خود بردارید تا در صورت وجود ریزگردها و آلودگی هوا از آن استفاده کنید.
از دریافت و نگهداری هرگونه شیء، بسته و پاکت از افراد غیر (اعم از ایرانی یا عراقی و...) خودداری کنید.
با مشاهده هرگونه اقدام مشکوک (مواد منفجره، اسلحه، مهمات و...) آن را سریعاً به پلیس اطلاع دهید.
هیچ گاه تلفن همراه خود را در اختیار افراد ناشناس قرار ندهید و گوشی را هنگام شارژ رها نکنید.
در حین تردد به مرزها، از توقف در نقاط تاریک و خلوت خودداری کنید و سعی کنید در ایستگاه‌هایی که برای استراحت در نظر گرفته شده، توقف کنید.
ضمن رعایت هوشیاری کامل، موارد مشکوک را با شماره تلفن مرکز فوریت‌های پلیسی 110 در میان بگذارید.
قبل از خروج از کشور، خودروی خود را با رعایت نکات ایمنی و اطمینان از بسته بودن در خودرو، در پارکینگ‌های تعبیه شده پارک کنید.
بعد از پارک خودروی خود، از گذاشتن کیف پول و وسایل شخصی دیگر در داخل خودرو خودداری کنید.
