ضریب جینی در سال 1402 به کمترین رقم طی نیم قرن اخیر کاهش یافت
پایین‌ترین شکاف طبقاتی تاریخ ایران
بر اساس آمار بانک مرکزی، شاخص ضریب جینی در سال ۱۴۰۲ به کمترین رقم ۵۵ سال گذشته کاهش یافت. بر اساس اطلاعات مقدماتی بانک مرکزی ضریب جینی ۰.۳۶۱۴ در سال ۱۴۰۲ پایین ترین ضریب جینی در اقتصاد کشور بوده است.رئیس کل بانک مرکزی در شصت و چهارمین اجلاس سالانه مجمع عمومی این بانک گفت: اقتصاد کشور در سال 1402 رشد 5 درصدی بر اساس قیمت‌های بازار را تجربه کرد در حالی‌که نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی و رشد پول با روندی نزولی به روندهای بلندمدت بازگشته است و تورم مصرف کننده و تولیدکننده نیز با تداوم روند کاهشی کنترل شده است. همچنین بر اساس اطلاعات مقدماتی بانک مرکزی ضریب جینی در سال 1402 با رقم 0.3614 به کمترین میزان حداقل در یک دهه اخیر رسیده است. مدیریت بازار ارز نیز به گونه‌ای انجام شده که کمترین میزان ضریب تغییرات در سال‌های اخیر در حوزه نوسانات بازار ارز در سال گذشته ثبت شده است.
به گزارش بانک مرکزی، محمدرضا فرزین با اشاره به رشد 5 درصدی اقتصاد کشور در سال 1402 گفت: بخش واقعی اقتصاد کشور در سال 1402 بر اساس قیمت پایه رشد 4.5 درصدی و به قیمت بازار رشد 5 درصدی را تجربه کرده است؛ البته رشد اقتصادی به قیمت بازار گزارش جامع‌تری از رشد فعالیت‌های بخش‌های مختلف ارائه می‌کند. رشد اقتصادی به قیمت پایه بدون نفت به 3.6 درصد رسیده است که پس از یک دوره رشد پایین نشان از موفقیت دولت در اجرای برنامه‌های اقتصادی دارد. متوسط رشد تولید ناخالص داخلی در دوره 1391 تا 1399 معادل 0.5 درصد بوده است.
فرزین افزود: در سال 1402 بخش نفت رشد 14.7 درصدی، گروه صنایع و معادن رشد 4.5 درصدی، گروه خدمات رشد 3.8 درصدی و بخش کشاورزی رشد 0.2 درصدی را به ثبت رسانده است.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به گزارش بانک جهانی در خصوص رشد اقتصادی کشورهای منطقه در سال 2023 گفت: رشد اقتصادی 5 درصدی کشور در سال گذشته بیشترین رشد در بین کشورهای منطقه را نشان می‌دهد. رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: در دولت سیزدهم میانگین رشد تولید ناخالص داخلی 4.5 درصد، میانگین رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت 4 درصد، میانگین رشد صنعت 6.5 درصد، میانگین رشد مصرف خصوصی 6.3 درصد، میانگین رشد تشکیل سرمایه ثابت کل 6.4 درصد، میانگین رشد تشکیل سرمایه ساختمان 3.2 درصد و میانگین رشد تشکیل سرمایه ماشین‌آلات 11.8 درصد بوده است که این آمار تفاوت معناداری با میانگین‌های بلندمدت دارد.
فرزین سرمایه‌گذاری در بخش مسکن در سال 1402 را نیز امیدوارکننده برشمرد و گفت: سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برحسب قیمت واقعی در کل مناطق شهری در سال گذشته 7.8 درصد رشد داشته است و در ساختمان‌های جدید برحسب قیمت‌های واقعی و در مقایسه با سال 1401 معادل 17.1 درصد رشد نشان می‌دهد و امیدواریم این روند به بهبود وضعیت مسکن در کشور کمک کند.
ضریب جینی در کف یک دهه اخیر
رئیس کل بانک مرکزی کاهش ضریب جینی را به عنوان یکی از موفقیت‌های دولت سیزدهم در حوزه اقتصادی برشمرد و گفت: ضریب جینی 0.3614 یکی از پایین‌ترین ضریب‌های جینی اقتصاد کشور حداقل در طول یک دهه اخیر بوده است که این تحول مثبت در نتیجه اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه و افزایش یارانه هر فرد در دهک‌های مختلف درآمدی متعاقب حذف ارز ترجیحی برخی از کالاهای اساسی در ابتدای سال 1401، اجرای موفق سیاست تثبیت اقتصادی و مهار رشد بالای قیمت‌ها، تأمین ارزاق اساسی معیشتی مردم با اجرای گسترده طرح کالا برگ الکترونیک خانوار و سایر سیاست‌های حمایتی دولت از دهک‌های پایین درآمدی محقق شده است.
فرزین بازگشت نرخ رشد نقدینگی و رشد پایه پولی به روند بلندمدت را نشانگر توفیق بانک مرکزی در اجرای سیاست‌های این بانک توصیف کرد و افزود: نرخ رشد نقدینگی در پایان سال 1402 به 24.3 درصد رسید که پایین‌تر از نرخ 25 درصد هدفگذاری شده بود.همچنین پایه پولی نیز در راستای همگرایی با نرخ رشد نقدینگی به 27.6 درصد در پایان سال گذشته رسید و با ادامه این روند نزولی در سال‌جاری شاهد کاهش نرخ تورم نیز خواهیم بود.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به تأمین 68 میلیارد دلاری ارز در سال گذشته گفت: بانک مرکزی در سال گذشته 68 میلیارد و 329 میلیون دلار و در سال‌جاری 19 میلیارد و 794 میلیون دلار تا 23 تیرماه ارز مورد نیاز کشور را تأمین کرده است. این تخصیص و تأمین ارز با هماهنگی وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوطه در کمترین زمان ممکن انجام شده است و باعث شد فعالان اقتصادی با اطمینان بیشتری نسبت به فعالیت تجاری و بازرگانی خود اقدام کنند.
فرزین با اشاره به روند افزایشی ذخایر ارزی کشور گفت: با دیپلماسی پولی و بانکی و افزایش وصول درآمدهای نفتی و گازی کشور هم کمیت و هم کیفیت دارایی‌های ارزی کشور افزایش یافته و برخلاف انتقادات و گزاره‌های خبری نادرست، بانک مرکزی هرگز از دارایی‌های ارزی کشور و ارزپاشی برای مدیریت بازار ارز از جمله در مقطع کنونی استفاده نکرده است.
وی مدیریت بازار ارز از طریق افزایش وصول درآمدهای نفت و گاز، تأمین ارز موردنیاز واردات، گسترش تأمین مالی ارزی و مدیریت ذخایر بین‌المللی کشور را برنامه‌های ارزی بانک مرکزی برشمرد و افزود: این مهم با کنترل و کاهش نوسانات نرخ ارز، افزایش درصد بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور به بیش از 85 درصد، افزایش تأمین ارز به تخصیص ارز از 74 درصد در سال 1401 به 85 درصد در سال 1402 و کاهش مدت انتظار برای تخصیص و تأمین و کنترل ثبت سفارش‌ها با بودجه‌ریزی ارزی عملیاتی شده است.
بــــرش
مخبر در شصت و چهارمین مجمع عمومی بانک مرکزی مطرح کرد
دولت مردمی با وجود همه فشارها هیچ‌گاه ارزپاشی نکرد
سرپرست ریاست جمهوری کنترل رشد نقدینگی، رشد پایه پولی و کاهش تورم بدون آسیب به رشد اقتصادی و تولید، کاهش نرخ بیکاری به پایین‌ترین رقم 20 سال گذشته، کاهش شکاف طبقاتی، انقعاد پیمان‌های پولی خارجی برای دلارزدایی از تبادلات مالی کشور و بهبود تعاملات بین‌المللی کشور به عنوان بستری برای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی را بخشی از توفیقات دولت سیزدهم عنوان کرد. محمد مخبر در شصت و چهارمین اجلاس سالانه مجمع عمومی بانک مرکزی، کنترل رشد نقدینگی و کاهش نرخ تورم بدون آسیب دیدن نرخ رشد اقتصادی و تولید را از مهم‌ترین موفقیت‌های اقتصادی دولت سیزدهم دانست و افزود: کاهشی شدن روند رشد پایه پولی، کاهش نرخ بیکاری به زیر 8 درصد به عنوان کمترین رقم در 20 سال گذشته، کاهش قابل توجه شکاف اقتصادی طبقاتی و ایجاد تعادل نسبی میان هزینه‌ها و درآمدهای مردم با افزایش قابل توجه رقم یارانه، توزیع کالابرگ، کاهش هزینه‌های درمانی و افزایش پوشش‌های بیمه‌ای و اقدامات مشابه که به بهبود نرخ ضریب جینی انجامید، از دیگر دستاوردهای کم نظیر دولت بود. مخبر با تأکید بر اینکه باید تلاش کنیم روند رشد کشور پایدار و متوازن باشد، از مسئولان بخش‌های اطلاع‌رسانی به خصوص در بانک مرکزی خواست تا اقدامات دولت برای حفظ ثبات در بازار ارز را به شکل دقیق و صحیح به اطلاع مردم برسانند تا برای افکارعمومی به دقت تبیین شود که دولت سیزدهم با وجود همه فشارهایی که متحمل شد، هیچ‌گاه اقدام به ارزپاشی نکرد، بلکه تدابیر ارزی دولت بسیار منطقی، هوشمندانه و مؤثر بوده است.