در حافظه موقت ذخیره شد...
در گفت‌وگو با «ایران اقتصادی» مطرح شد
جذب 80 درصدی کارآموزان در محیط کار واقعی
طبق اعلام سازمان فنی و حرفه‌ای کشور در طرح «مهارت‌آموزی در محیط کار واقعی» 80 درصد کارآموزان پس از کسب مهارت‌های فنی و تجربی، وارد محیط کار می‌شوند که این آمار منجر به جذب نیروی کار متخصص در بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی در کشور شده است. اجرای طرح «مهارت‌آموزی در محیط کار واقعی» یکی از اقدامات سازمان فنی و حرفه‌ای کشور در دولت سیزدهم است که بر اساس این طرح، کارآموزان مهارت‌های عملی و کاربردی را آموزش دیده و از نزدیک با محیط کسب‌وکار واقعی آشنا می‌شوند. این طرح در راستای ارتقای مهارت‌ها، تخصص‌گرایی، افزایش خودباوری مهارت‌آموزان، حفظ مشاغل فعلی و سنتی و جذب نیروی کار ماهر در بنگاه‌هاست. طبق گزارش سازمان فنی و حرفه‌ای کشور، 80 درصد کسانی که در این طرح شرکت می‌کنند، سریع‌تر از سایر افراد جذب بازار کار می‌شوند که این امر نقش بسزایی در افزایش آمار اشتغال و کاهش نرخ بیکاری در کشور دارد. درباره جزئیات طرح مهارت‌آموزی در محیط کار واقعی، خبرنگار «ایران اقتصادی» با «مهرداد عظیمی» معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای گفت‌وگو کرده است.
امروز مهم‌ترین مطالبه مردم بحث اشتغال است. در دولت سیزدهم نیز مهم‌ترین وعده دولت کاهش آمار بیکاری و افزایش اشتغال بود که به این موضوع به صورت ویژه پرداخته شد و اکنون آمار کاهش نرخ بیکاری و افزایش اشتغال، مهر تأیید بر کارنامه دولت شهید جمهور است.
ارائه آموزش‌های مهارتی متناسب با نیاز بازار، مأموریت اصلی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور است و بر همین اساس، دولت سیزدهم نهضت مهارت‌آموزی در گام دوم انقلاب را در دستور کار قرار داد.
در همین راستا برای ۱۹ گروه هدف از جمله جوانان جویای کار، دانشجویان، دانش‌آموختگان، بانوان سرپرست خانوار، معلولان، سربازان و زندانیان، فراخوان ارائه آموزش‌های مهارتی صورت گرفت که طرح مهارت‌آموزی در محیط کار واقعی یکی از این طرح‌هاست که در دولت سیزدهم مورد بازنگری قرار گرفت و براساس شاخص‌های جهانی به‌روزرسانی شد. این امر منجر شد تا در این دولت با ارتقای این طرح و افزایش واحدهای پذیرنده، شاهد رشد تعداد کارآموزان باشیم.
بر اساس این طرح، مهارت و شایستگی‌های مورد نیاز بازار کار در رشته‌های مختلف تخصصی از استادکار به مهارت‌آموز، همزمان با فرآیند تولید محصول و ارائه خدمات منتقل می‌شود.
آسان‌ترین مسیر برای اشتغالزایی در آموزش محیط کار واقعی
مهم‌ترین دستاوردهای این طرح، آشنایی با محیط کسب‌وکار، کسب تجربه و آماده‌سازی و ایجاد خودباوری در مهارت‌آموز برای ورود به عرصه اشتغال و کارآفرینی؛ حفظ و پایداری مشاغل سنتی و بومی؛ کمک به بنگاه‌های فعال به منظور شناسایی و جذب نیروی کار مستعد و توانمند؛ کاهش هزینه‌های جذب و به‌کارگیری نیروهای فاقد مهارت؛ استفاده از ظرفیت و توان آموزش عملی بنگاه‌های اقتصادی است.
براساس این طرح، کارآفرینان به داوطلبان جوان واجد شرایط، مهارت‌های شغلی را ارائه می‌کنند و مهـارت‌آموزان پس از کسب دانش کافی در یکی از حرفه‌های آموزشی مجاز، براساس توافق کارفرما و فرد آموزش‌گیرنده وارد بنگاه‌های اقتصادی خصوصی و تعاونی دارای پروانه کسب می‌شوند و پس از آن تحت نظارت مرکز یادگیری و مطابق مقررات آموزشی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در واحدهای مشمول طرح، دوره‌های مهارت آموزی را می‌گذرانند و گواهینامه مهارت دریافت می‌کنند.
ایجاد فرصت‌های شغلی؛ مهم‌ترین مزیت آموزش در محیط کار واقعی
این طرح با عبور از مرحله نظری و تئوری باعث می‌شود تا مهارت‌آموز از کارفرما مهارت‌های عملیاتی و نرم از جمله بنگاه‌داری، دخل و خرج و برخورد با مشتری و حتی نحوه تهیه مواد اولیه را در قالب یک بسته آموزشی فرا گیرد و بتواند با کسب تجربه از نزدیک با بنگاه‌داری آشنا شود. کارآموزان نه‌تنها دوره‌های آموزشی را در کنار استادکار یا مربی سپری می‌کنند، بلکه پس از کسب تجربه، برای ورود به عرصه اشتغال و کارآفرینی آماده می‌شوند.
طرح آموزش در محیط کار واقعی به گونه‌ای طراحی شده که ۷۰ درصد آموزش‌ها در آن به صورت عملی و فقط ۳۰ درصد آموزش‌ها به شکل تئوری است. براین اساس، افراد نه‌تنها مهارت‌ها و تخصص‌ها را فرا می‌گیرند، بلکه به‌سرعت جذب بازار کار می‌شوند، ضمن اینکه کارفرمایان نیز به دنبال افراد متخصص در رشته‌های مختلف هستند.
مشارکت یک میلیون و 400 هزار صنف در آموزش محیط کار واقعی
همکاری صنوف و صنایع در این طرح را چطور ارزیابی می‌کنید؟
صنوف و صنایع همکاری خوبی با سازمان فنی و حرفه‌ای کشور دارند و به عنوان شرکای اجتماعی ما محسوب می‌شوند که می‌توان از ظرفیت این واحدها برای ارتقای دانش و مهارت‌های فنی و حرفه‌ای کارآموزان بهره برد. بیش از 4 میلیون واحد صنفی در کشور فعالیت می‌کنند که از این تعداد یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد ظرفیت اجرای طرح آموزش در محیط کار واقعی را دارند.
بر اساس آمارهای این سازمان، در دولت سیزدهم 77 هزار و 105 واحد پذیرنده اقدام به جذب کارآموزان کردند، این در حالی است که نسبت به مدت مشابه در دولت گذشته 40 هزار و 225 واحد پذیرنده بوده است که در همین راستا شاهد رشد 92 درصدی هستیم.
طبق این گزارش، در سال 1401، 36 هزار و 342 واحد صنفی و صنایع، کارآموزان را جذب کردند که این آمار در سال 1402 روند افزایشی داشت و به 40 هزار و 763 هزار واحد رسید. همچنین تعداد مهارت‌آموزان در سال ۱۴۰۱ حدود ۹۸ هزار و ۶۵۹ هزار نفر و در 6 ماه نخست سال گذشته، ۶۴ هزار و ۳۴۷ مهارت آموز ثبت‌نام کردند.
چند درصد شرکت‌کنندگان در طرح مهارت‌آموزی در محیط کار واقعی جذب بازار کار می‌شوند؟
بررسی‌های سازمان فنی و حرفه‌ای کشور نشان می‌دهد، 80 درصد افرادی که در این طرح شرکت کردند، وارد بازار کار و از این فرصت بهره‌مند شدند.
مشارکت 45 درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در طرح آموزش محیط واقعی کار
طرح آموزش در محیط واقعی کار برای همه متقاضیان است که شامل دانشجویان، فارغ التحصیلان و سایر اقشار هدف است. این در حالی است که بیش از 45 درصد افرادی که برای کسب مهارت‌های فنی و حرفه‌ای در مراکز و آموزشگاه‌های سازمان فنی و حرفه‌ای شرکت می‌کنند، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند که مراحل تئوری و نظری را در دانشگاه‌ها سپری کرده‌اند و اکنون نیاز به کسب کار در محیط واقعی دارند. از این‌رو این طرح باعث می‌شود تا پس از سپری کردن دوره‌ها، با اعتماد به نفس بیشتر وارد بازار کار شوند.
طرح نخلستان برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی
ضمن اینکه برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی طرح‌های دیگری در کنار این طرح آموزش در محیط واقعی کار اجرا می‌شود که یکی از این طرح‌ها، طرح نخلستان با هدف ارتقای ظرفیت اشتغال‌پذیری آنان از طریق اجرای دوره‌های مهارتی در حوزه نوآوری و کارآفرینی فناوری‌های نوین یا دانش‌بنیان است.
در همین راستا، تفاهمنامه اجرایی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای طرح نخلستان و مهارت‌افزایی فارغ‌التحصیلان دانشجویی در مرکز تربیت مربی و پژوهش‌های فنی و حرفه‌ای، صورت گرفته است. فارغ‌التحصیلان به مدت ۳ تا ۶ ماه مهارت‌های لازم در حوزه فناوری اطلاعات را سپری می‌کنند و با کسب تجربه و مهارت می‌توانند در بازار کار مشغول شوند.
در دولت سیزدهم در مجموع چند نفر موفق به کسب مهارت‌های فنی و حرفه‌ای شدند؟
در دولت سیزدهم توسعه چتر آموزش مهارت در سراسر کشور را شاهد بودیم. بر این اساس، توسعه مراکز آموزشی و کارگاهی در دستور کار قرار گرفت و طرح‌های مختلف اجرایی شد که در نهایت بیش از 4 میلیون و 500 نفر در کشور موفق به کسب آموزش‌های مهارتی شدند.
براساس گزارش سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، در سه ماه نخست امسال نیز 452 هزار و 236 نفر ساعت آموزش برگزار شده است. در همین مدت، 403 هزار و 19 نفر مورد سنجش مهارت فنی و حرفه‌ای قرار گرفتند و برای 196 هزار و 832 گواهینامه مهارت صادر شد.
در حال حاضر 658 مرکز دولتی، بیش از ۲۱ هزار آموزشگاه آزاد و تدوین بیش از 11 هزار استاندارد آموزشی برای مهارت‌آموزی و ایجاد شغل در کشور را شاهد هستیم.
رشد ۱۳۰۰ درصدی در صدور مجوز آموزشگاه‌های آزاد
ضمن اینکه اقداماتی از جمله ۱۳۰۰ درصد رشد در حوزه صدور مجوز آموزشگاه‌های آزاد، رشد واحدهای پذیرنده آموزش در محیط واقعی کار، افزایش ۴۸ درصدی سنجش مهارت و صلاحیت حرفه‌ای، رشد ۷۲ درصدی صدور گواهینامه مهارت برای کارآموزان و افزایش ۱۱۷۰ درصدی در حوزه مسابقات آزاد، ملی و بین‌المللی مهارت در دولت سیزدهم نسبت به مدت مشابه در دولت گذشته رقم خورد.
ظرفیت مراکز جوارکارگاهی ۵۰ درصد افزایش می‌یابد
یکی از برنامه‌های مهم سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در راستای تحقق شعار سال، افزایش تعداد مراکز آموزش جوارکارگاهی است. در همین راستا، ظرفیت مراکز جوارکارگاهی ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت. ارتقای مراکز جوارکارگاهی و آموزش و سنجش صلاحیت در اولویت برنامه‌های سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در سال‌جاری است.
سایر برنامه‌های تحولی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای برای امسال، افزایش ارائه آموزش‌های مهارتی به گروه‌های هدف، توسعه مهارت‌آموزی در حوزه رقومی (دیجیتال)، توسعه مراکز کارآموزی جوارکارگاهی و بین‌کارگاهی در راستای افزایش مشارکت مردمی، رتبه‌بندی آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای و مراکز دولتی آموزش فنی و حرفه‌ای، برگزاری دوره‌های آموزشی توسعه کارآفرینی وکسب‌وکار، تدوین آیین‌نامه اجرایی موضوع بند (ت) ماده 66 برنامه هفتم توسعه، بازآموزی مربیان مراکز دولتی و آموزشگاه‌های آزاد، رصد و پایش مهارت‌آموختگان جذب‌شده در بازار کار (تطبیق مهارتی)، جذب درآمد از محل مشارکت‌های مردمی و... است که امیدواریم در دولت آینده نیز مورد توجه قرار گیرد.
امسال سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور در شاخص برنامه‌های تحولی ابلاغی دولت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رتبه اول در بین سازمان‌های تابعه وزارتخانه را کسب کرد. برنامه‌های ابلاغی دولت و وزارتخانه دارای سرفصل‌های مختلفی از جمله توسعه منابع انسانی، عدالت اجتماعی، توسعه بخش خصوصی، تسهیل صدور مجوزها، دولت الکترونیک و سند چشم‌انداز بوده که سازمان موفق به تحقق صدور ۱۰۰درصدی این برنامه‌های ابلاغی شده است.