دور دوم رزمایش نظامی ارمنستان و امریکا برگزار می‌شود
«شریک عقاب» یا قربانی کرکس؟!
امیر فرشباف
خبرنگار
وزارت دفاع ارمنستان از رزمایش نظامی مشترک با امریکا در تاریخ 15 تا 24 جولای (۲۵ تیر تا ۳ مرداد) خبر داد. وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد که رزمایش «شریک عقاب 2024» در چهارچوب آمادگی برای شرکت در مأموریت‌های بین‌المللی حافظ صلح، به میزبانی ارمنستان برگزار می‌شود.
گفتنی است این رزمایش در پی تیرگی فزاینده روابط مسکو و ایروان از یک‌سو و توسعه‌طلبی ناتو و ایالات متحده در حیاط خلوت روسیه از سوی دیگر برگزار می‌شود. به گزارش رویترز، وزارت دفاع ارمنستان طی بیانیه‌ای اعلام کرد ارمنستان که تا همین اواخر نزدیک‌ترین متحد روسیه در منطقه قفقاز جنوبی به‌شمار می‌رفت، اما در سال‌های اخیر، به‌دلیل آنچه که ایروان آن را «شکست روسیه در دفاع از ارمنستان مقابل آذربایجان» می‌داند، روابطش با مسکو رو به تیرگی رفته است.
دولت روسیه در واکنش به این تصمیم، اعلام کرد رزمایش نظامی مشترک ارمنستان و امریکا روی همکاری امنیتی ارمنستان و روسیه اثر منفی می‌گذارد. به گزارش خبرگزاری روسی تاس، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه گفت رزمایش ارمنستان-امریکا، همکاری امنیتی ایروان و مسکو را تضعیف می‌کند.
به گفته این دیپلمات، غرب از مشارکت در مانورها و برنامه‌های آموزشی تحت نظارت خود، در جهت تحمیل استانداردهای نظامی ناتو به کشورهای هدف استفاده می‌کند. زاخارووا افزود: این برنامه به غرب، اهرم قوی‌تری علیه سیاست داخلی و خارجی ارمنستان می‌دهد.
به گفته خانم سخنگو «این قدامات چیزی جز پشیمانی به همراه ندارد؛ بویژه آن هم در وضعیتی که ایروان اساساً فعالیت‌های خود را در سازمان پیمان امنیت جمعی متوقف کرده است. هدف غربی‌ها از نمایش‌های صلح‌آمیز، ایجاد سکوی پرشی برای تحقق پروژه‌های ژئوپلیتیکی خود است.»
در مقابل، ایروان نیز خصوصاً بعد از جنگ دوم با باکو، نسبت به مسکو بدبین شده و این بدبینی را در نزدیکی به رقبای روسیه، یعنی ناتو، اتحادیه اروپا و امریکا دنبال می‌کند. ناظران ارمنستانی، عدم حمایت روسیه از ایروان را دلیل این بدبینی می‌دانند. به گزارش رادیو عمومی ارمنستان، استپان گریگوریان، کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌و‌گو با شبکه تلویزیونی Factor TV، سیاست‌ورزی کنونی روسیه را کاملاً جانبدارانه و به نفع آذربایجان دانست. وی گفت: «مردم ارمنستان نگرانند که در حمله آذربایجان، روس‌ها از پشت به ما خنجر بزنند.»
گفتنی است دور نخست رزمایش «شریک عقاب» در سپتامبر 2023 در ارمنستان برگزار شد که در آن 85 سرباز امریکایی و 175 نظامی ارمنی شرکت داشتند.
رویترز درباره رزمایش نخست مدعی شده بود که «اگرچه مقیاس آن کوچک است؛ ولی این در مجموع، روسیه را که پایگاه نظامی در ارمنستان دارد و خود را ضامن اصلی امنیت در منطقه قفقاز می‌داند، خشمگین کرده است.»
پس از جنگ سرد و فروپاشی شوروی، کشورهای غربی به‌دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز قفقاز جنوبی، به دنبال راهیابی و نفوذ در این منطقه بوده‌اند. غربی‌ها بعد از جنگ اوکراین، از طریق دامن زدن به تنش‌های میان آذربایجان و ارمنستان سعی کرده‌اند ایروان را از مسکو جدا کرده تا زمینه نفوذ و تثبیت موقعیت خود در این منطقه را فراهم کنند.