از گرمای بالاتر از میانگین در تهران تا هشدار قرمز دمای بالای 50 درجه در شیراز
دعوت ایرانیها به صرفهجویی در داغترین روزهای تابستان
ایرانزمین – گزارشهای هواشناسی نشان میدهد، روزهای داغ ایران که در برخی مناطق و استانها از میانگینهای 5 ساله و 20 ساله هم بالاتر میرود، تداوم دارد. در حالی که گیلانیها در 10 روز گذشته بیشترین میانگین افزایش دما را در کل کشور تجربه کردند، خوزستانیها برای گرمای بالاتر از 50 درجه سانتیگراد که تا پایان هفته جاری تداوم دارد، هشدار قرمز از هواشناسی دریافت کردهاند. از سوی دیگر تهرانیها این روزها گرمای بالاتر از حد میانگین کشوری را تجربه میکنند. در یزد هم هشدارهای جدی برای صرفهجویی در مصرف آب و برق بهخاطر شدت زیاد گرما داده شده است. توصیههای صرفهجویی در مصرف انرژی در شرایط گرما در بسیاری از استانها لحن هشدار به خود گرفته است، چرا که حتی مصرف بیرویه برق در مناطق شمالغربی یا شمالشرقی کشور میتواند در تأمین برق استان خوزستان تأثیر بگذارد؛ استانی که به دلیل شرایط گرمای بالاتر از 50 درجه و رطوبت بالای هوا، پایداری برق در شبکه اهمیت حیاتی دارد.
افزایش «آلاینده تابستانه» در تهران
افزایش دما در کلانشهرهای ایران با یک مخاطره دیگر هم همراه است و آن آلایندههای تابستانه است. به گفته رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، طی هفتههای اخیر با افزایش دمای هوا، غلظت آلاینده ازن که به آلاینده تابستانه معروف است، در پایتخت طی ساعات گرم روز در شرایط ناسالم قرار گرفت. با توجه به روند افزایشی دما طی فصل جاری پیشبینی میشود همچنان با روند فزاینده آلاینده ازن مواجه باشیم.
مهدی رهنما به ایسنا گفت: ازن موجود در لایه استراتوسفر جو به عنوان لایه محافظ در برابر تابش اشعه فرابنفش عمل میکند و کاهش غلظت ازن در این لایه اثرات زیانباری برای ساکنان کره زمین خواهد داشت.
وی افزود: میزان غلظت اکسیدهای نیتروژن (NOx)در طول شبانهروز متغیر است. روزها معمولاً مقادیر اکسیدهای نیتروژن بیشتر است و با نزدیک شدن به شب میزان آن کاهش مییابد. طبق مطالعات انجام شده، معمولاً میزان انتشار اکسیدهای نیتروژن از ساعت ۶ تا ۱۲ به علت فعالیتهای روزانه و حجم ترافیک افزایش مییابد. با توجه به وابستگی تولید ازن به تابش خورشید و افزایش دما، غلظتهای حداکثر ازن در بعد از ظهر رخ میدهد.
تیرماهی گرمتر از گذشته
تیرماه امسال کند و گرم میگذرد، اما تا نیمه مرداد نباید انتظار تغییر چندانی در شرایط دما داشته باشیم. بر اساس اعلام سازمان هواشناسی، دمای هوای کشور نسبت به میانگین بلندمدت ۱.۵ درجه سلسیوس افزایش پیدا کرده است.
دادههای سازمان هواشناسی نشان میدهد که طی 7 روز منتهی به ۱۴ تیرماه میانگین دمای هوای کشور ۳۰.۵ سلسیوس بود که نسبت به میانگین بلندمدت (۲۹.۳ درجه سلسیوس) ۱.۲ درجه افزایش یافته بود.
از ابتدا تا ۱۴ تیرماه میانگین دمای کشور ۳۰درجه سلسیوس بود. میانگین دمای هوای ایران در بازه زمانی بلندمدت ۲۸.۸ درجه سلسیوس بود که افزایش 1.2 درجهای را نشان میدهد. از ابتدای سال زراعی جاری (مهر ۱۴۰۲) تا ۱۴ تیرماه دمای هوای کشور به نسبت میانگین بلندمدت ۱.۵ درجه سلسیوس و نسبت به سال گذشته ۰.۵ درجه سلسیوس افزایش پیدا کرده است.
بیشترین افزایش دما نسبت به وضعیت نرمال در این بازه زمانی مربوط به استان گیلان است، چرا که از ابتدای سال زراعی جاری میانگین دمای این استان ۱۳.۵ درجه سلسیوس و میانگین بلندمدت ۱۰.۹ درجه سلسیوس بوده است که افزایش ۲.۶ درجهای دمای این استان را نشان میدهد.
کمترین میزان افزایش دما نسبت به میانگین بلندمدت در سال زراعی جاری مربوط به استان هرمزگان است. میانگین دمای هوای این استان در این مدت ۲۴ درجه سلسیوس و میانگین آن در وضعیت نرمال ۲۲.۹ درجه سلسیوس بوده است، بنابراین افزایش ۱.۱ درجهای را نشان میدهد. تهران دمایی بیش از میانگین کشوری داشته است. میانگین دمای هوای این استان از ابتدای سال زراعی جاری تا نیمه تیر، ۱۲.۵ درجه سلسیوس ثبت شده که نسبت به میانگین بلندمدت (۱۰.۹ درجه سلسیوس) ۱.۶ درجه سلسیوس افزایش یافته است.
هشدار سطح قرمز برای گرمای هوا
با وجود اینکه تهرانیها در شرایط دمایی بالاتر از میانگین قرار دارند، مدیرکل هواشناسی خوزستان گفت: از امروز سهشنبه تا روز جمعه شاهد روند افزایش دما و وقوع دماهای ۴۹ و ۵۰ درجه و بالاتر در بیشتر نقاط استان خواهیم بود.
محمد سبزهزاری در جمع رسانهها اظهار کرد: تا اواخر هفته (بویژه امروز، پنجشنبه و جمعه) وزش بادها در مناطق غربی، جنوبی و مرکزی متوسط تا نسبتاً شدید خواهد بود و احتمال وقوع گرد و خاک محلی و موقتی در ساعاتی از بعدازظهرها در این مناطق وجود دارد. از سوی دیگر شرکت آب و فاضلاب استان یزد در اطلاعیهای اعلام کرد: با توجه به افزایش دما و مصرف زیاد آب، ذخایر آب استان در وضعیت هشدار قرار گرفته است. در این اطلاعیه از شهروندان یزدی تقاضا شده است، نهایت دقت و صرفهجویی را در مصرف آب داشته باشند تا آب در دسترس همگان قرار گیرد.