نگرانی اروپا از بازگشت ترامپ و ضرورت تغییر تعامل با ایران
عابد اکبری
پژوهشگر مسائل بین‌المللی
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق امریکا از نوامبر ۲۰۲۲ تلاش خود را برای بازپس‌گیری کاخ سفید در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آغاز کرد و حالا در شرایطی نخستین مناظره را با رقیب دموکراتش برگزار کرد که خود را در آستانه بازپس‌گیری کاخ سفید می‌بیند .حدود ۴ماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده برگزار می‌شود. در حالی که رقابت میان جو بایدن و دونالد ترامپ فشرده گزارش می‌شود، نتایج شماری از نظرسنجی‌ها حاکی از روند رو به رشد اقبال به ترامپ است. در این میان اروپا با نگرانی به نتیجه این انتخابات نگاه می‌کند. در هفته‌های اخیر دونالد ترامپ در مبارزات انتخاباتی دیدگاه‌های سیاست خارجی‌اش را در قبال اروپا و جنگ در اوکراین اظهار کرده است. او به دنیا گفته است که اگر کشورهای عضو ناتو حداقل دو درصد از تولید ناخالص داخلی‌شان را برای دفاع هزینه نکنند، روسیه را تشویق می‌کند تا هر کاری که می‌خواهد با متحدان امریکا انجام دهد. او همچنین گفته که می‌تواند در ۲۴ ساعت مسأله اوکراین را حل کند.
شاید بیشتر رهبران اروپا امیدوار بودند، دوباره هرگز ترامپ را درعرصه انتخابات امریکا نبینند، اما ۷ نوامبر ۲۰۲۴ پیش روی آنهاست و ترامپ اظهار نظرهایی داشته که واکنش هراسناک رهبران اروپا را به دنبال داشته است. زیرا او مدعی شد که چنانچه بایدن را شکست دهد، اوکراین را مجبور خواهد کرد که یک توافق صلح با روسیه منعقد کند و اراضی کرملین را واگذار کند. رهبران این قاره که چندی پیش در بوداپست برای نشستی با جامعه سیاسی اروپا گرد هم آمده بودند، پس از این اظهارات به این فکر می‌کردند که چگونه باید واکنش نشان دهند. هرچند بازگشت ترامپ به کاخ سفید قطعی نیست، اما این احتمال، رهبران اروپا را مجبور کرده تا تمام سناریوها در این زمینه را بررسی کنند و با سناریوهایی سخت دست و پنجه نرم کنند و همان‌طور که چرخه انتخابات ایالات متحده به سرعت بالاتر می‌رود، مقامات در سراسر این قاره به طور فزاینده‌ای در مورد پیامدهای ریاست جمهوری دوم ترامپ نگران می‌شوند. تحلیلگران اروپایی می‌گویند این بلوک از اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ جان سالم به در برد، اما نشانه‌هایی وجود دارد که این بار همه چیز سخت‌تر خواهد بود، زیرا دو جنگ نزدیک و بحران انرژی مداوم بر این قاره فشار وارد می‌کند. از نظر عملی نیز، پس از بازگشت به قدرت آن هم پس از دو استیضاح و انبوه پیگردهای مدنی و کیفری، بعید است ترامپ بخواهد رفتارهای خود را در قبال دیگران تعدیل کند.هراس اروپایی‌ها از بازگشت ترامپ به کاخ سفید برای بار دوم، واقعیتی آشکار است که در اظهارات مقام‌های مختلف اتحادیه اروپا انعکاس یافته است. ارزیابی اخیر سازمان اطلاعات خارجی آلمان نشان می‌دهد که روسیه تا سال ۲۰۲۶مجدداً بخش‌هایی از کشورهای ناتو را مورد حمله قرار می‌دهد و این ارزیابی‌ها نگرانی‌های اروپایی‌ها را هر روز بیشتر می‌کند.
چه ترامپ پیروز شود چه پیروز نشود، اجماع فزاینده‌ای در اروپا وجود دارد که فشار سیاست امریکا که او نمایندگی می‌کند بازگشتی به انزواگرایی دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ خواهد بود و این رویکرد از بین نخواهد رفت. از سال گذشته صحبت از نیاز به «خود‌مختاری دفاعی» در میان سیاستمداران اروپایی رایج شده است. رهبران اروپایی به دنبال درک آن هستند که چگونه روابط شان با امریکا را در صورت پیروزی ترامپ تنظیم کنند. برای برخی از آنان نوسانات عاطفی رئیس جمهور سابق یک تهدید جدی است. در این بین اروپا در چشم‌انداز امنیتی خود هم از نظر حفظ امنیت و ثبات در همسایگی دور خود در غرب آسیا و نقش ثبات ساز و امنیت بخش جمهوری اسلامی ایران در این منطقه و هم در پایان بخشیدن به زخم کهنه مناقشه اوکراین و روسیه و نگرانی‌های جدی از ادامه این بحران با حضور احتمالی ترامپ نیاز به تغییر در رویه‌های تعاملی خود با جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت.