مرور «ایران» بر مهم‌ترین دیدگاه‌های دو رقیب انتخابات ریاست جمهوری
راه حل مسائل ایران در نگاه جلیلی و پزشکیان
براساس نتایج شمارش آرا، انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری به دور دوم کشیده شد. اکنون مسعود پزشکیان و سعید جلیلی یک هفته فرصت دارند تا آرای دیگر نامزدها و نیز آرای مردد را به سمت خود جلب کنند. اینکه کدام یک از دو نامزد در این کار توفیق یافته است، شنبه 16 تیرماه و با اعلام نتایج نهایی آرا مشخص می‌شود. آنچه در ادامه می‌خوانید، رئوس دیدگاه‌های سعید جلیلی و مسعود پزشکیان درباره موضوعات مهم همچون سیاست خارجی، اقتصاد، جامعه، دانشگاه و فرهنگ و نیز وعده‌ها و چشم اندازهایی است که آنان در دور نخست رقابت‌ها به مردم ارائه داده‌اند.
جلیلی: یک جهان فرصت، یک ایران جهش
شعار اصلی انتخاباتی سعید جلیلی «یک جهان فرصت، یک ایران جهش» است. به باور جلیلی برای جهش و برای پیشرفت، مشارکت حداکثری مردم و عدالت لازم است، به این معنی که همه مردم امکان مشارکت در این حرکت و رشد را داشته باشند. وی با بیان اینکه درادامه موفقیت‌های مسیر شهید (رئیسی) عزیز، به تصمیم‌های صحیح و به‌موقع نیاز داریم، تأکید کرد که کشور بزرگ و دوست داشتنی ما برای پیشرفت بیشتر و عدالت پایدارتر، به «تصمیم‌های نقطه‌زن» نیاز دارد. جلیلی در حوزه اقتصادی، برنامه محوری و اشراف دولت به برنامه بویژه برنامه هفتم را از جمله الزامات حرکت‌های اقتصادی دانست و گفت: یکی از اولویت‌های جدی من این است که این حاکمیت ریال باید جدی گرفته شود و این یعنی دولت مقتدر. وی اضافه کرد: بانک‌ها از جیب مردم خلق پول می‌کنند و بعد تسهیلات به شرکت‌های خود می‌دهند. در نظامی که بانکداری منسجم است باید دید که اعتبار به کدام سمت می‌رود. جلیلی درباره مالیات هم اظهارکرد: مالیات فشار را از مردم کم می‌کند (اما مسأله این است که) برخی با درآمد اندک مالیات می‌دهند، اما برخی با درآمد‌های نجومی مالیات نمی‌دهند. در حوزه مسکن نیز اظهارکرد: ما در کشور مشکل کمبود زمین نداریم، بلکه مشکل انحصار و تبعیض زمین است. توجه به اقتصاد دریامحور و توجه به بازار 135 میلیارد دلاری انرژی منطقه با تبدیل نفت به فرآورده از دیگر تأکیدات این نامزد در تبلیغات انتخاباتی بود.
سعید جلیلی در تشریح رویکردهای دولت آینده خود، نخست به سوابق خود اشاره کرد و با بیان اینکه در 11 سال گذشته عمده وقت من و صدها نفر از همراهانم در گفتمان دولت سایه، بر شناخت مسائل کشور و راه‌حل آنها متمرکز بود، اظهارکرد: کمتر وقت داشتم تا در جلسات محفلی و گعده‌های سیاسی شرکت کنم. تلاش کردم ذهنم را به روی حاشیه‌ها و لابی‌ها و جلسات کم مایه سیاسی ببندم و در کنار فعالسازی این ستاد چابک و کم هزینه ولی پرکار، بیش از ۱۴۰ بار به نقاط مختلف کشور سفر کردم و از نزدیک و در دل میدان با مشکلات اقشار و اصناف مختلف آشنا شدم. وی با اشاره به اینکه معتقدم بیشتر از اینکه نگران «تهدید»های داخلی و خارجی باشیم، باید نگران استفاده نکردن و هدر دادن فرصت‌ها و ظرفیت‌های کشور باشیم، اضافه کرد: قبل از شهید رئیسی ادعا می‌شد نمی‌توانیم نفت را بفروشیم، ما در دولت سایه راهکارهای فروش نفت در همان شرایط را تهیه کردیم، به دولت وقت دادیم و در همان دولت، فروش نفت شروع شد. این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین اولویت‌های دولت خود را در قالب چهار اولویت اصلی، اینطور تشریح کرد: انضباط مالی به عنوان اصلی‌ترین اولویت‌های رئیس‌جمهور آینده، مشارکت مردم در پیشرفت کشور، نقش دادن به مردم و دانشگاه‌ها در اداره کشور و در نهایت تصمیم‌های نقطه‌زن. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های سعید جلیلی، بسترسازی برای جهش کشور از طریق ظرفیت‌های روستاهاست.
وی در این باره گفت: هر روستا یک واحد حیاتی برای پیشرفت کشور است. ۴۰هزار روستای بالای ۲۰ خانوار داریم. در این سال‌ها به روستاهایی که می‌توانند الگوی سایر روستاها در کشور باشند رفته ام. هر روستا به نحوی می‌تواند نقشی مهم و متمایز در پیشرفت و جهش کشور و حتی صادرات داشته باشد، به شرطی که طرح و نقشه وجود داشته باشد که در دولت من به این امر توجه خواهد شد. وی همچنین با تأکید بر اینکه باید به بازارهای منطقه و جهان دسترسی داشته باشیم، تعامل سازنده با اکثر کشورها را پیش نیاز این امر دانست و تصریح کرد: می‌توان با ۲۰۰ کشور دنیا روابط را توسعه داد. زمانی می‌گفتند گشایش ایجاد شده است، صادرات ما به افغانستان دو برابر کشورهای اروپایی بود. زمانی فقط با سه چهار کشور ارتباط گرفته شد که دشمن ما بودند. در سه سال گذشته نفت ما فروخته شد و بسیاری از کشورها می‌گویند می‌خواهند روابط راهبردی با ایران داشته باشند. وی گفت: اجازه نمی‌دهم نگاه‌های جزئی مانعی برای همکاری‌های پرسود برای کشور باشد. سعید جلیلی در برنامه‌ای با عنوان «صد عهد» بیش از صد پروژه نیمه‌تمام استانی و ملی را فهرست کرده است که در امتداد مسیر رئیس‌جمهور شهید تا پایان دولت چهاردهم تکمیل می‌شوند. این فهرست به تفکیک هر استان تعریف شده است.
پزشکیان: برای ایران
شعار تبلیغاتی مسعود پزشکیان «برای ایران» است. پزشکیان در حوزه اقتصادی، بیش از هر چیز بر اجرای برنامه هفتم توسعه و حرکت در مسیر سیاست‌های کلی نظام تأکید کرد. با وجود این، در جزئیات، وی اشاره کرد که امکان ندارد بدون ارتباط یا باز کردن مرزهای کشور با دولت‌های منطقه و دنیا به رشد اقتصادی هشت درصدی مورد اشاره در برنامه هفتم توسعه، دست یابیم. وی اضافه کرد: برای رشد هشت درصدی سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار پول و سرمایه نیاز است که تهیه آن در حالت عادی غیرممکن است. وی راهکار دستیابی به رشد را در عمل، سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری دانست و گفت: برای این منظور باید دو کار صورت بگیرد؛ گام اول مشارکت مردم و به صحنه کشیدن آنها در اقتصاد و سپس شکستن یخ اختلاف میان دولت و مردم است؛ الان بین مردم و دولت شکاف ایجاد شده است و باید مردم را در صحنه نگه داریم؛ باید مغزها، استعدادها و نیروهای نخبه‌ای را که به دلیل رفتارهای ما در حال خروج از کشور هستند در کشور نگه داریم. این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری اضافه کرد: باید به تولید‌کنندکان، اتاق بازرگانی و مشارکت‌کنندگان در تولید میدان دهیم و دست‌شان باز باشد تا کار کنند؛ نباید بدن تولید‌کننده بلرزد که فردا قرار است چه بلایی بر سر او بیاید. پزشکیان معتقد است که رئیس‌جمهور قرار نیست برنامه جدیدی بنویسد و سیاست جدیدی در کشور اجرا کند، بلکه سیاست‌های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری روشن و مشخص است و برنامه‌های توسعه نیز وجود دارد، بنابراین هر دولتی که سر کار آمد باید برنامه‌های موجود را عملی و اجرایی کند. وی درباره تفاوت میان نرخ دستمزد و تورم هم اظهار کرد: تورم یک عامل غیرمستقیم در خالی شدن جیب مردم است. امروز کارمندان و بازنشستگان شرمسار خانواده‌های خود هستند؛ چراکه نمی‌توانند زندگی خود را با این روند تورمی ادامه دهند. همسان‌سازی حقوق با تورم، مخالفت با قیمت‌گذاری دستوری و شفافیت داده‌ها از دیگر محورهای مورد اشاره این نامزد بود. وی درباره فساد اقتصادی نیز با بیان اینکه اگر در کشور شفافیت ایجاد شود به راحتی می‌توان جلوی قاچاق، زمین‌خواری، رانت و رشوه را گرفت، اظهار کرد: معتقدم باید FATF داخلی پیاده کرده و حداقل کاری کنیم که در کشور پول گم نشود. علت گم شدن پول در کشور به دلیل عدم شفافیت در داده‌هاست، این در حالی است که قوانین مربوط به این موضوع نیز وجود دارد.
لزوم واردات خودروهای کم‌مصرف در صورت افزایش قیمت بنزین و مخالفت با فیلترینگ از دیگر مسائل مورد اشاره پزشکیان بود. این نامزد درعین حال مدافع برجام و پیوستن به FATF نیز است.
در حوزه بهداشت و درمان، پزشکیان بر این باور است که دولت و مجلس برای خود یک سفره باز کرده و به مردم که می‌رسد، ندارند. این نامزد با بیان اینکه همه مردم فرصت هستند، اضافه کرد: اکنون در جامعه از اقوام مختلف خیلی‌ها اصلاً پستی ندارند. چرا باید در جامعه فقط گروه خاصی در قدرت باشند؟ وی در عین حال حق و عدالت را دو معیار اصلی خود عنوان کرد و درباره مسائل اجتماعی هم گفت: حق نداریم مردم را ناراضی کنیم؛ حق نداریم به مردم زور بگوییم و به مردم دستور بدهیم.