امیر فرشباف
خبرنگار

 
کنفرانس صلح سوئیس به درخواست ولودیمیر زلنسکی و با محوریت جنگ اوکراین، در حالی امروز آغاز می‌شود که چالش‌ها و حواشی متعددی این نشست را احاطه کرده است؛ از عدم دعوت از روسیه و غیبت اغلب کشورهای دعوت شده، تا حملات سایبری به شبکه‌های اینترنتی سوئیس در آستانه برگزاری این کنفرانس.
در این کنفرانس که قرار است روزهای شنبه و یکشنبه، پانزدهم و شانزدهم ژوئن در هتل بورگنشتاک در نزدیکی دریاچه لوسرن سوئیس برگزار شود، امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه و نخست‌وزیران ایتالیا، انگلیس، کانادا و ژاپن حضور خواهند یافت. جو بایدن رئیس‌جمهور ایالات متحده در این نشست شرکت نمی‌کند و به جای او، معاونش کاملا هریس در این کنفرانس حضور می‌یابد. وزارت خارجه چین پیش‌تر ضمن اعلام عدم حضور در این نشست، تأکید کرده بود که هرگونه کنفرانس صلح با هدف پایان دادن به جنگ غزه باید با مشارکت برابر مسکو و کی‌یف و بررسی برنامه‌های مختلف صلح همراه باشد. زلنسکی نیز در واکنش به آن مدعی شد که چین با شرکت نکردن در این کنفرانس به «آلت دست پوتین» تبدیل شده است.
 
در کنفرانس صلح
خبری از صلح نیست
همان‌طور که اشاره شد، این کنفرانس در حالی برگزار می‌شود که روسیه و چین به این کنفرانس دعوت نشدند و از سوی دیگر، همین دولت‌های غربی روز گذشته در نشست جی 7 که در ایتالیا برگزار شد نیز ادعاهایی یک‌سویه علیه تهران، پکن و مسکو مطرح و با کی‌یف که یک طرف جنگ است، قراردادهای امنیتی امضا کردند.
پیش‌تر نیز اولاف شولتز، صدراعظم آلمان درخصوص این کنفرانس اعلام کرده بود، هنوز فاصله زیادی با صلح در جنگ اوکراین وجود دارد و در کنفرانس صلح سوئیس راه‌های رسیدن به صلح دنبال نخواهند شد!
آنچه از متن و حاشیه این کنفرانس و مشابه آن مانند نشست تقریباً همزمان گروه هفت (G7) می‌توان تشخیص داد، تمایل غرب به رهبری ایالات متحده به دامن زدن به فضای قطبی و جلوگیری از همگرایی برای حل بحران‌های جهانی است که با واکنش کشورهای خارج از بلوک‌بندی مطلوب غرب مواجه شد. از همین جهت، غیبت اکثر کشورهای دعوت شده به این کنفرانس را باید تحریم یکجانبه‌گرایی امریکا و اتحادیه اروپا دانست.
 
تحریم‌کنندگان
در مقابل قطبی‌سازی غرب
نکته قابل توجه در این نشست، حضور فقط 78 کشور از فهرست 160 کشور دعوت‌شده به سوئیس است؛ برخی کشورها مانند روسیه همان طور که اشاره شد، اساساً به این کنفرانس دعوت نشدند و حدود 90 کشور نیز در این نشست غائب هستند و بنا به برخی گزارش‌ها، فهرست انصراف‌دهندگان همچنان در معرض افزایش قرار دارد.
عربستان سعودی هم که میزبان نشست مشابهی در سال ۲۰۲۳ بود، از شرکت در این کنفرانس خودداری کرده است.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه درباره عدم دعوت از کشورش تأکید کرد، مسکو به حضور در جایی که از آن استقبال نمی‌کنند، اصراری ندارد. به گفته سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه «این کنفرانس به هیچ‌جا نخواهد رسید و روسیه از جانب غرب تمایلی برای بازی عادلانه نمی‌بیند.»
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین درباره این کنفرانس گفته بود: کشورها نمی‌خواهند در رویدادی بی‌هدف شرکت کنند؛ این فقط کاری مضحک و اتلاف وقت است.
پیش از برگزاری این کنفرانس یک روزنامه سوئیسی در گزارشی نوشته بود: «در سمت کشورهای نیمکره جنوبی، سنگاپور و آرژانتین و چند کشور آفریقایی حضور خواهند داشت. این تعداد، بسیار کم است، خصوصاً از این جهت که پیش‌تر سخنگوی دولت چین اعلام کرده بود: «پکن همواره بر این واقعیت تأکید داشته است که کنفرانس بین‌المللی صلح باید هم توسط روسیه و هم اوکراین به رسمیت شناخته شود؛ در غیر این صورت به‌سختی قادر خواهد بود نقش مهمی در تحقق صلح ایفا کند.» فقدان حضور چین، آب سردی روی سر برگزارکنندگان این کنفرانس بود که امیدوار بودند حضور این غول آسیایی، غیبت روسیه را جبران کند.»
این گزارش که به طور تلویحی اذعان دارد، چنین نشست‌هایی بیشتر با هدف جلب حمایت از اوکراین برای ادامه جنگ برگزار شده است تا احیای صلح، می‌افزاید: «این بیشتر اوکراین است که نیروهایش خسته شده‌اند و کم‌کم از بین می‌روند و آتش‌بس را ضروری می‌بینند؛ بنابراین، هر دو طرف باید به تمام معنا به توافق برسند، درحالی که در بورگنشتاک چنین نخواهد شد.»