چالش‌های تأمین برق واحدهای تولیدی کاهش یافت
ساماندهی زیان 10 میلیارد دلاری صنایع
یکی از معضلات جدی واحدهای صنعتی و تولیدی، در سال‌های پایانی دولت روحانی، قطعی مکرر و بدون برنامه برق بود. در این دوره واحدهای صنعتی به‌شدت آسیب دیدند و خسارت‌های میلیارد تومان بار آمد.
سال 1401 مشخص شد که در تابستان ۱۴۰۰ صنایع مستقر در شهرک‌های صنعتی ۷ میلیارد دلار از قطعی‌های نامنظم و مکرر برق متضرر شده‌اند؛ در عین حال برخی از منابع خبری این عدد را ۱۰ میلیارد دلار عنوان کردند و اعتقاد داشتند خسارتی که دولت روحانی به این صنایع زد، هیچ وقت تجربه نشده بود. در 8 سال دولت روحانی سرمایه‌گذاری در حوزه برق به کمترین حد خود رسید و دولت وقت ایجاد نیروگاه را از دستور کار خود خارج کرده بود.
چند اقدام راهبردی
این نوع نگاه به‌شدت به واحدهای صنعتی کشور آسیب جبران‌ناپذیری زد، اما دولت شهید ابراهیم رئیسی، معادلات این حوزه را تغییر داد و اجازه نداد که عدم سرمایه‌گذاری دولت قبل، دوباره به واحدهای صنعتی آسیب بزند.
در حالی که در تابستان‌ها، میزان تولیدات صنعتی نزولی می‌شد و همین امر یکی از عوامل بهم ریختگی بازار بود، دولت شهید رئیسی تلاش کرد که مشکلات واحدهای صنعتی طی تابستان 1401 و 1402 به کمترین حد خود برسد. بر این اساس، دو اقدام مهم و فوری صورت گرفت. نخستین آن آغاز مذاکرات با سرمایه‌گذاران و در نظر گرفتن سیاست‌های تشویقی برای ایجاد نیروگاه بود.
19اردیبهشت ماه سال 1400 یعنی یک ماه پس از آغاز فعالیت دولت سیزدهم، وزارت نیرو و وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه ایجاد حداقل ۱۰هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاهی از طریق ساخت نیروگاه جدید و تکمیل سیکل نیروگاه‌های موجود توسط شرکت‌های صنعتی و معدنی تفاهمنامه امضا کردند.
در آن برهه زمانی اعلام شد، حداقل ۱۴هزار مگاوات تراز منفی در بخش نیروگاهی داریم و امکان پاسخگویی به ۲۲ درصد تقاضای برق در بخش خانگی، تجاری، کشاورزی و صنعتی وجود ندارد. از همین رو برنامه‌ریزی شد تا ۳۵هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی در حوزه‌های مختلف افزایش پیدا کند که از این میزان ۱۵ هزار مگاوات به صورت سیکل ترکیبی و بخار در بخش نیروگاه‌های حرارتی بود که می‌بایست توسط وزارت نیرو، شرکت‌های تابعه و بخش خصوصی انجام می‌شد. علاوه بر این برای ایجاد ظرفیت ۱۰هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر برنامه‌ریزی شد. چندی پیش عنوان شده بود که با توجه به رشد مصرف برق طی چند سال آینده دولت سیزدهم در تلاش است تا در افق برنامه هفتم توسعه بتواند از طریق ساخت ۳۵هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاهی با حجم سرمایه‌گذاری ۱۸میلیارد یورو، ناترازی میان تولید و مصرف برق را از بین ببرد. بخش عمده برق کشور یعنی حدود 95 درصد توسط واحدهای حرارتی تأمین می‌شود؛ از این رو هر ساله یک برنامه‌ریزی منسجم برای آماده‌سازی این واحدها در دستور کار قرار گرفته تا با انجام به‌موقع برنامه‌های تعمیراتی، بتوان نیروگاه‌ها را برای فصول گرم سال در حداکثر آمادگی تولید قرار داد.
مدیریت بحران خاموشی
در کنار افزایش تولید برق و تعمیرات مناسب که دولت شهید ابراهیم رئیسی از نیمه دوم سال 1400 آغاز کرد، نکته مهمی که در این خصوص مورد توجه قرار گرفت، زمانبندی برای قطعی برق بود؛ البته تلاش دولتی‌ها بر این بود که خاموشی واحدهای صنعتی و تولیدی به حداقل برسد اما به جهت عدم سرمایه‌گذاری دولت گذشته، دولت سیزدهم مجبور به خاموشی است. اما خاموشی‌های محدودی که در دولت سیزدهم اتفاق افتاده، با برنامه بوده است. تمام خاموشی‌ها بر اساس برنامه بوده و تمام واحدها می‌دانند زمان خاموشی آنها چه زمان خواهد بود. دولت سیزدهم تلاش خود را کرد که خارج از برنامه عنوان شده، خاموشی اتفاق نیفتد تا تولیدات کشور طبق برنامه صورت گیرد. مبحث بعدی که دولت سیزدهم به آن توجه مضاعف کرد این بود که ساعت خاموشی بنگاه‌ها و واحدهای صنعتی به گونه‌ای نباشد که تولید کشور صدمه ببیند. از همین رو همه بر این امر اذعان دارند که در تابستان 1401 و 1402، به هیچ عنوان کالایی کم یا نایاب نشد و قیمت اکثر کالاها بواسطه چنین امری ثابت ماند.
بر این اساس باید تأکید کرد، دولت شهید ابراهیم رئیسی در هزار روز خدمت صادقانه خود اجازه نداد که واحدهای صنعتی کشور به خاطر کمبود برق تعطیل شوند یا ضرر و زیان ببینند. همواره تأکید بر این بود که تولیدکنندگان شرایط مناسب و ایده‌آلی برای فعالیت داشته و سیاستگذاران خادم تولیدکنندگان باشند. قاعدتاً این رویکرد حمایتی کمک کرد در بخش‌های مختلف صنعت شاهد رشد تولید باشیم.