روسیه با حمله به شهر کلیدی «خارکیف» جبهه جنگی جدیدی ایجاد کرد
روزگار تیره و تار اوکراینیها
وصال روحانی
روزنامهنگار
جدیدترین تهاجم روسیه به خاک اوکراین که طی 72 ساعت اخیر صورت پذیرفته و مرزهای شمالی اوکراین را دربر میگیرد، ابعاد وسیعتری را به این جنگ 27 ماهه بخشیده و سبب شده هزاران هزار فرد مقیم این منطقه به خارکیف پناه ببرند که نقطهای کلیدی و نزدیکترین شهر بزرگ به آنان است.
به گزارش نیویورک تایمز، اهالی این منطقه پس از دو روز بلاتکلیفی سرانجام خانههای خود را که در شمال شرق کشور واقع است، رها کردند و به سوی نقاطی امنتر رهسپار شدند. طی سه روز گذشته، ارتش روسیه از زمین و هوا به این منطقه تاخته و پیشروی به سوی خارکیف را که دومین شهر بزرگ اوکراین است، شدت بخشیده است. با وجود این، تا عصر دیروز (یکشنبه 23 اردیبهشت) مشخص نبود که کدام یک از دو سوی ماجرا را باید برنده تلقی کرد.
چیزی به داشتههای کییف اضافه نخواهد شد
در عین حال، فرانس پرس به نقل از وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که این کشور پنج روستای منطقه را تسخیر کرده است و این مسألهای بود که ارتش اوکراین بلافاصله آن را انکار کرد. تصاویر تلویزیونی موجود نشان میدهد که تانکهای پیشرونده روسی از نقاط مرزی عبور کردهاند و به سمت خاکریزهای بعدی میروند. ناظران سیاسی و تحلیلگران نظامی میگویند اقدام تازه نظامی روسها با این هدف صورت میگیرد که اولاً بخشی از لشکرهای اوکراین را که در مناطقی دیگر مستقر هستند، به قصد حفاظت از خارکیف به این شهر بکشانند و ثانیاً کاری کنند که تفرق و به هم ریختگی جوخههای ارتش اوکراین که به مرور زمان افزایش یافته، با این مانور تازه به مرز انفجار برسد و اوکراین را به سقوط نهایی نزدیکتر سازد. میک رایان یک ژنرال بازنشسته استرالیایی که اینک در انستیتوی عالی شهر سیدنی امور نظامی را تدریس میکند، دیروز اظهار داشت: «به نظر میرسد نیروهای مسلح اوکراین چند هفته بسیار سختتر از گذشته را پیش رو دارند. شاید حملات روسیه تا این لحظه کوچک و گذرا بوده باشد اما اثر تخریبی روحی زیادی روی اوکراینیها دارد و اگر تصمیم کییف این باشد که برای حفظ مواضع موجود هر چه بیشتر تلاش کند، نه تنها چیزی بر داشتههای آنان اضافه نخواهد شد، بلکه تلفات بیشتری خواهند داد.»
زلنسکی: هم وغم ما
دفاع از خارکیف است
خبرگزاری فرانسه هم روز یکشنبه گزارش داد، اگرچه دامنه هجوم روسیه در حال افزایش است اما بعید به نظر میرسد که جوخههای روسی به خیابانهای خارکیف ورود کنند و با سربازان اوکراینی نبردی تن به تن داشته باشند. یک دلیل برای پذیرش این باور این است که ارتش اوکراین از روز جمعه گذشته در یک اقدام اضطراری و بازدارنده نه تنها یک حفاظ دفاعی قویتر را دور شهر خارکیف تشکیل داده، بلکه تعداد سربازان مستقر در شهر را هم به دو برابر رسانده است. شدت این تدابیر بازدارنده به حدی میرسد که حتی از دور هم میتوان برق درخشش وسایل نظامی و سیمهای خاردار تعبیه شده و تجهیزات ضد تانکی را که ارتش اوکراین برای تقابل با حملهوران روسی ابتیاع کرده، مشاهده کرد.
فرار از خانه
با وجود این و به گزارش گاردین، حملات روسها چنان دامنهدار شده که بیش از چهار هزار نفر با گریز از خارکیف و اطراف آن به سمت نقاطی دیگر رفتهاند. اولگ سینکلوبوف، فرماندار خارکیف در تأیید تلویحی این ادعا گفت: «تخمین ما این است که تعداد افراد گریزان از منطقه بیشتر از این خواهد شد زیرا نه تنها روستاهای موجود در مسیر حرکت روسها یک به یک سقوط خواهند کرد بلکه ترس ناشی از این مسأله باعث افزایش گریزها خواهد شد.»
البته مسأله حملات ارتش اوکراین به مناطق روستایی در اوکراین واقعهای تازه نیست و از همان شروع ورود سربازان روسی به خاک اوکراین اولین نقاطی که به تسخیر آنها درآمد، چندین روستا در منطقه ووچانسک بود. روسها تا به حال نقاطی از این دست را برای خود حفظ کردهاند اما دستاوردهای آنان پس از تبدیل شدن تدریجی هجوم همهجانبه آنها به جنگی فرسایشی به آرامی رو به کاهش رفت.
چارهای جز گریستن نبود
دیروز آسوشیتدپرس هم گزارش داد که پنج روستای تسخیر شده توسط روسها بوری سیفکا، اوهرت سیو، پیلنا، استریلچا و پلتن ایفکا نام دارند و افزود که روسیه در این راه از حملات هوایی و بمباندازی روی روستاها هم بهرهگیری کرده است. «اندیشکده مطالعات نظامی» هم که یک نهاد امریکایی و مقر آن در شهر واشنگتن است، متذکر شد که این دستاورد اگرچه عظیم نیست اما از منظر اتخاذ و اجرای تاکتیکهای تهاجمی توفیقی آشکار برای کرملین به حساب میآید. تماز هامباراشویلی، رئیس تشکیلات نظامی شهر ووچانسک که هنوز هم در تسخیر روسهاست، گفته که وضعیت در نقاط اطراف این شهر بحرانی است و کمتر ساعتی میگذرد که طی آن خمپارههایی در سطح منطقه انداخته نشود. وی افزود: «سه روز است که در حال تخلیه منطقه از ساکنان آن هستیم ولی هنوز تعدادی برجای ماندهاند.»
وزارت دفاع اوکراین: به یک بپاخیزی عمومی نیازمندیم
روز یکشنبه در تحولی دیگر دیمیتری لازوتکین، سخنگوی وزارت دفاع اوکراین متذکر شد تنها راه پس زدن تهاجمات بیپایان روسها و بخصوص حمله تازه آنها به خارکیف اعلام بسیج سراسری در اوکراین و بپاخیزی همه مردم است. به گزارش خبرگزاری «راشاتودی»، وی افزود: «مادامی که شرایط فعلی برقرار است، به جایی نمیرسیم زیرا اینک عدهای سرباز جان برکف در جبههها تا سرحد مرگ پایداری میکنند ولی عده کثیر دیگری به زندگی تقریباً آرام خود در سطح کشور بخصوص در شهر کییف ادامه میدهند. کییف آرام کجا و دونباس لرزان و درهم کوبیده کجا؟» وی اضافه کرد: «اگر دشمن ما ضعیف بود شاید با همین برخوردهای دوگانه هم سقوط نمیکردیم اما ما با روسیه قدرتمند طرف هستیم.
این یعنی کل ملت باید بپا خیزد و در آن صورت روسیه هم از این تهاجم عظیم طرفی نخواهد بست و پیروزی از آن ما خواهد شد.» وی در حالی خواهان بسیج مردمی در کشورش شده که دیروز خبرگزاری اسپوتنیک خبر داد، ناتو قصد شرکت دادن مستقیم نیروهای خود و بخشی از ارتش کشورهای عضو این نهاد را در ستیز طولانی مدت روسیه- اوکراین ندارد. در بیانیه ناتو در این خصوص تأکید شده که این نهاد به کمکهای خود به کییف ادامه خواهد داد اما موافق حضور فیزیکی ارتش سایر کشورهای اروپایی در این ستیز نیست.