حسین فاطمی
خبرنگار

در یکی دو روز اخیر، اخبار و گزارش‌های متعددی در خصوص تبادل اسرا و آتش‌بس بین حماس و رژیم صهیونیستی مخابره شده که اگرچه به نظر می‌رسد کلیت این اخبار حکایت از فضای مثبت و احتمال توافق بین طرفین می‌کند، اما نمی‌توان با قطعیت پیرامون به نتیجه رسیدن آن سخن گفت و زمانی می‌توان در این رابطه اظهار نظر قاطعی داشت که مذاکرات به نتیجه رسیده باشد. کما اینکه استفان سژورنه، وزیر خارجه فرانسه نیز در ریاض اذعان دارد که گفت‌وگوهای آتش‌بس در غزه پیشرفتی داشته، اما با احتیاط همراه است. چون به گفته او باید همیشه در این گفت‌وگوها و مذاکرات جانب احتیاط را رعایت کنیم.
از طرف دیگر، فحوا و محتوای گزارش‌ها و اخبار مربوط به مذاکرات غالباً با این هدف منتشر می‌شود که نوعی فشار سیاسی به حماس برای پذیرش پیش‌شرط‌‌های آتش‌بس را به دنبال داشته باشد و همزمان سعی بر آن بوده که حماس به عنوان طرف کارشکن و عامل اصلی شکست مذاکرات معرفی شود. مجموعه این نکات مؤید این گزاره است که طرف غربی در صدد ترسیم و تحمیل یک آتش‌بس در قالب عمل انجام‌شده به حماس است، کما اینکه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا هم دیروز دوشنبه در نشست ریاض، توافق آتش‌بسی را که به حماس پیشنهاد شده «بسیار سخاوتمندانه» توصیف کرد و گفت، حماس باید هرچه سریع‌تر درباره آن تصمیم‌گیری کند.
 
آتش‌بس در دسترس است؟
آنگونه که اخبار می‌گوید، قرار است امروز تیمی از سوی رژیم صهیونیستی برای شرکت در مذاکرات غیرمستقیم به قاهره برود. چالش کنونی در مقابل بنیامین نتانیاهو یک چالش بزرگ است. وی نیاز دارد تا فوراً تصمیم بگیرد آیا آماده این است که هم‌پیمانانش در دولت را در ازای معامله تبادل جدید که روند جنگ در غزه را وارد یک مرحله کاملاً جدید می‌کند، از دست بدهد یا خیر. در این راستا جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا با نتانیاهو تماس برقرار کرد و درباره مسائل مربوط به جنگ و عملیات رفح و موضع امریکا نسبت به آن و مذاکرات برای معامله تبادل اسرا و توقف فوری جنگ در غزه با وی صحبت کرد.
البته این سکه روی دیگری هم دارد که تعجیل سیاسی با هدف گرفتن فرصت و توان تحلیل موضوع از حماس در دستور کار غرب است که البته به نظر می‌رسد حماس با آگاهی لازم اساساً تمایلی به بازی در زمین غرب ندارد. در همین باره منابع آگاه در گفت‌و‌گو با پایگاه العربی الجدید اعلام کردند که رهبران حماس در دیدار دیروز دوشنبه خود با میانجیگران مصری خواستار توضیح درباره برخی عبارات موجود در پاسخ رژیم صهیونیستی قبل از جواب خود هستند.
پیرو آنچه گفته شد، از شامگاه جمعه گذشته یک تبلیغات رسانه‌ای گسترده با رهبری امریکا، مصر و رسانه‌های صهیونیستی به راه افتاده که می‌گوید، دشمن امتیازهای جدی برای معامله جدید با مقاومت در غزه داده است. اما طبق پیشنهادهایی که به دست حماس رسیده، در این سناریوی جدید اشاره واضح و صریحی به پایان جنگ نشده است. این را هم باید مدنظر قرار داد که بخشی از جریان‌سازی رسانه‌ای یکی دو روز گذشته بر ادعای کارشکنی حماس و توقف روند مذاکرات به دلیل خروج این گروه از روند گفت‌و‌گوها تمرکز دارد تا حماس به عنوان یگانه عامل شکست مذاکرات نشان داده شود. اما سخنگوی جنبش مقاومت اسلامی حماس، خبر منتشرشده توسط شبکه العربیه به نقل از شبکه العالم عربی را مبنی بر اینکه مرحله دوم از توافق آتش‌بس در غزه شامل خروج بعضی رهبران حماس از نوار غزه و انتقال آنها به قاهره خواهد بود، تکذیب کرد.
با وجود این، نمی‌توان این مهم را هم نادیده گرفت که وضعیت بحرانی در رژیم صهیونیستی هم راهی جز تبادل اسرا و آتش‌بس برای آنها باقی نمی‌گذارد. همچنانی که یسرائیل زیو، فرمانده سابق واحد عملیات ارتش رژیم صهیونیستی در گفت‌وگو با کانال ۱۲ تلویزیون این رژیم هشدار داد،  توافق با مقاومت فلسطین در زمینه آتش‌بس گزینه بهتر برای رژیم اشغالگر است. او تأکید کرده، حمله به رفح یک اشتباه راهبردی است و کابینه جنگ باید دست از آن بردارد.