شیما جهانبخش / بیتا میرعظیمی
خبرنگار

بارش شدید باران در استان‌های اصفهان و یزد در حالی منجر به وقوع سیل، آبگرفتگی و کندی رفت و آمد در شماری از شهرستان‌های این 2 استان شد که پیش‌تر هواشناسی نسبت به وقوع سیلاب و آبگرفتگی معابر هشدار داده بود. هشداری که باعث شد مسئولین مدیریت بحران و دیگر ارگان‌های مرتبط نسبت به وقوع حوادث احتمالی آمادگی کامل داشته و غافلگیر نشدند. بارش شدید باران اگرچه طبق گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان موجب وقوع سیل و آبگرفتگی در شهرستان‌های نائین، کاشان و آران و بیدگل، آبگرفتگی محورهای مواصلاتی در شمال و شرق استان، تخریب برخی منازل قدیمی و مسدود شدن برخی جاده‌ها شده اما خوشبختانه هیچ تلفات جانی در پی نداشته است. از طرفی، همزمان با انتشار تصاویری از ایجاد فروچاله در هسته مرکزی یزد و افزایش نگرانی‌ها در خصوص خطرات احتمالی ناشی از رخداد پدیده فرونشست ناشی از تشدید بارش‌ها، مدیرکل مدیریت بحران استانداری یزد به «ایران» گفت که  این حفره‌ها مربوط به سازه‌های قدیمی فاضلاب بوده و هیچ ارتباطی با فرونشست ندارد. «منصور شیشه‌فروش» مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان به «ایران» گفت: بارش‌ها، محور آزادراه نائین- اردستان- کاشان در محدوده مهراندو و ظفرقند شهرستان اردستان، محور کسوج و همچنین محدوده زیرگذر زواره، محورهای جاده‌ای ورزنه، هرند، علویجه، بادرود به کاشان و محورهای جاده‌ای روستاهای خنج، اردیب و عروسان شهرستان خور و بیابانک را دچار آبگرفتگی کرده و با تشدید بارش‌های رگباری در روستای ارور، گردنه ملا احمد و گردنه زنجیرگاه در نایین،  آبگرفتگی معابر روستا و 2 منزل مسکونی را پدید آورده است. وی با اشاره به امدادرسانی عوامل بحران و تیم‌های هلال احمر به ۲۴۵ نفر و ۱۵ خودرو گرفتار در سیلاب، گفت: هم اکنون، همه راه‌های استان باز است و تنها گردنه زنجیرگاه جاده چوپانان در جاده نایین به علت شدت بارش توسط پلیس راه مسدود شده و مسیر چوپانان، اردکان و نایین به عنوان مسیر جایگزین اعلام شده است. مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به اینکه امدادرسانی در مناطق تحت تأثیر توسط مدیریت بحران فرمانداری‌ها، اداره راهداری، هلال احمر، واحدهای آتش‌نشانی، پلیس راه، واحدهای خدمات شهری شهرداری‌ها و دهیاری‌ها انجام می‌شود، گفت: تخلیه آب از بیش از ۷۰ واحد مسکونی در شمال و شرق اصفهان توسط عوامل خدمات شهری و آتش‌نشانان با استفاده از پمپ‌های شرکت آب و فاضلاب انجام شده است. در همین حال، «احمد رضا طحانی» فرماندار شهرستان خور و بیابانک نیز از آبگرفتگی و جاری شدن سیل در بسیاری از مناطق شهری، روستایی و کوهستانی شهرستان خور و بیابانک خبر داده و از مردم خواست که از رفتن به مناطق سیل‌خیز و مسیر سیلاب‌ها خودداری کنند.

طغیان رودخانه‌ آران و بیدگل
با شدت گرفتن بارش‌ باران و تگرگ در کاشان، رودخانه‌های فصلی آران و بیدگل طغیان کرده و باعث آبگرفتگی معابر، منازل مسکونی و جاری شدن سیلاب در جاده‌های مواصلاتی شهری و روستایی شد. طبق گفته «هادی کاشانی‌نژاد» مدیر مرکز بحران شهرستان کاشان به «ایران»، با طغیان رودخانه «حیدر»، حوزه آبریز روستای «دره» و «وجزه» در قسمت غربی شهر کاشان فعال شده و سیلاب از مناطقی مانند یزدآباد ، بلوار امام رضا، ورودی کاشان، یزدآباد، لتحر، فین و حسن‌آباد وارد شهر کاشان شد.
وی افزود: همزمان با شدت گرفتن بارندگی‌ها، از منطقه نیمه حوزه آبریز قهرود- جوینان شاهد جاری شدن سیلاب بودیم. سیلابی که محورهای کاشان- اردستان و کاشان- نطنز را تحت تأثیر قرار داده و موجب آبگرفتگی محله‌ها در بلوار رسالت، میدان بسیج، بلوار ملاصدرا، میدان امام علی(ع)، زیرگذر سلمان و محله گازرگاه شد. بخشی از واحدهای مسکونی این مناطق نیز دچار آبگرفتگی شده و خسارت‌هایی به ایستگاه راه‌آهن وارد شد. عمده این خسارت‌ها به حوزه‌های مختلف کشاورزی، راه و حوزه شهری کاشان وارد شده که میزان آن پس از ارزیابی و تعیین خسارات طی ۷۲ ساعت آینده اعلام خواهد شد.

بارندگی ناشی از سامانه همرفتی
این مقام مسئول، ادامه داد: کاشان به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرارگیری آن میان دشت و کوهستان، اغلب اوقات شاهد جاری شدن سیل از دامنه دشت‌هاست. آخرین بار سیلابی در اردیبهشت 1398 در کاشان به راه افتاد که میزان شدتش نسبت به سیلاب چند روز پیش کمتر بود. پس از آن واقعه و برای مقابله با سیلاب‌های احتمالی، اقداماتی مانند احداث بندهای آبخیزداری و بندهای تأخیری منابع طبیعی و ... انجام شد و طی این مدت از وقوع خسارات وارده ناشی از بارش باران و سیل جلوگیری کرد. این در حالی است که پیش‌تر هواشناسی هشدار نارنجی نسبت به بارش‌های رگباری ناشی از سامانه همرفتی و ناپایداری جوی را صادر کرده و تمهیدات لازم توسط مدیریت بحران شهرستان پیش‌بینی شده بود.

بارش بی‌سابقه در یزد
2 روز پیش، بارشی شدید که نظیر آن فقط در مردادماه دو سال پیش در یزد مشاهده شده و سیل بزرگی را به راه انداخته بود، دوباره تکرار شده و با شدت گرفتن آن در 11 شهرستان این استان، موجب جاری شدن سیل در اکثر رودخانه‌ها و مسیرهای منتهی به مناطق مختلف به خصوص در روستاها شد. «محمد علی ملک‌زاده بافقی»، مدیرکل مدیریت بحران استان یزد در گفت‌وگو با «ایران» وضعیت بارش‌های اخیر در استان را تشریح کرد و گفت: با توجه به پیش‌بینی سازمان هواشناسی و صدور هشدار نارنجی و تشدید سامانه بارشی در روزهای اخیر، این مدیریت در آماده‌باش کامل بود و تدابیر لازم برای جلوگیری از خسارات احتمالی در نظر گرفته شده بود.  وی با بیان اینکه بارش باران از دوشنبه شب در استان آغاز شده، گفت: با توجه به شدت بارش‌ها از 12 شهرستان استان 10 شهر درگیر سیلاب و آبگرفتگی معابر شد و تنها 2 شهرستان مروست و خاتم دچار سیلاب نشده‌اند .ملک‌زاده بافقی ادامه داد: این بارش‌ها مربوط به یک سامانه کوهپایه‌ای بوده از این رو شدت آن در مناطق کوهپایه‌ای مرکز استان و شهرستان بهاباد گزارش شده است. مدیرکل مدیریت بحران استان یزد افزود: در برخی مناطق مانند خضرآباد، شهرستان تفت، دامنه‌های شیرکوه، پیش کوه و کنج کوه بخشی از قنوات، را ه‌ها و زمین‌های کشاورزی دچار مشکلاتی شدند. همچنین تعداد زیادی از خانه‌های برخی مناطق شهرستان‌های یزد، مهریز و تفت هم دچار آبگرفتگی شدند که البته با حضور فعال تیم‌های امدادرسانی و تیم‌های مردمی در کوتاه‌ترین زمان این معضلات برطرف شد و شهر به حالت عادی بازگشت .

بافت تاریخی یزد در ایمنی کامل
این مقام مسئول بافت تاریخی یزد را در ایمنی کامل اعلام کرد و گفت: نگرانی‌هایی در خصوص آسیب به بافت تاریخی شهر یزد وجود داشت که بعد از بررسی‌ها مشخص شده خوشبختانه این مناطق آسیب جدی نداشته‌اند و تنها مشکلات موردی ایجاد شده که با کمک نیروهای امدادی برطرف شده است  ملک‌زاده بافقی در خصوص تصاویر ایجاد فروچاله‌ها در شهر یزد هم توضیح داد: تصاویر منتشر شده در فضای مجازی مربوط به 2 منطقه «زیرگذر میدان امام حسین» و «چهارراه ایرانشهر» در شهر یزد  بوده است. البته فرونشست این مناطق هیچ ارتباطی به کاهش آب سفره‌های زیرزمینی ندارد و تنها برخی زیرساخت‌ها به علت قدیمی بودن دچارتخریب شده است.

کنترل افزایش دبی رودخانه
 وی با تأکید بر اینکه مردم نگرانی در این خصوص نداشته باشند، افزود: در بررسی‌ها مشخص شده این زیرگذر از قبل خط فاضلاب بوده است. در واقع با ایجاد زیرگذر این خط اصلاح شده اما از آنجایی که سازه قدیمی بوده، بخش‌هایی از آن دچار ریزش شده و ایجاد حفره‌ها مربوط به این سازه‌های قدیمی بوده است. نیروهای عملیاتی شهرداری و آبفا هم در مدت کوتاهی با خاکریزی مناسب این حفره‌ها را ترمیم کرده‌اند و در حال حاضر این منطقه ایمن است.
مدیرکل مدیریت بحران استان یزد با اشاره به بارش بی‌سابقه باران در تفت یزد طی 27 سال گذشته، گفت: طبق اعلام هواشناسی بارش‌ها کاهش یافته و در حال حاضر به غیر از شهر تفت هیچ منطقه‌ای از استان بارانی نیست. البته با ورود سیل شدید و قدرتمند به رودخانه تفت، خیابان اصلی این شهر آبگرفتگی گسترده‌ای داشته است اما افزایش دبی رودخانه تفت کنترل شده و اکنون خطری شهر را تهدید نمی‌کند. وی با تأکید بر اینکه مردم استان همکاری مناسبی داشته‌اند، افزود: با توجه به هشدار نارنجی و همچنین بارش‌های زیاد و اینکه احتمال سیلابی شدن رودخانه‌ها در اکثر شهرستان‌های استان پیش‌بینی شده هشدارهای لازم از چندین روز قبل اعلام و از همه دستگاه‌های اجرایی درخواست کردیم با آمادگی کامل انجام وظیفه کنند.

بــــرش

آبگرفتگی در شیراز و انسداد کنارگذر‌های رودخانه خشک
 شیراز - باران رگباری بهاری روز گذشته در شیراز موجب راه افتادن سیلاب در خیابان‌ها بویژه در مرکز شهر شیراز شد و مشکلاتی را برای شهروندان به وجود آورد و ترافیک سطح شهر را گرفت.
 به نظر می‌رسد زیرساخت‌ها برای چنین مواقعی که قابل پیش‌بینی است، مناسب این کلانشهر نیست و راه افتادن سیلاب در خیابان‌ها بویژه در مناطق مرکزی مشکلاتی را برای شهروندان به وجود آورد. مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس از بارش شدید تگرگ و صاعقه در کلانشهر شیراز خبر داد. غلامرضا غلامی با اشاره به فعالیت سامانه بارشی در استان، گفت: این سامانه بارشی روز پنجشنبه از استان خارج می‌شود و بیشترین فعالیت آن در مناطق شمال و شرق فارس است که شاهد بارندگی خوبی هستیم. معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری شیراز نیز اشاره به بارش رحمت الهی، آمادگی شهرداری شیراز را برای ارائه خدمات به شهروندان اعلام کرد و افزود: از شهروندان گرامی تقاضا می‌شود تا بازگشت شرایط جوی پایدار به هشدار‌ها توجه و با مسئولان همکاری کنند.  روح‌الله خوشبخت با تصریح بر انسداد کنارگذر‌های رودخانه خشک شیراز به دلیل بارندگی و حفظ ایمنی شهروندان افزود: شهروندان هرگونه مشکلی را به سامانه‌های مرکز ارتباطات مردمی 137 و 125 سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز اطلاع دهند تا همکاران ستاد مدیریت بحران شهرداری شیراز در کمترین زمان ممکن برای رفع آن مشکل اقدام کنند.