سفر به سریلانکا زیر سایه سیاست تعامل همه‌جانبه
پیرمحمد ملازهی
کارشناس مسائل شبه‌قاره
کشور سریلانکا امروز میزبان سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران است؛ کشوری در جنوب آسیا که یک جنگ گسترده و مخرب داخلی را از سر گذرانیده است. حضور رئیس‌جمهور ایران در «کلمبو»، پایتخت این کشور آسیایی را باید در امتداد سیاستی دید که آیت‌الله رئیسی ذیل «دیپلماسی اقتصادی» مورد پیگیری قرار داده تا بواسطه آن وعده دولت سیزدهم مبنی بر دستیابی به هدف توسعه تجارت و سرمایه‌گذاری در کشورهای مختلف منطقه را محقق سازد. وجود ظرفیت‌های بکر و بالقوه در زمینه‌های متعدد اقتصادی از صادرات و واردات کالاهای اساسی گرفته تا سرمایه‌گذاری در زمینه راه‌اندازی پروژه‌های مهندسی و فناورانه در سریلانکا، این کشور را به یکی از مقاصد سفر جاری رئیس‌جمهور تبدیل کرده است.
پیش‌تر دولت رئیسی با شناسایی امکان‌ها و عرصه‌های همکاری و سرمایه‌گذاری در سریلانکا، تلاش خود را برای عقب نماندن از بازار رقابت سرمایه‌گذاران منطقه‌ای به جریان انداخته بود. ذیل همین تلاش بود که مشکلات این کشور آسیایی در زمینه مدیریت منابع آبی و تأمین برق مورد رصد دقیق کارشناسان ایرانی قرار گرفت و امکان امضای پروژه‌های چندمنظوره مرتبط با سد و نیروگاه‌سازی اعم از تأمین، انتقال و توزیع آب، تصفیه آب و فاضلاب، شیرین‌سازی و بازچرخانی آب و نیز تولید و انتقال برق، افق روشن و امیدآفرینی را به وجود آورد. در همین راستا، پروژه چندمنظوره «اومااویا» سریلانکا در زمینه‌های سدسازی، انتقال آب و تولید برق که به طور کامل توسط شرکت‌های ایرانی انجام شده است، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های حوزه صادرات خدمات فنی- مهندسی ایران در جریان سفر آیت‌الله رئیسی به سریلانکا به بهره‌برداری می رسد. این پروژه که با هزینه‌ای بیش از نیم میلیارد دلار به اجرا درآمده، یکی از موارد متعدد و از ثمرات پیگیری سیاست منطقه‌ای دولت سیزدهم در حمایت از ظرفیت‌های اقتصادی نهادهای دولتی و خصوصی است که پیش‌تر امکان چندانی برای توسعه فعالیت‌های خود در خارج از مرزها نداشتند.
این سفرها و پروژه‌های اجرایی، نشان‌دهنده این واقعیت است که سیاست تعامل حداکثری در ابعاد تجاری و اقتصادی، نتایج ملموس خود را پدیدار کرده است. بی‌تردید امضای قراردادهای کوچک و بزرگ با کشورهای مختلف منطقه در کنار پیشینه مناسباتی که دستگاه دیپلماسی زیر سایه رویکرد تحول یافته سیاست خارجی منطقه‌ای دولت سیزدهم در پیش گرفته از یک‌سو به عمق بخشیدن جایگاه سیاسی ایران در مناسبات منطقه‌ای انجامیده و از سوی دیگر سایه تردید و نگرانی را از بسیاری از کشورها، مؤسسات و نهادهای اقتصادی برای هدفگذاری در بازارهای پررونق ایران زدوده است.
بنابراین، سفر آیت‌الله رئیسی به پاکستان و سریلانکا فارغ از رویکرد همه‌جانبه او به کشورهای مختلف منطقه در چهارچوب‌های متعدد و تنوع‌سازی نیست. موقعیت ژئوپلیتیکی و فرصت‌های متعدد اقتصادی کشورهای آسیایی از جمله دلایلی است که دولت سیزدهم با هدف تحقق برنامه‌های دیپلماسی اقتصادی خود به بهره‌گیری از راهکارهایی از جمله رفت‌و‌آمدهای متقابل و سطح بالای سیاسی با همراهی پرشمار هیأت فعالان اقتصادی و تشکیل کمیسیون‌های مشترک اقتصادی روی آورده است.
