امریکا با وجود ادعاهای ۶ ماه گذشتهاش، قطعنامه عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل را وتو کرد
ژستهای توخالی
حسین فاطمی
خبرنگار
همانطور که از قبل هم قابل پیشبینی بود و مقامات امریکایی هم اعلام کرده بودند، ایالات متحده قطعنامه عضویت دائم فلسطین در سازمان ملل را وتو کرد؛ اقدامی مسجل، اما پرحاشیه برای جو بایدن که خود را در آستانه انتخابات ریاست جمهوری امریکا میبیند. در گزارشهای پیشین «ایران» به این نکته اشاره شده بود که تداوم حمایتهای سیاسی، دیپلماتیک، نظامی، اقتصادی و تجاری امریکاییها از اشغالگران آثار مخربی برای رئیس جمهور امریکا به دنبال داشته است تا جایی که آمارها از احتمال شکست او خبر میدهند. با وجود این دولت بایدن تصمیم گرفت کماکان به سیاست خود مانند هفت ماه گذشته برای حمایت از رژیم صهیونیستی ادامه دهد.
با وجود آنکه امریکا مشخصاً پس از عملیات طوفانالاقصی و جنایت بیسابقه صهیونیستها در نوار غزه مدام بر طرح دو کشوری و به رسمیت شناختن فلسطین تأکید داشت، اما واشنگتن در جلسه بامداد جمعه شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه پیشنهادی الجزایر را که خواستار عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل میشد، وتو کرد.
در حالی که تصویب این قطعنامه به معنای به رسمیت شناختن کشور فلسطین بود ناظران معتقدند تمام ادعاهای دولت بایدن در طول هفت ماه گذشته حول تأکید بر به رسمیت شناختن کشور فلسطین برای برون رفت از بحران کنونی یک ژست توخالی سیاسی و دیپلماتیک و فرار رو به جلو بوده است و درست سر بزنگاه برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین و برداشتن گام عملی، امریکاییها نشان دادند کوچکترین توجه و اعتباری، حتی برای گفتهها و ادعاهای خود قائل نیستند.
در رأیگیری عصر پنجشنبه شورای امنیت، ۱۲ عضو این شورا (امنیت) به قطعنامه رأی مثبت دادند و حتی آرای انگلیس و سوئیس نیز ممتنع بود. مخالفت واشنگتن با قطعنامه مذکور به عنوان چهارمین وتوی امریکا در جهت حمایت از رژیم صهیونیستی از آغاز جنگ غزه است. توجیه امریکاییها برای اقدامشان در جهت وتوی قطعنامه پذیرش دائمی فلسطین در سازمان ملل آن است که به گفته مقامات کاخ سفید، روند تشکیل کشور فلسطینی باید از مسیر گفتوگوهای بین گروههای فلسطینی با رژیم صهیونیستی و از دل توافقات بین دو طرف (فلسطینی – صهیونیستی) به نتیجه برسد و شکلگیری کشور فلسطین از دالان شورای امنیت و سازمان ملل کمکی به حل بحران در فلسطین نمیکند.
رشتهای که سر دراز دارد!
در کنار این دست توجیهات دولت بایدن، رابرت وود، سفیر و معاون نمایندگی امریکا در سازمان ملل هم روز پنجشنبه در واکنش به گزارشها مبنی بر تلاش امریکا برای به تعویق انداختن رأیگیری روز جمعه درباره عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل و فشار بر اعضای شورای امنیت برای رأی مخالف به این قطعنامه، ادعا کرد که ما سایر کشورها را تحت فشار قرار نمیدهیم.
به نوشته الجزیره انگلیسی، وود در توضیحی که به توجیه برای حمایت از صهیونیستها شباهت داشت، ضمن کم اهمیت دانستن تحت فشار قرار دادن کشورها، به زعم خود این سؤال را پرسیده که بهترین راه برای رسیدن به راهکار دو کشوری چیست؟ نظر ما این است که این رأیگیری در حال حاضر به این هدف کمک نمیکند.
اما جالب اینجاست که به دنبال وتوی پیشنویس عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد توسط امریکا، الجزایر متعهد شد این پیشنویس را بار دیگر در شورای امنیت مطرح کند. از این رو به نظر میرسد اگر دوباره ایالات متحده امریکا تصمیم به وتوی مجدد بگیرد هزینههای سیاسی و دیپلماتیک آن برای جو بایدن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری امریکا به حد غیر قابل کنترلی بالا خواهد رفت. البته این احتمال میرود که در یک تقسیم وظایف شاید دیگر اعضای ثابت شورای امنیت و دارای حق وتو که حامی اشغالگران هستند که به طور مشخص شامل انگلستان و فرانسه میشود برای جلوگیری از بیشتر شدن بار دیپلماتیک وتوی مجدد امریکا، دست به اقدام مشابه بزنند و این بار وتوی قطعنامه عضویت دائم فلسطین در سازمان ملل توسط لندن یا پاریس صورت بگیرد.
واکنشها
بدیهی بود که به دنبال وتوی قطعنامه الجزایر برای به رسمیت شناختن فلسطین و عضویت دائم این کشور در سازمان ملل از سوی امریکاییها، واکنشها و انتقادات گستردهای به دولت بایدن از همان نشست شورای امنیت شروع شد، کما اینکه در همین راستا عمار بنجامع، نماینده الجزایر در سازمان ملل هم با لحنی تند، «رأی ندادن به عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد را یک شرم ابدی و یک اشتباه بزرگ و نابخشودنی» توصیف کرد. نماینده فلسطین در سازمان ملل نیز خطاب به امریکاییها گفت که حق تعیین سرنوشت کشور فلسطینی «سازش، تأخیر یا تعلیق را نمیپذیرد». زیاد ابو عمرو در ادامه، اسرائیل را یک قدرت استعماری دانست که هدف آن محو مردم فلسطین، تمدن و فرهنگ آنهاست.
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل که طی هفت ماه گذشته یک دوئل سیاسی با واشنگتن در شورای امنیت بر سر آینده غزه و فلسطین به راه انداخته است، با اشاره به تداوم حمایتهای امریکا، تأکید کرد که ایالات متحده چشمان خود را به روی فجایعی که در غزه، کرانه باختری و قدس شرقی در حال وقوع است، بسته است. او همچنین این اقدام امریکا را «تلاش ناامیدکننده برای توقف دوره اجتنابناپذیر تاریخ» توصیف کرد. چینیها هم، وتوی قطعنامه عضویت فلسطین در سازمان ملل از سوی امریکا را غمانگیز خواندند. همچنان که وزیر خارجه ایرلند هم از این اقدام امریکا ابراز «ناامیدی» کرد و گفت که زمان آن فرا رسیده فلسطین جایگاه شایسته خود را در میان کشورهای جهان به دست آورد. سازمان همکاری اسلامی هم با اعلام اینکه در شرایط کنونی که ملت فلسطین زیر شدیدترین انواع ظلم و تجاوز و نسلکشی قرار دارد، ناکامی شورای امنیت سازمان ملل در عمل به مسئولیتهایش در زمینه تصویب عضویت کامل فلسطین در این سازمان را مایه تأسف شدید دانست.
واکنش گروههای فلسطینی هم در خور توجه بود، همچنانی که حماس وتوی عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل را بشدت محکوم و تأکید کرد که امریکا با اقدام خود بار دیگر نشان داد که علیه ملت فلسطین و حامی رژیم صهیونیستی است. جنبش فتح فلسطین هم با ادبیاتی مشابه، تأکید کرد که وتوی قطعنامه عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل دلیلی بر تصمیم واشنگتن برای ادامه حمایت از نسلکشی فلسطینیهاست.
محکومیت اقدام امریکا در وتوی قطعنامه عضویت دائم فلسطین در سازمان ملل به سایر کشورها هم رسید و پیرو آن وزارت امور خارجه عربستان سعودی با اظهار تأسف از ناکامی شورای امنیت سازمان ملل متحد در تصویب قطعنامه عضویت کامل فلسطین در این سازمان، تأکید کرد که ممانعت بر سر این امر به تقویت سرکشی اسرائیل و ادامه نقض قوانین بینالمللی میانجامد.
دستگاه سیاست خارجی سوریه هم تصمیم کاخ سفید را ذیل یک بیانیه محکوم و تأکید کرد که وتوی امریکا لکه ننگ دیگری در کارنامه این کشور است که همواره اصول عمل جمعی بینالمللی را زیرپا میگذارد و کورکورانه از رژیم اشغالگر اسرائیل جانبداری میکند.