اختلافات بین قانونگذاران بریتانیایی بر سر اسرائیل بالا گرفته است
مجلس عوام انگلیس روی گسل غزه
امیر فرشباف
خبرنگار
صحبتهای نخستوزیر انگلیس در مجلس عوام این کشور علیه ایران و روسیه با واکنشهای مختلف نمایندگان روبهرو شد. آنچه در این واکنشها جالب توجه بود، کنار گذاشتن نقاب دفاع از فلسطین توسط رهبر حزب کارگر بود؛ با این حال، سایر نمایندگان این حزب و دیگر احزاب مخالف، ضمن توجه به ریشههای بحران در غرب آسیا، مسئولیت رژیم صهیونیستی در تنشآفرینی را گوشزد و از دولت به دلیل حمایت گسترده از اسرائیل انتقاد کردند. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، ریشی سوناک، رهبر حزب محافظهکار و نخستوزیر انگلیس در این نشست، با محکوم کردن عملیات «وعده صادق» مدعی شد: «هدف ما، حفاظت از ثبات و امنیت است. زمانی که کشورهایی همچون ایران و روسیه، صلح را تهدید میکنند، ما در برابر آنها میایستیم و همدوش متحدان و دوستانمان، از ارزشها و منافع خودمان حفاظت میکنیم.»
رهبر حزب کارگر که رقیب حزب حاکم محافظهکار انگلیس محسوب میشود نیز همچون ۷ ماه اخیر، از جنایات اسرائیل حمایت کرد. کایر استارمر مدعی شد: «ما از اقدام بریتانیا، در کنار متحدانمان، در برابر حمله ایران به اسرائیل، حمایت میکنیم و همچنین از درخواست نخستوزیر برای تنشزدایی، پشتیبانی میکنیم. تردیدی نیست که حمله نیروهای ایرانی در این هفته، جهان را خطرناکتر کرد.» با این حال، شماری از نمایندگان مستقل، بدون ملاحظه منویات نظام سیاسی حاکم و رسانههای هوادار صهیونیسم، نظرات خود را بیان کردند.
صف حامیان فلسطین و ایران
اما این اظهارات تند خریداری نداشت و شماری از دیگر قانونگذاران به مقابله با چنین اظهاراتی رفتند. جورج گالووی، نماینده حزب کارگر گفت: «در سخنان نخستوزیر حتی یک کلمه درباره حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق وجود نداشت؛کاری که موجب شروع تنش اخیر شده است. همه در این مجلس، همچون یک کنسرت منظم ایران را محکوم میکنند. حتی رهبر حزب رقیب دولت نیز در این باره سخن نمیگوید... از زمانی که انگلیس ایران را اشغال و منابع ایرانیان را غارت کرد و دولت دموکراتیک ایران را سرنگون کرد، ایرانیان دیگر به سخنان مقامات انگلیس گوش نمیکنند.»
جرمی کوربین، سیاستمدار کهنهکار و چهره محبوب حامیان فلسطین و مخالفان جنگ به عنوان نماینده مستقل، رویکرد دولت را به چالش کشید و افزود: «۳۳ هزار نفر در غزه کشته شدهاند و بمبهایی که در این مدت بر سر مردم غزه ریخته شد، بیش از مجموع بمبهایی بود که در جنگ عراق ریخته شد. حوادث اخیر نشان داد که شرایط تا چه اندازه خطرناک است و تنش میتواند به سراسر خاورمیانه گسترش یابد. آیا نخستوزیر میپذیرد که محور اصلی همه مشکلات این منطقه، ادامه اشغالگری اسرائیل در فلسطین است؟ او برای پایان اشغال فلسطین و آتشبس درازمدت در غزه، چه میکند؟»
حزب ملی اسکاتلند سومین حزب بزرگ انگلیس تنها حزب عمده این کشور است که طرح درخواست آتشبس در غزه را ارائه کرد که البته مجلس با آن به مخالفت برخاست. مایری بلک، نماینده حزب ملی اسکاتلند در این جلسه گفت: «اگر شلیک ۱۰۰ موشک ایرانی به خاطر حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران، نامتناسب نامیده میشود، بمباران اسرائیل در ۱۹۲ روز گذشته علیه غزه نیز باید نامتناسب ارزیابی شود.»
جان مک دانل، دیگر نماینده حزب کارگر در مجلس نیز با تمجید از مواضع نمایندگان صلحطلب افزود: «این مجلس به درستی خواهان خویشتنداری دولت اسرائیل است، ما قبلاً هم خواهان خویشتنداری اسرائیل شدهایم؛ ما خواهان توقف حملات به غزه شدهایم، ما خواهان توقف کشتار جمعی در آن شدهایم، ما خواهان توقف گسترش شهرکهای یهودی در کرانه باختری شدهایم، اما این شهرکها بیشتر شدهاند، ما خواهان راههایی برای رساندن غذا به کودکان گرسنه در فلسطین شدهایم و اکنون سوءتغذیه، آن کودکان را میکشد. اگر اسرائیل کماکان به این اقدامات ادامه دهد، دولت انگلیس چه اقدامی خواهد کرد؟ دولت راست افراطی اسرائیل، با کارهایش خاورمیانه را شعلهور کرده است.»
کارولین لوکاس، نماینده حزب سبز، سیاست دولت را برای انگلیس نگرانکننده دانست و گفت: «من واقعاً از اینکه نخستوزیر، اکنون ما را به یک طرف جنگ مبدل کرده است نگرانم. نخستوزیر بریتانیا در حمایت از نخستوزیر اسرائیل، چنین میکند. نتانیاهو به علت وابستگی به چهرههای راست افراطی در دولت اسرائیل، به ساختمان بخش کنسولی سفارت ایران در سوریه حمله کرد و بدینترتیب، تنش را به صورت خطرناکی افزایش داد. بمباران کنسولگری ایران، قطعاً نقض قوانین بینالمللی بود.»
محمد یاسین، نماینده حزب کارگر نیز از بیتوجهی دولت به هشدار قضات و حقوقدانان انتقاد کرد و افزود: «چهار قاضی پیشین دادگاه عالی بریتانیا همراه با بیش از ششصد حقوقدان در این کشور، از جمله بیش از شصت دادستان به نخستوزیر هشدار دادهاند که با ادامه ارسال بمب و جنگافزار به اسرائیل، انگلیس را در معرض نقض قوانین بینالملل و مشارکت در نسلکشی اسرائیل در غزه قرار دادهاند. چرا نخستوزیر این هشدارها را جدی نمیگیرد؟ چرا حتی نظر مشاوران حقوقیاش را نادیده میگیرد؟»
استفن فری نماینده ایرلند شمالی هم اسرائیل را عامل تهدید صلح و ثبات منطقه خواند و افزود: «نخستوزیر میگوید خواهان ثبات در منطقه است؛ اما باید شفاف و صادقانه گفت که اسرائیل خودش تهدیدی برای ثبات در خاورمیانه است و قوانین بینالمللی را نقض کرده است.»
کلودیا وب نماینده مستقل، با به چالش کشیدن سیاست دوگانه دولت گفت: «نیروی هوایی بریتانیا که میتواند پهپادها و موشکهای ایرانی را که به سمت اسرائیل در حرکت بودند رهگیری و منهدم کند، چرا علیه پهپادها و موشکهای اسرائیلی که به گفته دیوان کیفری بینالمللی و گزارشگر ویژه سازمان ملل، در حال نسلکشی در غزهاند، اقدامی نکرده است؟ چرا دولت بریتانیا به وظیفه خود در حفاظت از جان زنان و کودکان فلسطینی اقدام نمیکند؟ چرا این دولت مانع کشتار جمعی فلسطینیان نمیشود؟»
سردرگمی آقای نخستوزیر
ریشی سوناک در پاسخ به اعتراضات، بدون اشاره به نقش رژیم صهیونیستی در آغاز تجاوز و دامن زدن به تنشها و با طفره رفتن از تأثیر حمایت همهجانبه انگلیس از تلآویو به جوابی کلی و کوتاه بسنده کرد و مدعی شد: «ما از همه طرفها میخواهیم آرامش و ثبات را حفظ کنند؛ وزیر خارجه ما گفت که بویژه از اسرائیل میخواهیم تنش را افزایش ندهد و به موفقیت در خنثی کردن حمله ایران تمرکز کند.»
گفتنی است دولت انگلیس از مبدعان و نخستین حامیان ایده تشکیل دولت صهیونیستی در غرب آسیا بوده و در طول نزدیک به هشت دههای که از تشکیل کشور جعلی «اسرائیل» میگذرد، هرچند سعی کرده با برخی موضعگیریهای صوری از رژیم انتقاد کند؛ اما آنچه در عمل اتفاق افتاده، حمایت گسترده سیاسی، نظامی و اقتصادی از جنایات اشغالگران بوده است.