پنجمین رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۴ ایران، چین و روسیه با هدف تحکیم صلح و امنیت منطقه و گسترش همکاری چندجانبه میان کشورهای شرکت‌کننده آغاز شد. این رزمایش در حالی با حضور یگان‌های سطحی و پروازی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، یگان‌های شناوری کشورهای چین و روسیه و نمایندگان ناظر از کشورهای عمان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، پاکستان و آفریقای جنوبی برگزار می‌شود که امنیت دریایی منطقه در ماه‌های اخیر موضوع بهانه‌جویی امریکا و متحدان اروپایی‌اش برای افزایش حضور نظامی‌شان در منطقه و ایجاد تنش از جمله در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب با هدف حمایت از رژیم صهیونیستی و جنایات آن در جنگ غزه بوده است.  حال آنکه ایران، چین و روسیه در تبیین اهداف خود از برگزاری این رزمایش مشترک، تأکید دارند که علاوه بر تحکیم امنیت دریایی به دنبال نشان دادن حسن‌نیت و توانایی‌شان در راستای حمایت از صلح جهانی و ایجاد یک جامعه دریایی با آینده‌ای مشترک هستند. همچنان‌که تقویت امنیت تجارت دریایی بین‌المللی، مقابله با دزدی دریایی و تروریسم دریایی، اقدامات بشردوستانه، تبادل اطلاعات در حوزه امداد و نجات دریایی و تبادل تجربیات عملیاتی و تاکتیکی از دیگر اهداف این رزمایش اعلام شده است.
 
ورود ناوگان چین و روسیه
ناوهای چین و روسیه طی دو روز گذشته برای برگزاری رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۴ وارد آب‌های سرزمینی ایران شدند. یگان‌های شناوری فدراسیون روسیه شامل رزمناو موشکی گارد «واریاگ»، ناو بزرگ ضد زیردریایی «مارشال شاپوشنیکف» به همراه یک ناوچه، دو کشتی جنگی و یک کشتی تدارکاتی نیروی دریایی چین در این رزمایش حضور دارند. یگان‌های شناور و پروازی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شامل ناوشکن‌های «جماران»، «دنا» و «بایندر»، ناوهای «گناوه»، «زره» و «سیرجان» و شناورهایی از نیروی دریایی سپاه پاسداران شامل ناو «شهید سلیمانی»، ناو «ابو مهدی المهندس»، ناو «شهید محمودی» و «تندر» نیز یگان‌هایی هستند که جمهوری اسلامی ایران را در این رزمایش مشترک نمایندگی می‌کنند.
 
امنیت برای کانون انرژی دنیا
امیر دریادار دوم مصطفی تاج‌الدینی، سخنگوی رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۴، روز گذشته در نشست خبری مشترک با فرماندهان یگان‌های روسیه و چین درباره جزئیات برگزاری آن با بیان اینکه حضور ناظرینی از پنج کشور در راستای تحقق شعار «با هم برای صلح و امنیت» است و رزمایش در منطقه‌ای به وسعت ۱۷ هزار کیلومترمربع برگزار می‌شود، گفت: تمرین‌های تاکتیکی متنوعی از جمله نجات شناور دچار حریق، آزاد‌سازی شناور ربوده‌شده، تیراندازی علیه اهداف مشخص، تیراندازی شبانه به اهداف هوایی و سایر تمرینات تاکتیکی و عملیاتی در این رزمایش پیش‌بینی شده است.
دریاداردوم تاج‌الدینی با یادآوری اینکه رزمایش مرکب امنیت دریایی در تقویم سالانه دریایی کشورهای شرکت‌کننده درج شده و جمهوری اسلامی ایران برای چهارمین بار میزبان برگزاری آن است، افزود: شمال اقیانوس هند بین سه تنگه راهبردی از پنج تنگه راهبردی دنیاست؛ تنگه هرمز در شمال، تنگه مالاکا در شرق و تنگه باب‌المندب در غرب منطقه اقیانوس هند واقع شده که در حقیقت بیضی انرژی دنیا را احاطه کرده و با توجه به تردد شناورهای تجاری و نفتکش در این منطقه حساس، ضرورت برقراری امنیت تجارت دریایی را دوچندان کرده است.
 
پاسخی به بهانه‌جویی غرب
رزمایش مشترک دریایی ایران، چین و روسیه اگر چه در سال‌های گذشته نیز برای کشورهای غربی و به‌طور مشخص امریکا به عنوان نماد اتحاد سه کشوری که در جایگاه رقبای اصلی این کشور در نظام بین‌الملل به شمار می‌روند، حساسیت‌برانگیز بوده و از سوی مقامات امریکایی با تعابیری همچون «رصد کردن رزمایش برای اطمینان از عدم وجود تهدید علیه امنیت ملی امریکا و متحدانش» به آن واکنش نشان داده شده است؛ با این حال برگزاری این رزمایش در پنجمین سال خود، پاسخی به بهانه‌جویی‌های غرب و ایجاد تنش از سوی امریکا و متحدانش در منطقه و به‌طور مشخص در دریای سرخ و باب‌المندب و دارای اهمیتی مضاعف است.
در پی جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه و پس از عملیات انصارالله یمن علیه کشتی‌های رژیم صهیونیستی، امریکا با هدف حضور نظامی در منطقه و توسعه میدان جنگ برای حمایت از اسرائیل و اقدام علیه جبهه مقاومت به بهانه واهی حفاظت از امنیت کشتی‌های تجاری در دریای سرخ با کشاندن موضوع به شورای امنیت سازمان ملل از ایجاد یک گروه ضربت دریایی خبر داد و برخی کشورهای اروپایی نیز با آن اعلام همکاری کردند؛ اقدامی که در بدو امر، سردار محمدرضا آشتیانی وزیردفاع کشورمان در واکنش هشدارآمیز آن را بی‌عقلی مسبب افزایش تضارب توصیف و تأکید کرد: «دریای سرخ منطقه ایران محسوب می‌شود و قطعاً کسی نمی‌تواند در منطقه‌ای که تسلط داریم، مانور بدهد.»
تلاش برای گسترش جنگ غزه به دریای سرخ و ایجاد یک بحران دریایی بین‌المللی تنها با واکنش جدی ایران همراه نبود. چین به عنوان کشوری با بیشترین حجم تجارت دریایی و تردد از دریای سرخ برای کمک به بازگرداندن ثبات به این منطقه، در حالی اعلام آمادگی کرد که بر خلاف امریکا و متحدانش و در جهت مخالف حملات پهپادی آنها به یمن بر حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای حاشیه دریای سرخ ازجمله یمن تأکید داشت.
از این حیث رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند را باید در نوع خود پاسخی جدی و عملی به مداخله‌جویی نظامی غرب و تأکید بر کفایت توانمندی این کشورها در تأمین امنیت پایدار دریایی در منطقه ارزیابی کرد.