وصال  روحانی
خبرنگار

پس از ماه‌ها انتظار سرانجام یکشنبه شب 20 اسفند به وقت امریکا (ساعت 4 صبح دوشنبه 21 اسفند به وقت ایران) نود و ششمین دوره اهدای جوایز اسکار در تالار «دالبی تئاتر» شهر لس‌آنجلس امریکا برگزار می‌شود تا از بهترین‌های امسال سینمای جهان قدردانی شود. کاندیداهای «اسکار 2024» در شاخه‌های 24گانه این جوایز مشتمل بر نام 5 اثر هنری یا هنرمند در هر یک از شاخه‌ها 3 بهمن معرفی شدند(البته منهای شاخه برترین فیلم که دارای 10 نامزد است). «اوپنهایمر» کار برجسته سیاسی- تاریخی کریستوفر نولان با کاندیدا شدن در 13 شاخه بیشترین اقبال را برای کسب پیروزی‌های متعدد دارد و به واقع هیچ فیلمی هم به اندازه این اثر که پیرامون زندگی پرتنش جی رابرت اوپنهایمر خالق بمب اتم و جنایات عظیم برخاسته از آن است، شایستگی تصاحب اسکار بهترین فیلم سال را ندارد و طبعاً خود نولان نیز لایق‌ترین فرد برای کسب عنوان بهترین کارگردان سال است. سایر فیلم‌های دارای نامزدهای متعدد «چیزهای حقیرانه» (با 11 نامزدی)، «قاتلان ماه ‌کامل» (با 10 نامزدی)، «باربی» (با 8 نامزدی) و «رهبر ارکستر» یا «استاد» (با 7 نامزدی) هستند.

آمار ناب، دستاوردهای تازه
با وجود این چون شگفتی‌ها و نتایج غیرمنتظره هر سال در مراسم اسکار فراوان است به جای بررسی شرایط و تمرکز بر شانس آنها به نکات و احتمالات جالبی اشاره می‌کنیم که پس از اعلام اسامی نامزدها شکل گرفته و هر یک آمار ناب و دستاوردهای تازه‌ای در دنیای سینما به شمار می‌آید و توأم با رکوردسازی است. استیون اسپیلبرگ کارگردان نامی هالیوود و برنده دو اسکار برترین کارگردانی و یک اسکار بهترین فیلم، امسال فیلم تازه‌ای را نساخته اما با مشارکت در تهیه «رهبر ارکستر» فیلم موفق و تحسین ‌شده بردلی کوپر تعداد نامزدهای خود برای اسکار برترین فیلم را به عدد 13 رسانده که البته رکورد سابق هم با 12 کاندیدایی در دست خود اسپیلبرگ بود. در مورد اسکار برترین فیلم، رسم و روال جاری بر این منوال است که تهیه‌کنندگان فیلم نامزد جایزه این رده شوند و نه کارگردان، مگر اینکه کارگردان جزو تهیه‌کنندگان فیلم هم باشد. مارتین اسکورسیزی دیگر فیلمساز مشهور و پرسابقه امریکایی برای دهمین بار با نامزد شدن در شاخه اسکار برترین کارگردانی بالاترین رقم نامزدی در میان کارگردانان در قید حیات جهان را در اختیار دارد. اسکورسیزی با ثبت این نامزدی برای «قاتلان ماه کامل»عنوان‌دار پیرترین کاندیدای اسکار برترین کارگردانی در تاریخ 96 ساله اهدای این جوایز نیز هست. پیرترین کاندیدای قبلی، جان هیوستون بود که در زمان واپسین نامزدی‌اش 79 سال داشت.
 تلما شونمیکر تدوینگر زن فیلم «قاتلان ماه کامل» که ادیتور همیشگی آثار اسکورسیزی است، با کسب نهمین نامزدی‌اش برای تدوین این فیلم رکورد کاندیدایی در این شاخه را شکست.
 جان ویلیامز آهنگساز تقریباً همه فیلم‌های استیون اسپیلبرگ با نامزد شدن برای اسکار برترین موسیقی متن (برای فیلم «ایندیانا جونز و تماس سرنوشت») به پنجاه و چهارمین کاندیدایی‌اش در این شاخه نائل آمد که بیشترین نامزدی برای این جایزه در میان هنرمندان در قید حیات است.
 در میان کارگردان‌ها، دو نفر برای اولین بار کاندیدا شده‌اند که جاناتان گلیزر بریتانیایی برای فیلم «منطقه مورد نظر» و ژوستین تریه برای «آناتومی یک سقوط» هستند.
هر دوی این هنرمندان نامزد مجسمه طلایی برترین سناریو هم شده‌اند. اضافه بر این گلیزر به اولین هنرمند انگلیسی تبدیل شده که به‌طور همزمان کاندیدای اسکار در سه شاخه کارگردانی، سناریونویسی و برترین فیلم بین‌الملل (غیرانگلیسی زبان) شده است. تریه هم هشتمین زن در تاریخ طولانی اهدای جوایز اسکار است که نامزد جایزه برترین کارگردانی می‌شود. در میان نامزدهای اسکار برترین فیلمنامه سامی برچ، دیوید همینگسون، کورد جفرسون و سلین سانگ نخستین مرتبه کاندیدایی‌شان را تجربه می‌کنند. سامی برچ اولین هنرمند زن آسیایی هم به حساب می‌آید که نامزد اسکار بهترین سناریوی اصلی می‌شود.
اما استون با نامزد شدن در دو شاخه برترین بازیگر زن نقش اول و مشارکت در تهیه‌کنندگی فیلم «چیزهای حقیرانه» به دومین زنی تبدیل شده که به‌طور همزمان نامزد اسکار هر دوی این شاخه‌ها می‌شود. نفر قبلی فرانسیس مک دورماند بود که برای «سرزمین خانه به دوش‌ها» نامزد اسکار شد و هر دو جایزه را هم برد.
 برای اولین مرتبه در میان 10 اثر نامزد شده برای اسکار بهترین فیلم سال، سه فیلم دیده می‌شوند که توسط کارگردانان زن ساخته‌ شده‌اند؛ «زندگی‌های گذشته» سلین سانگ، «آناتومی یک سقوط» ژوستین تریه و «باربی» گره‌تا گرویگ.

فاتحان پیش‌هنگام
در انتها بد نیست متذکر شویم که آکادمی مذکور به رسم هر ساله آنجلا باست بازیگر زن سیاهپوست، مل بروکس سازنده پرسابقه آثار کمدی و کارول لیتلتون تدوینگر سینما را برای دریافت جایزه اسکار افتخاری انتخاب کرد و طی آیینی مجزا در شهر لس‌آنجلس جوایز آنها را اعطا کرد. جایزه بشردوستانه جین هرشولت هم به میشل ساتر تعلق گرفت.