مصرف بالا احتمال واردات بنزین را افزایش داد
شواهد و آمارها نشان میدهد که ایران از صادرکننده بنزین در حال تبدیل شدن به یک واردکننده بوده و با این روند به نظر میرسد در سال آینده به واردات نزدیک به ۴ میلیارد دلاری بنزین نیاز باشد.
وضعیت سال ۱۴۰۲ با سالهای دیگر متفاوت بود؛ حجم زیاد خودروها در سطح شهرها، مصرف بیرویه بنزین، ترافیک شدید، آلودگی هوا و... سبب رشد مصرف بنزین و سر به سر شدن میزان تولید و مصرف شده است و حتی در برخی مواقع از سالجاری نیز مصرف از تولید پیشی گرفت.
رشد مصرف بنزین در ایران به یک بحران تبدیل شده است، اما مسئولان معتقدند که در حال حاضر نیازی به واردات بنزین نیست. هر چند که دولت سیزدهم برای افزایش ظرفیت تولید فرآوردههای نفتی از جمله بنزین اقداماتی از جمله ساخت پالایشگاههای جدید را در دستور کار خود قرار داده است. تولید بنزین در سال ۱۴۰۰ حدود ۹۱ میلیون لیتر در روز بود که این عدد اکنون با رشد بیش از ۲۰ درصدی به ۱۱۴ میلیون لیتر رسیده است. مهمترین دلیلی که مصرف سوخت در ایران را نسبت به کشورهای دیگر بالا برده، وجود خودروهای فرسودهای است که برنامه دقیقی برای اسقاط آنها وجود ندارد. طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، اسقاط هر خودرو فرسوده باعث کاهش مصرف ۲ هزار لیتر بنزین در سال میشود که ارزش صادراتی آن برابر با یکهزار و ۸۰۰ دلار، یعنی ۵۴ میلیون تومان است. هر خودرو فرسوده نسبت به یک خودرو غیرفرسوده ۱۴.۳ درصد مصرف بنزین بیشتری دارد. اگر سالیانه ۳۰۰ هزار خودرو اسقاط شوند، بیش از ۵۴۰ میلیون دلار معادل ۱۶.۲ هزار میلیارد تومان در سال در مصرف بنزین صرفهجویی میشود. همچنین اگر قیمت هر لیتر بنزین را ۶ دهم دلار حساب کنیم، وجود هر خودرو فرسوده در سطح شهر سالیانه باعث خسارت ۶۰۰ دلاری در حوزه سوخت میشود. آمارها نشان میدهد تاکنون ۲۶ میلیون خودرو در کشور شمارهگذاری شده که از این تعداد نزدیک به هفت میلیون خودرو به سن فرسودگی رسیدهاند. همچنین ۱۲.۵ میلیون موتورسیکلت شمارهگذاری شده که حدود ۱۰ میلیون از آنها فرسودهاند و عموماً نیز کاربراتوری هستند. جواد اوجی وزیر نفت به افزایش مصرف روزانه بنزین در ایام تعطیلات اخیر اشاره کرد و گفت: مصرف بنزین کشور به ۱۳۲ میلیون لیتر در روز رسید و با وجود سرمای شدید در کشور در روزهای اخیر هیچیک از ۴ هزار و ۲۰۰ جایگاه عرضه سوخت مایع کشور دچار اختلال و کمبود سوخت نشد. رشد مصرف بنزین در تعطیلات اخیر به ۱۳۲ میلیون لیتر یک رکورد در مصرف این فرآورده نفتی محسوب میشود. جلیل سالاری معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با بیان اینکه در حال حاضر تولید و مصرف بنزین کشور سربهسر و معادل هم است، گفت: «برای تعیین میزان واردات بنزین باید ببینیم شرایط آینده به چه صورت است.» جعفر سالاری نسب مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی نیز با بیان اینکه میزان کنونی مصرف بنزین در حال حاضر ۱۱۵ میلیون لیتر است، اظهار کرد: «به دلیل تقارن عید نوروز با ایام ماه رمضان هنوز مشخص نیست که چه میزان مصرف افزایش پیدا کند. هفته آینده میتوان در این خصوص نظر داد. میزان ذخایر کافی است و مشکلی نیست.»
وی گفت: هرچند که مصرف بنزین حدود ۱۲ تا ۱۳ درصد رشد کرده است، اما در حال حاضر واردات بنزین در دستور کار نبوده و تمامی بنزین موردنیاز کشور از پالایشگاههای داخلی تحویل گرفته میشود.