انتقاد سلاجقه از وزارت نیرو بابت پرداخت نشدن حقابه برخی تالاب ها
مزارع یونجه سهم دریاچه ارومیه را می‌بلعند
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست یک بار دیگر از وزارت نیرو بابت پرداخت نشدن حقابه قانونی برخی تالاب‌ها و اجرایی نشدن برخی از تعهدات این وزارتخانه انتقاد کرد. علی سلاجقه در گفت و گو با ایلنا می گوید: ولی سازمان حفاظت محیط زیست پیگیر گرفتن حق تالاب‌ها از دستگاه متولی تخصیص حقابه‌هاست. او انگشت انتقاد را هم به سمت الگو های توسعه ناپایدار و کشت گونه‌های پرآب‌بری چون یونجه، سیب و چغندر در حوضه دریاچه ارومیه برد و خواستار توجه به خوش‌نشینی و مصرف آب منطقه توسط غیربومیان شد.
آسیب کشت یونجه به دریاچه ارومیه
سلاجقه راه‌حل احیای دریاچه ارومیه را مدیریت نرم حوضه آبریز دریاچه ارومیه، یعنی صرفه‌جویی در مصرف آب بخصوص در بخش کشاورزی می‌داند و می‌گوید: البته نمی‌توان انکار کرد سدهای متعددی که در گذشته در این حوضه آبریز ساخته شده تا حد زیادی جلوی ورود جریان آب به دریاچه ارومیه را گرفته است، اما تلاش شده با برخی اقدامات سخت‌افزاری نظیر احداث تونل کانی‌سیب یا رساندن پساب تصفیه‌شده شهرهای تبریز و ارومیه به بستر دریاچه، تا حدی مشکل جبران شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به خوش‌نشینی برخی افراد و ایجاد باغات سرسبز در اطراف دریاچه، می‌گوید: کفه سفید دریاچه ارومیه وقتی جان می‌گیرد که هاله سبز دور آن حذف شود. هاله سبزی که دور دریاچه ارومیه ایجاد شده، حاصل توسعه ناپایدار کشاورزی در منطقه در قالب حفر چاه‌های غیرمجاز یا گونه‌های آب‌بری است که در این محدوده کشت می‌شود و بخش اعظم حقابه دریاچه را به خود اختصاص داده است. او کشت یونجه را که حدود ۳۳ تا ۳۴ درصد کل آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه را مصرف می‌کند، مثال می‌زند و می‌گوید: کشت چغندر قند و باغات سیب عمدتاً متعلق به افراد خوش‌نشین اطراف دریاچه است که سهم زیادی از حقابه دریاچه را از بین می‌برد.
ضرورت تغییر کاربری اراضی اطراف دریاچه
معاون رئیس‌جمهور با درخواست از وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی برای اعمال مدیریت نرم بر حوضه آبریز دریاچه ارومیه می‌گوید: مقرر شده است که دو وزارتخانه مذکور اقدامات لازم را برای حذف چاه‌های غیرمجاز، اصلاح الگوی کشت و جلوگیری از کشت گونه‌های آب‌بر در حوضه آبریز دریاچه ارومیه انجام دهند که شاید دچار برخی تنش‌های اجتماعی شویم، اما اگر بخواهیم دریاچه را به شکلی مدیریت کنیم که به وضعیت پایداری برسد، باید کاربری بعضی از اراضی اطراف دریاچه را تغییر دهیم. نباید با هر قیمتی از جمله به بهای از دست دادن دریاچه ارومیه، شرایط را برای هر نوع کشت‌وکاری در اطراف دریاچه فراهم کنیم، بلکه باید توجه کنیم که حفظ دریاچه ارومیه حق تمام ملت ایران است و نباید سهم آب دریاچه را به عده‌ای خاص بدهیم. البته دستگاه‌های ذی‌ربط باید برای کسانی که جلوی کشاورزی آنها گرفته خواهد شد، معیشت‌های جایگزین با درآمد مناسب تعریف کنند تا به معیشت هیچ خانواده‌ای آسیب نرسد.
وی بحث تصویب قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور در سال ۱۳۹۶را به میان می‌آورد و می‌گوید: حقابه تالاب‌های اصلی کشور براساس سه وضعیت مختلف شرایط پرآبی، نرمال و کم‌آبی به وزارت نیرو اعلام شده است و طبق قانون، این وزارتخانه حتی در وضعیت کم‌آبی مکلف است که به نسبت کاهش ذخایر آبی یعنی به همان نسبتی که آورده سالیانه یک رودخانه یا حجم ذخیره مخزن یک سد کاهش پیدا می‌کند، حقابه را کاهش و باقی آن را پرداخت کند.
سازمان محیط زیست پیگیر گرفتن حق تالاب‌ها از وزارت نیرو است
سلاجقه درباره وجود مشکلات مختلف در مسیر رهاسازی حقابه‌ها به تعهدات قانونی وزارت نیرو اشاره می‌کند و می‌گوید: این موضوعی است که در اغلب جلسات هیأت دولت از دوستان وزارت نیرو مطالبه می‌کنیم و در برخی موارد شاهد بوده‌ایم که مسئولان این وزارتخانه در استان‌های مختلف به تعهدات خود عمل کرده‌اند. باوجود خشکسالی‌های پیاپی و شرایط حاد اقلیمی که اکنون در آن قرار گرفته‌ایم، بعضی تالاب‌های کشور از جمله تالاب‌های سه‌گانه آلماگل، آلاگل و آجی‌گل در استان گلستان یا تالاب‌های چغاخور و گندمان در چهارمحال و بختیاری وضعیت مناسبی دارند، اما تالاب‌های هامون و گاوخونی، تالاب‌های استان فارس و دریاچه ارومیه در شرایط نامساعدی بسرمی‌برند.
معاونت محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان محیط زیست و همچنین ادارات کل استان در طول دو سال و نیم گذشته اقدامات مناسبی را برای احیای برخی تالاب‌های مهم انجام داده‌اند، اما تالاب‌ها برای بهبود نیاز به بارش‌های مناسب دارند البته به شرطی که ما شرایط را طوری مدیریت کنیم که حقابه قانونی به تالاب برسد. این نکته که وزارت نیرو به برخی تعهدات خود در زمینه تخصیص حقابه قانونی بعضی تالاب‌ها عمل نکرده، واقعیتی انکارناپذیر است، ولی سازمان محیط زیست حتماً پیگیری می‌کند که حق تالاب‌ها را از دستگاه متولی تخصیص حقابه‌ها بگیرد.