قطر مدعی است، توقف حملات نزدیک است اما حماس زمان اعلام آن را زود می داند
اما و اگرها درباره آتش بس در غزه
حسین فاطمی
خبرنگار
سخنگوی وزارت خارجه قطر اعلام کرد که «اسرائیل» با پیشنهاد آتش‌بس در غزه موافقت کرده است، اما حماس اعلام کرده، نمی‌توان از هم‌اکنون آتش‌بس را قطعی دانست و اینکه آنها هنوز به این آتش‌بس پاسخ مثبتی نداده‌اند. ضمن آنکه نگاهی به آنچه مطرح شده است، این تردید را ایجاد می‌کند که آیا این آتش‌بس در جهت منافع مردم غزه خواهد بود؟
به گزارش ایسنا، ماجد بن محمد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر پنجشنبه‌شب با اشاره به اینکه اسرائیل با پیشنهاد آتش‌بس در غزه موافقت کرده است، تصریح کرد: جنبش حماس هم موافقت اولیه خود با طرح پیشنهادی آتش‌بس غزه را به ما اعلام کرده است. طی روزهای اخیر جزئیات جدیدی از مذاکرات رژیم صهیونیستی و حماس برای آتش‌بس و تبادل اسرا و موانعی که مانع از تکمیل آن می‌شود، فاش شد.
در همین باره روزنامه امریکایی وال استریت ژورنال نوشت، شرکت‌کنندگان در مذاکرات نوار غزه در حال مذاکره برای آتش‌بس به مدت ۶ هفته هستند، اما پس از آن، از سرگیری جنگ با همان شدت برای اسرائیل دشوار خواهد بود. اسرائیل و حماس اکنون در حال بررسی توافقی هستند که براساس آن آزادی گروگان‌ها در غزه آغاز می‌شود. مقامات امریکایی به این روزنامه گفتند: تعدادی از موانع جدی رسیدن به این توافق را دشوار می‌کند، اما در صورت رفع آنها، توافق می‌تواند ظرف یک هفته تا ۱۰ روز آینده انجام شود.
واکنش حماس به اخبار توافق آتش‌بس
در این بین، یک عضو ارشد جنبش حماس در واکنش به اعلام دوحه در مورد موافقت رژیم صهیونیستی با توافق آتش‌بس و موافقت اولیه مقاومت فلسطین با این توافق، گفت: تا این لحظه نمی‌توان درباره دستیابی به توافق آتش‌بس صحبت کرد. اسامه حمدان رهبر جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) عصر پنجشنبه و ساعاتی پس از اظهارات سخنگوی وزارت خارجه قطر درباره موافقت اولیه حماس با پیشنهاد آتش‌بس در غزه گفت: «ما هنوز در ابتدای راه هستیم و صحبتی برای دستیابی به توافق نیست.» به گزارش فلسطین الیوم، اسامه حمدان تأکید کرد: «تا این لحظه نمی‌توان صحبتی از دستیابی به توافق کرد.» پیش از این، زیاد النخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی گفته بود: «حماس برای هرگونه تفاهم در مورد اسرای اسرائیلی، نیاز به آتش‌بس همه‌جانبه دارد.»
در آن سوی داستان هم وزیر دارایی رژیم صهیونیستی خطاب به خانواده‌های صهیونیست‌های بازداشت‌شده در غزه گفت، احتمال نمی‌دهد توافقی برای تبادل اسرا حاصل شود. روزنامه عبری‌زبان «معاریو» پنجشنبه به نقل از بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی رژیم صهیونیستی نوشت: «نمی‌خواهم خانواده‌های اسرا را گمراه کنم و به نظرم توافقی در کار نخواهد بود.» پیش از این نیز مرکز پخش رژیم صهیونیستی به نقل از برخی مسئولانی که در مذاکرات تبادل اسرا شرکت داشتند، گزارش کرد: «اظهارات بنیامین نتانیاهو زیان‌بار بوده و چه بسا او تلاش می‌کند قرارداد (تبادل اسرا) را بی‌نتیجه بگذارد.» دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در بیانیه‌ای اعلام کرد که نتانیاهو چهارشنبه در نشستی با نمایندگان خانواده‌های اسرای صهیونیست گفت: «این روزها و در این ساعات و لحظات، تلاش جدی برای بازگرداندن اسرا از غزه در دست انجام است، اما هنوز زود است بگوییم این کار چگونه انجام خواهد شد.»
وضعیت مبهم چهارچوب
«نشست پاریس»
پیرو آنچه اسامه حمدان و نیز زیاد النخاله عنوان داشته‌اند، یک منبع برجسته در جناح‌های فلسطینی هم اذعان داشت که هنوز توافقی در مورد چهارچوب معامله مبادله اسیران وجود ندارد. این منبع برجسته در گروه‌های فلسطینی تأیید کرد که پیامی از رهبری جنبش حماس در مورد چهارچوب ارائه شده بر اساس نشست پاریس دریافت کرده‌اند. براساس گزارش المیادین، این منبع برجسته هشدار داد، رسانه‌های عبری «اخبار ساختگی و کذب را با هدف تحریک افکار عمومی درباره مذاکرات منتشر می‌کنند.» وی تأکید کرد: «هنوز هیچ توافقی بر سر چهارچوب وجود ندارد و حماس ملاحظات مهمی دارد.»
منبع یاد‌شده تأکید کرد، این سند «بر اساس تعیین‌کننده‌های ملی توافق‌شده در دست مطالعه است» و توضیح داد، «اولویت توقف همه‌جانبه تجاوز، خروج کامل نیروهای اشغالگر از غزه، پناه دادن به آوارگان و تکمیل فرایند تبادل جدی اسیران خواهد بود.» این منبع برجسته در گروه‌های فلسطینی با بیان اینکه «تاکنون هیچ هیأتی از رهبری حماس به قاهره نرفته‌است»، گفت: «هنوز تاریخی برای برگزاری این دیدارها تعیین نشده است.» وی با اشاره به اینکه اظهارات قطر مبنی بر تأیید اولیه توافقنامه «عجله‌ای است و صحیح نیست»، به «یکپارچه‌سازی تلاش‌های میانجی‌گری مصری‌ها و قطری‌ها» اشاره کرد.
وعده لندن برای کشور فلسطین
در همین راستا، دیوید کامرون وزیر خارجه انگلیس در جریان سفر پنجشنبه خود به لبنان با هدف کاهش تنش‌های منطقه‌ای به آسوشیتدپرس می‌گوید که کشورش می‌تواند پس از آتش‌بس در غزه، بدون منتظر ماندن برای نتیجه مذاکرات چندساله میان رژیم صهیونیستی و فلسطینی‌ها بر سر راه‌حل دو دولتی، رسماً کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد. وزیر خارجه انگلیس تصریح کرد، تا زمانی که حماس در غزه باشد، امکان به رسمیت شناختن کشور فلسطین وجود ندارد اما می‌تواند همزمان با مذاکرات اسرائیل با رهبران فلسطینی انجام شود. کامرون، نخست‌وزیر سابق انگلیس گفت: «به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین از جمله در سازمان ملل متحد، «نمی‌تواند در آغاز فرایند باشد، اما لزومی ندارد که پایان فرایند باشد.»
کامرون گفت: «این می‌تواند چیزی باشد که ما آن را در نظر می‌گیریم. کاری که ما باید انجام دهیم این است که به مردم فلسطین افقی به سوی آینده‌ای بهتر بدهیم، آینده‌ای برای داشتن کشوری برای خودشان.» از سال ۲۰۰۹ تاکنون هیچ مذاکره اساسی برای تشکیل کشور فلسطین صورت نگرفته است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، به نوبه خود، علناً ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی پس از جنگ را رد کرده و حتی در هفته‌های اخیر به خود می‌بالد که در جلوگیری از تشکیل کشور فلسطین نقش مهمی داشته است. اقدام برخی از متحدان کلیدی تل‌آویو برای به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی بدون مشارکت اسرائیل می‌تواند این رژیم را منزوی کند و بر آن فشار بیاورد تا پای میز مذاکره بیاید.
کامرون گفت: اولین گام باید «مکث در جنگ» در غزه باشد که در نهایت به «آتش‌بس دائمی و پایدار» تبدیل شود. وی افزود: برای اینکه انگلیس کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد، رهبران حماس باید غزه را ترک کنند، «زیرا نمی‌توانید راه‌حل دو کشوری داشته باشید که غزه همچنان تحت کنترل افراد مسئول در ۷ اکتبر(عملیات طوفان‌الاقصی) است. حماس تأکید دارد که رهبران آن به عنوان بخشی از یک توافق آتش‌بس، غزه را ترک نخواهند کرد. کامرون گفت، کشورش همچنین طرحی برای کاهش تنش در مرز لبنان و سرزمین‌های اشغالی، جایی که حزب‌الله لبنان و نیروهای صهیونیست در چهار ماه گذشته تقریباً هر روز در حال تبادل آتش بوده‌اند، پیشنهاد می‌کند. او گفت: این طرح شامل آموزش به نیروهای ارتش لبنان برای انجام کارهای امنیتی بیشتر در منطقه مرزی توسط ارتش انگلیس می‌شود.