یادمانی برای درگذشت دکتر کریم مجتهدی، استاد برجسته فلسفه
غرب‌شناسِ ایران‌دوست
گروه اندیشه/ روز گذشته (25 دی ماه) اهالی فلسفه و اصحاب اندیشه ایران یکی از شاخص‌ترین چهره‌های خود را از دست داد. دکتر کریم مجتهدی، استاد پیشکسوت و برجسته فلسفه غرب دانشگاه تهران و عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی در سن 93 سالگی درگذشت. او که تمام مقاطع تحصیلات خود را در دانشگاه سوربن فرانسه گذرانده بود و رساله دکتری‌اش را با مشاوره هانری کربن به سرانجام برده بود یکی از غرب شناسان برجسته ایرانی به شمار می‌رفت و سهم قابل توجهی در شناخت ایرانیان از فلسفه غرب داشت علاوه بر اینکه در این راه شاگردان برجسته‌ای را هم پرورش داده بود. در کارنامه علمی او بیش از 30 اثر به چشم می‌خورد که باعث شد برگزیده «چهره ماندگار فلسفه ایران» شود. کتاب‌‌های «دکارت و فلسفه او»، «افکار کانت»، «پدیدارشناسی روح بر حسب نظر هگل»، «فلسفه تاریخ»، «فلسفه در قرون وسطی»، «فلسفه و فرهنگ» و «آشنایی ایرانیان با فلسفه‌های جدید غرب» از جمله آثار پرمخاطب اوست. فارغ از عمق علم و دانش او، گستره شاگردانش و شیوه استادی‌‌اش همواره مورد توجه و مثال‌زدنی بود. مراسم تشییع او امروز (سه‌شنبه، ۲۶ دی‌ماه) ساعت ۹ صبح در ساختمان مرکزی پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود.
از تبار دانشمندان تاریخ تمدن اسلام
دکتر موسی نجفی
رئیس پژوهشگاه علوم‌انسانی
و مطالعات‌فرهنگی
درگذشت تأسف‌آور غرب‌شناس برجسته و متفکر عالی‌مقام و فیلسوف معاصر آقای دکتر کریم مجتهدی رحمت‌الله علیه را سوگمندانه تسلیت عرض می‌کنم. این ضایعه غمناک ثلمه‌ای جبران‌ناپذیر برای جامعه علمی و دانشگاهی و به‌خصوص علوم انسانی در ایران محسوب می‌شود. تربیت صدها شاگرد، محقق، پژوهشگر و استاد تراز اول و نوشتن ده‌ها کتاب و مقاله علمی سودمند نام این دانشمند فقید را در عالی‌ترین سطوح علمی کشور زنده نگه خواهد داشت. دکتر مجتهدی که نسبش به عالمان بزرگ شهر تبریز می‌رسد خود از نمونه‌ها و الگوهایی است که متانت، ادب و سختکوشی و عزت‌نفس و عشق به آموختن و پژوهش را تا آخرین روزهای حیات پربارش همچنان سرلوحه رفتار و اعمالش قرار داد و از این نظر تداعی‌کننده سیره حسنه دانشمندان بزرگ و نامور تاریخ تمدن اسلام و ایران است.
مرگ چنان خواجه نه کاری است خرد
دکتر عبدالمجید مبلغی
هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی
و مطالعات فرهنگی
دکتر کریم مجتهدی، چهره ماندگار فلسفه و نماد پژوهشگری تبارمند و آموزگار جریان‌ساز زمانه و زمینه ما، جان به جانان سپرد و در پایان عمری دراز و پربار، سرانجام رخت از این جهان بربست. زندگی پربسامد این چهره تراز نخست در پهنه تأمل‌ورزی و عرصه دانش‌وری، گواهی بود بر امکان خردورزی پرسشگرانه و افق‌گشایانه در روزگار ما؛ همچنان که کوشش‌های دامنه‌دار و ژرف‌اندیشی‌های پراهمیتش نشان داد اگر کمر همت بربندیم و راهی وادی پژوهش و آموزش شویم، این کار نتیجه‌بخش واقع خواهد شد و از این سفر دست خالی بازنخواهیم گشت.
در حوزه پژوهش، دکتر مجتهدی را نه تنها در شمار نخستین، بلکه پراهمیت‌ترین چهره‌های دانشی کشور در عرصه علوم انسانی و مطالعات فلسفی باید جای داد. آثار پرشمار و گاه کم‌مانند مرحوم مجتهدی نقشی سازنده در آشنایی مؤلفانه و بوم‌نگرانه ایرانیان با اندیشه‌های جدید ایفا کرد و به تلاش‌های فراوان وی کارکردی تاریخی و ای بسا بتوان گفت، گاه یگانه در مواجهه دانشی و دقیق ایرانیان با اندیشه مغرب‌زمین بخشید.
در عرصه آموزش نیز دکتر کریم مجتهدی پیشتاز فلسفه‌آموزی در نظام دانشگاهی کشور به شمار می‌آمد.
تجربه کم‌مانند و شاید یگانه 60 سال شاگردپروری ایشان در دانشگاه تهران و دیگر مراکز آموزش‌عالی کشور نام استاد مجتهدی را با آموزش حرفه‌ای و تخصصی فلسفه در ایران معاصر قرین و همدوش ساخته است.
نهایتاً باید گفت توجه جدی دکتر مجتهدی به بهره‌گیری از زبان فارسی در فهم انگاره‌های علوم انسانی و موقعیت‌های فلسفی که از جمله به تقریر ایشان، بیانگر مخالفت این استاد صاحب‌‌سبک با خودباختگی در رودررویی با اندیشه دیگران است، وجه دیگری از رویکرد بومی‌اندیش این فیلسوف مصنف و اندیشمند مؤلف را در زمانه و زمینه ما می‌نمایاند.
اهمیت این مسأله هنگامی مشخص می‌شود که توجه نماییم دکتر مجتهدی در شمار استادانی بود که به شیوه‌ای جدی از زبان‌های بیگانه در جای خود بهره می‌گرفت و مشخصاً در حوزه زبان فرانسوی در زمره سرآمدان فلسفه‌شناس زبان‌دان به حساب می‌آمد.
جامعه فکری و فرهنگی
در سوگ یکی از بهترین فرزندان اصیلِ ایران
دکتر محمد مهدی اسماعیلی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
با تأسف فراوان، مطلع شدم استاد عالیقدرمان جناب آقای دکتر کریم مجتهدی فیلسوف و چهره ماندگار فلسفه، دارفانی را وداع کرد و به دیدار حق شتافت.جامعه فکری و فرهنگی به سوگ یکی از بهترین فرزندان اصیلِ ایران بزرگ نشست که از شایسته‌ترین الگوهای علمی در دوران معاصر به شمار می‌رفت. ما امروز داغدار متفکر اصیلی هستیم که در سراسر زندگی خود، همواره دردِ هویت داشت و دوستدار حقیقی حکمت بود.
بسیاری از علاقه‌مندان به اندیشه، فلسفه و فرهنگ در ایران از علم، دانش و معرفت او چه از طریق تألیفات ارزشمند، تحقیقات نوآورانه و ترجمه‌های ایشان و چه از طریق سالیان دراز تدریس منحصر به فرد ایشان، برخوردار شده‌اند.
کوشش‌های دکتر کریم مجتهدی در مقام استاد برای تربیت نسل‌های فرهیخته کشورمان، از خدمات برجسته ایشان در بیش از نیم قرن به مردم کشورمان است که باید قدر دانسته شود.
دعا می‌کنیم تا روح استاد عزیزمان در جوار رحمت حق در آرامش باشد و بهترین درجات الهی نصیب این بزرگمرد پاک شود.
به خانواده گرانقدر و اصیل ایشان، شاگردان، دوست‌داران و جامعه علمی کشورمان نیز فقدان این دانشمند کم‌نظیر را تسلیت می‌گویم. بی‌تردید ملت ایران هیچ‌گاه خدمات فروتنانه مفاخر بزرگ خود را از یاد نخواهد برد و در ترویج اصالت‌های فرهنگی مورد تأکیدشان، کوشاتر از قبل خواهد بود، ان‌شاءالله.»
