گزارش «ایران» از سرنوشت زیاده‌خواهی کرمان موتور و مدیران خودرو
سازمان تعزیرات جلوی گرانفروشی مونتاژکاران خودرو ایستاد
بعد از محکومیت شرکت بهمن موتور به گرانفروشی و الزام به پرداخت بیش از 5 هزار میلیارد تومان خسارت، دو شرکت مدیران خودرو و کرمان موتور هم درمجموع به پرداخت بیش از 2هزار و 500 میلیارد تومان و بازگرداندن اضافه دریافتی از مشتریان محکوم شده‌اند؛ بر این اساس ثابت شد که سه مونتاژکننده خودرو در حق مردم اجحاف و پول بیشتری را دریافت کردند و حال باید رضایت مشتریان خود را کسب کنند.
این مجموعه‌ها از زمانی‌که متوجه شدند دولت سیزدهم تأکید بر اجرای قانون دارد و همچنین حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در اولویت است، سعی کردند برای جلب حمایت بیشتر و جلوگیری از تغییر نگاه مردم، اقدامات متعددی را انجام دهند. برخی از آنها نقطه وصلی با نمایندگان مجلس پیدا کردند و آنها را به کارخانه‌های خود دعوت کردند تا مورد تعریف و تمجید قرار گیرند و از اتهامات مبرا شوند و همچنین با پول پاشی به رسانه‌های نزدیک خود، فضایی را ایجاد کردند که رسانه‌های منتقد آنها(برخی از خودروسازان مونتاژکار) مورد حمله قرار گیرند و اینگونه وانمود شود که رسانه دولت، ضد بخش خصوصی است.
طی چند ماه اخیر، روزنامه ایران اقتصادی، نسبت به گرانفروشی برخی از مونتاژکاران و پرونده این مجموعه‌ها در سازمان تعزیرات حکومتی اطلاع‌رسانی کرده بود، اما هیچ‌کدام آنها گرانفروشی خود را نپذیرفتند و بر این امر تأکید داشتند که هیچ گرانفروشی‌ای رخ نداده است. در این میان شورای رقابت هم پا را فراتر از وظایف قانونی خود برداشت و طی نامه‌ای به سازمان تعزیرات حکومتی در تاریخ 25 آذرماه اعلام کرد که از ابتدای ورود شورای رقابت به موضوع خودرو، بازار خودروهای سواری مونتاژی (CKD) (که شرکت بهمن‌موتور نیز یکی از تولیدکنندگان آن است)، انحصاری تشخیص داده نشده و مشمول قیمت‌گذاری شورای رقابت نبوده‌اند. اولین بار در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۴۰۱خودروهای مونتاژی نیز مشمول انحصار و ملزم به تبعیت از قاعده قیمتی شورای رقابت شدند، بنابراین شرکت بهمن‌موتور تا پیش از تاریخ ۱۱ بهمن ۱۴۰۱هیچ الزامی برای تبعیت از قاعده قیمتی شورای رقابت و فروش محصولات خود به قیمت‌های محاسبه شده توسط فرمول شورای رقابت نداشته است.
اما 29 آذرماه احمد اصانلو، رئیس سازمان تعزیرات حکومتی درباره تخلف گروه بهمن گفت: رویکرد این سازمان از پشت میز نشستن‌ها و منتظر ماندن برای گزارش‌های خرد و غیرمؤثر بر نظارت‌های بازار به سمت رویکردهای میدانی و مطالبه‌گری از نهادها حرکت کرده است، به طوری که ما در این مطالبه‌گری‌ها با حضور رؤسای شعب و قضات به تخلفات محرزشده رسیدگی می‌کنیم. او ادامه داد: شرکت خودرویی که برخی از خبرنگاران پیگیر آن بودند و در حوزه خودروهای مونتاژی فعالیت می‌کرد، با ورود ما و همکاری سازمان حمایت، رأی بدوی آن صادر شد و درنهایت 28 آذرماه محکومیت این شرکت دوباره تأیید شد و دادگاه تجدیدنظر نیز این رأی را تأیید کرد. شرکت بهمن خودرو محکومیتش احراز شده، اما میزان مجازات آن اصلاح شده است، به طوری که این شرکت خودروسازی به بیش از ۵ هزار میلیارد تومان پرداخت خسارت محکوم شده است.
رئیس سازمان تعزیرات حکومتی گفت: شرکت بهمن موتور در دادگاه بدوی رأی ۱۳ میلیارد و 860 میلیون تومانی دریافت کرده بود، اما بعد از بررسی‌های مختلف و نظر گمرک و کارشناسان مختلف در نهایت دادگاه رأی قطعی محکومیت بهمن موتور را صادر کرده و این شرکت را به پرداخت جریمه یاد شده محکوم کرد.
از زمانی‌که نرخ ارز دستخوش تغییر شد و دولت گذشته نتوانست آن را کنترل کند، برخی از مجموعه‌ها برای زیاده‌خواهی خود به سمت گرانفروشی رفتند. آنها با ارائه قیمت‌های جدید در حق مردم اجحاف کردند و دلیل تمام گرانفروشی‌های خود را نرخ ارز، عنوان کردند. روز پنجشنبه، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی گفت: دو شرکت مدیران خودرو و کرمان موتوردرمجموع به پرداخت جریمه‌ای بیش از2500 میلیارد تومان و بازگرداندن اضافه دریافتی از مشتریان محکوم شده‌اند. محمدعلی اسفنانی ادامه داد: این میزان محکومیت مربوط به بیش از 2000 پرونده شکایت از این دو خودروسازی بوده است که رأی تعداد زیادی از این پرونده‌ها قطعی شده است و برخی پرونده‌ها با اعتراض محکومان به تجدیدنظر فرستاده شده‌اند.
او گفت: جریمه‌ای که برای شرکت مدیران خودرو درنظر گرفته شده است 2100میلیارد تومان جریمه نقدی است که باید به صندوق دولت پرداخت شود و 220 میلیارد تومان هم باید به مشتریان از باب اضافه دریافتی بازگردانده شود.جریمه‌ای هم که برای شرکت کرمان موتور درنظر گرفته شده است 176 میلیارد تومان جریمه نقدی است و 2 میلیارد تومان هم از خریدارانی که اضافه دریافتی از آنها داشته‌اند.
در این میان یکی از خریداران خودرو گفت: چندی پیش تیپ 7 پرو از شرکت مدیران خودرو خریداری کردم، مبلغی که به من اعلام کردند یک میلیارد و 667 میلیون و800 هزار تومان بوده ولی حدود 500 تا 600 میلیون تومان اضافه‌تر دریافت شده است.
یکی دیگر از خریداران خودرو نیز گفت: خودرو کی7 از شرکت کرمان خودرو به مبلغ یک میلیارد و 891 میلیون خریداری کرده‌ام که قیمت شورای رقابت یک میلیارد و 100میلیون تومان بوده است.
شاکیان حقیقی دیگری نیز از 500 هزار تومان به بالا، پول بیشتری پرداخت کردند و اکنون خواهان آن هستند که مونتاژکار پول آنها را برگرداند. البته در بین خودروسازان داخلی هم چنین اتفاقی افتاده است. شرکت‌های خودروساز برای آنکه گرانی صورت گرفته را توجیه کنند، از واژه «آپشن و استاندارد85 گانه» استفاده می‌کنند. قطعاً این اتفاق هم از سوی مراجع ذیصلاح بررسی می‌شود و همانطور که وزیر صمت عنوان کرده است هیچ خودروسازی حق ندارد، محصولی را غیر از آنکه به مردم در سامانه یکپارچه فروخته است به اجبار و تحت عناوین آپشن و... تغییر و به مردم تحویل دهد.
برش
شفاف سازی در برابر گرانفروشی
حسین فرهید‌زاده، رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز گفت: هر قراردادی بسته شده باشد و فروشی اتفاق افتاده باشد که مغایر با قیمت شورای رقابت باشد آن گرانفروشی است و برای آن پرونده تشکیل می‌شود و بعد از مراحل اداری برای سازمان تعزیرات حکومتی ارسال می‌شود. چندی پیش عنوان شده بود بیشترین گرانفروشی مربوط به خودروی K7 (JIAYUE X7) کرمان‌موتور با ۷۱۳ میلیون تومان بوده است.
قیمت پایه اعلامی این خودرو از سوی شورای رقابت بیش از یک میلیارد و ۱۳۷ میلیون تومان اعلام شده، اما قیمت کارخانه‌ای آن یک میلیارد و ۸۵۰ میلیون تومان است که گرانفروشی ۷۱۳ میلیون تومانی را رقم زده است.پس از آن، خودروی تیگو ۸ پرو مدیران‌خودرو با تفاوت قیمت ۵۶۴ میلیون تومانی، رتبه دوم گرانفروشی را به خود اختصاص داده است. در حالی که نرخ اعلامی شورای رقابت برای این خودرو یک میلیارد و ۴۸۳ میلیون تومان مصوب شده است، اما در کارخانه با ۲ میلیارد و ۲۶۹ میلیون تومان ارزشگذاری شده است.برپایه این گزارش، جک S5 کرمان‌موتور با ۴۰۸ میلیون تومان گرانفروشی، دیگنیتی پرایم بهمن‌موتور با ۳۶۱ میلیون تومان، فیدیلیتی هفت نفره همین خودروساز با ۳۶۰ میلیون تومان و فیدیلیتی پنج نفره با ۳۲۷ میلیون تومان در رده‌های بعدی گرانفروشی خودروهای بررسی شده از سوی شورای رقابت قرار دارند.همچنین میزان گرانفروشی FMC T5 فردا موتور ۲۷۵ میلیون تومان، چری آریزو ۶ مدیران خودرو ۲۵۲ میلیون تومان، جک S3 کرمان‌موتور ۲۲۸ میلیون تومان، چری آریزو ۵ مدیران خودرو ۲۱۰ میلیون تومان، جک J4 کرمان موتور ۱۵۰ میلیون تومان، تیگو ۷ پرو مدیران‌خودرو ۹۶ میلیون تومان، ام وی ام X55 پرو ۸۹ میلیون تومان و دایون Y5 گروه ایلیا ۴۸ میلیون تومان است.