گفت‌و‌گوی تلفنی روز گذشته آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی با «عبدالفتاح السیسی»، رئیس‌جمهور مصر رویداد مهمی در بطن تحولات دیپلماتیک منطقه به شمار می‌آید. محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور در پیامی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد با اعلام اینکه در اولین تماس تلفنی رؤسای جمهور ایران و مصر، رئیسی دوره جدید ریاست‌جمهوری جناب السیسی را تبریک گفت، افزود: همچنین دو طرف درباره آخرین تحولات فلسطین و اهمیت وحدت اسلامی گفت‌و‌گو کردند. جمشیدی همچنین از توافق دو رئیس‌جمهور برای برداشتن گام‌های ملموس جهت حل و فصل نهایی مسائل بین دو کشور خبر داد.
 
روند رو به پیشرفت مذاکرات محرمانه
این گفت‌و‌گوی تلفنی دو ماه پس از آن انجام شد که «سامح شکری»، وزیر خارجه مصر در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود در نیویورک دیدار کرد و امیرعبداللهیان پس از این دیدار اعلام کرد که تهران و قاهره در حال ارتقای روابط هستند. این سخن اشاره‌ای به روند رو به پیشرفت مذاکرات محرمانه دو کشور داشت که خبر آن نخستین بار اسفندماه سال گذشته از سوی منابع آگاه دیپلماتیک عراق منتشر و اعلام شد که مقامات امنیتی ایران و مصر با یکدیگر بر سر امکان توسعه تدریجی روابط در آینده گفت‌و‌گوهایی را آغاز کرده‌اند. این خبر درست چند روز پس از اعلام توافق ازسرگیری رابطه ایران و عربستان اعلام شد و نشان داد که ایران و مصر هم عزم خود را برای ترمیم و تقویت رابطه دوجانبه جزم کرده‌اند. چه آنکه به اعتقاد قاهره ازسرگیری رابطه تهران و ریاض می‌توانست به مناسبات مصر با ایران هم تسری پیدا کند و فرصتی برای احیای آن باشد. اما مقام‌های مصری برای قرار گرفتن در روند ترمیم رابطه با جمهوری اسلامی در دولت سیزدهم که تمرکز ویژه‌ای بر روابط همسایگی و سیاست خارجی منطقه‌ای داشت، سیگنال‌های مثبت خود را با ممانعت از پیوستن به ائتلاف نظامی- سیاسی
ضد ایرانی پیشنهادی سال گذشته ایالات متحده نشان دادند؛ همان کاری که به اعتقاد رویترز، عربستان سعودی نیز اخیراً در واکنش به درخواست ایالات متحده برای تشکیل ائتلاف دریایی تحت رهبری خود برای محافظت از کشتی‌ها در دریای سرخ انجام داد و از حضور در این ائتلاف خودداری کرد.
 
ارسال پیام در عالی‌ترین سطوح
تلاش‌ها برای به نتیجه رساندن گفت‌و‌گوهای تهران و قاهره با سفر «هیثم بن طارق»، سلطان عمان به تهران در خردادماه گذشته شکل تازه‌ای به خود گرفت. سلطان عمان پیش از حضور در تهران به مصر رفته و یکی از مهم‌ترین محورهای در دستور کارش را به موضوع مذاکرات ایران و مصر اختصاص داده بود. امیرعبداللهیان درباره سفر «هیثم بن طارق» گفته بود: «سلطان عمان یک هفته بعد از سفرش به مصر به تهران آمدند و گفت‌وگو‌هایی را درخصوص ضرورت ارتقای روابط سیاسی تهران و قاهره با آقای السیسی در قاهره داشتند و حامل پیامی بودند. این پیام در عالی‌ترین سطح در ایران دریافت شد و سلطان عمان پاسخ مثبت گرفت و بعد از آن ما درحال طراحی هستیم برای اینکه در زمان مناسب و طبق برنامه‌ای که با هم توافق می‌کنیم شاهد ارتقای روابط باشیم.»
 
نشانه روند رو به پیشرفت مذاکرات
اگرچه تلاش برای به ریل انداختن روابط ایران و مصر بی‌تأثیر از تحولات مثبت در رابطه تهران و ریاض نبوده است اما متناظر بر ملاحظات حاکم بر رویکرد دوجانبه و منطقه، نمی‌توان به سهولت از احیای این رابطه در کوتاه مدت سخن به میان آورد. اما خواسته‌های دو کشور زیر سایه منافع و اهدافی که می‌توانند در صورت آغاز دوباره رابطه محقق سازند، گزاره مهمی نزد تصمیم گیرندگان سیاست خارجی هر دو کشور به شمار می‌رود؛ امری که می‌تواند علاوه بر تحقق اهداف دو سویه، عامل مهم و اثرگذاری بر ترتیبات غرب آسیا جدید باشد و از تحمیل رویکردهای امنیتی و تقابل‌های خسارت بار منطقه‌ای ممانعت کرده و در عین حال ظرفیت دو کشور را به خدمت تحقق منافع مشترک و همکاری‌های همه جانبه دیپلماتیک درآورد. به نظر می‌رسد گفت‌و‌گوی تلفنی روز گذشته رؤسای جمهور ایران و مصر نشانه امیدوارکننده‌ای از رویدادهای دیپلماتیکی باشد که به صورت چراغ خاموش در بطن مذاکرات دوجانبه جریان دارد و نشان می‌دهد که دو کشور به آغاز فصل تازه مناسبات بیش از هر وقت دیگری نزدیک شده‌اند.

بــــرش

آیت‌الله رئیسی در تماس تلفنی با «السیسی»:
ایران از گسترش رابطه با کشور دوست و مسلمان مصر استقبال می‌کند
سید ابراهیم رئیسی روز گذشته در گفت‌و‌گوی تلفنی با «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر با تبریک برگزاری موفق انتخابات ریاست جمهوری در این کشور و آرزوی موفقیت برای وی در دوره جدید تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران از گسترش روابط در زمینه‌های مختلف با کشور دوست و مسلمان مصر استقبال می‌کند. رئیس‌جمهور با بیان اینکه برخورداری از سابقه تمدنی و مبانی اعتقادی مشترک باعث رابطه قلبی میان دو ملت و کشور شده که زمینه مناسب و مساعدی برای تقویت و تعمیق روابط فیمابین است، افزود: طبق نظر امام خمینی(ره) سیاست جمهوری اسلامی ایران همواره مبتنی بر ارتقای جایگاه و عزت مسلمین و وحدت شیعه و سنی بوده و در همین راستا همواره اعلام کرده ایم که احقاق حقوق ملت فلسطین مسأله اول و اساسی جهان اسلام است. رئیس جمهور ضمن اعلام آمادگی ایران برای به کارگیری همه ظرفیت‌ها در راستای توقف نسل‌کشی رژیم صهیونیستی و امدادرسانی به فلسطینیان مظلوم اما مقتدر غزه گفت: انتظار داریم مصر نیز از همه ظرفیت‌های خود برای توقف حملات رژیم صهیونیستی به غزه، آغاز امدادرسانی و احقاق حقوق حقه ملت فلسطین استفاده کند. رئیسی همچنین به ادعاهای امریکایی‌ها و برخی دیگر از حامیان رژیم صهیونیستی درباره ضرورت خویشتنداری دیگر کشورها و جلوگیری از گسترش درگیری‌ها در منطقه اشاره و خاطرنشان کرد: دعوت دیگران به خویشتنداری در حالی که عامل اصلی تداوم جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، ارسال تسلیحات و تجهیزات از سوی امریکا و حمایت همه‌جانبه از این رژیم کودک‌کش با وتوی قطعنامه‌های شورای امنیت است، کاملاً بی‌معنی است. «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر نیز در این مکالمه تلفنی ضمن ابراز خرسندی از فراهم شدن امکان گفت‌و‌گوی دوباره با رئیسی پس از ملاقات دو رئیس‌جمهور در حاشیه اجلاس همکاری‌ اسلامی در ریاض و نیز قدردانی از تبریک به مناسبت انتخاب مجدد وی به ریاست جمهوری مصر، گفت: ایران و مصر با توجه به جایگاه بالای تاریخی و تمدنی و نیز برخورداری از ظرفیت‌های متنوع می‌توانند نقش مؤثری در استقرار ثبات و امنیت در منطقه ایفا کنند. رئیس‌جمهور مصر ضمن قدردانی از سیاست جمهوری اسلامی ایران برای تقویت روابط با کشورهای همسایه و منطقه بر آمادگی کشورش برای برداشتن گام‌های عملی در راستای حل و فصل مسائل بین دو کشور تأکید کرد. السیسی همچنین با اشاره به اینکه مصر همه تلاش خود را برای توقف حملات به غزه، امدادرسانی به مردم این منطقه و نیز احقاق حقوق فلسطینیان به کار گرفته است، اظهار داشت: از تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران برای حمایت از مردم غزه نیز قدردانی می‌کنم و باور داریم که ایران نقش مؤثری در زمینه استقرار ثبات در منطقه دارد.