رئیس اداره امور بازماندگان سازمان تأمین اجتماعی در گفت‌و‌گو با «ایران» عنوان کرد
طلاق صوری معضل جدید بیمه‌ها
محدثه جعفری
خبرنگار
رئیس اداره امور بازماندگان سازمان تأمین اجتماعی با اعلام اینکه کل فرزندان اناث مستمری‌بگیر بازمانده، نزدیک به 501 هزار نفر هستند، از وجود بیش از هزار پرونده در دست بررسی برای طلاق صوری خبر داد و گفت: طلاق‌های صوری به قصد سوء‌استفاده از قانون، معضل جدید بیمه‌هاست به طوری که تاکنون 600 پرونده با دستور قطع مستمری به مرکز ارجاع شده است. رضا دهقان‌زاده در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به سوءاستفاده‌هایی که از قانون حمایت از خانواده انجام می‌شود، افزود: طبق قانون در صورت فوت پدر یا مادر، اگر دختری مجرد یا مطلقه باشد، می‌تواند از مستمری والدینش استفاده کند. از 501 هزار پرونده‌ای که برای این موارد در سازمان تأمین اجتماعی تشکیل شده است، نزدیک به 21 درصدشان به‌دلیل متارکه در حال دریافت مستمری والدین خود هستند.
چه کسانی محق دریافت مستمری والدین هستند
رئیس اداره امور بازماندگان سازمان تأمین اجتماعی، با اشاره به شرایط قانونی دریافت این گونه مستمری برای خانم‌ها گفت: طبق قانون حمایت از خانواده مصوب 01/12/1391 مجلس شورای اسلامی و بند 3 ماده 48 آن قانون، فرزندان اناث به شرط نداشتن شغل و شوهر، محق دریافت مستمری والدین هستند.
به گفته دهقان‌زاده، در صورت طلاق بائن نیازی به گذشت زمان نیست و از همان زمان قطعی شدن طلاق، فرزند اناث می‌تواند درخواست مستمری والدین مرحوم خود را از تأمین اجتماعی داشته باشد، لیکن در صورتی که طلاق رجعی باشد، استحقاق دریافت مستمری فرزند اناث بعد از گذشت زمان عده امکان‌پذیر است. وی افزود: افراد می‌توانند برای ارائه درخواست مستمری به‌صورت غیرحضوری (در صورت نام‌نویسی فرزند اناث بازمانده در سازمان تأمین اجتماعی) از طریق سامانه خدمات غیرحضوری سازمان به آدرس es.tamin.ir قسمت مستمری‌بگیران - مستمری بازماندگان- تعهدنامه فرزندان دختر اقدام، یا با در دست داشتن اصل شناسنامه و مستندات طلاق به آخرین شعبه بیمه‌پردازی یا مستمری‌بگیری والدین خود مراجعه کنند.
سوء‌استفاده از مقررات جایز نیست و موجب ضمان است
رئیس اداره امور بازماندگان سازمان تأمین اجتماعی درباره اینکه برخی افراد با سوء‌استفاده از قانون با عنوان طلاق صوری اقدام به درخواست برای مستمری والدین‌شان می‌کنند، عنوان کرد: برخی از فرزندان اناث به قصد سوء‌استفاده و تقلب نسبت به قانون و به منظور بهره‌مندی از مزایای مستمری مربوطه، با طلاق صوری از همسر خود، درخواست دریافت مستمری بازماندگان به واسطه فوت والدین را ارائه می‌دهند لیکن همچنان با همسر سابق خود زندگی می‌کنند. با عنایت به تبعات مخرب اجتماعی و اقتصادی این موضوع و حسب استفتائات به عمل آمده در خصوص سوء‌استفاده از مزایای قانون تأمین اجتماعی به واسطه طلاق‌های صوری از دفتر رهبر معظم انقلاب و دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی و پاسخ‌های دریافتی به ترتیب مبنی بر اینکه «سوء‌استفاده از مقررات جایز نیست و موجب ضمان است» و «در صورتی که این کار برخلاف ضوابط و مقررات حکومت اسلامی باشد، جایز نیست» مقرر شد در صورت وجود ادله مکفی، مستمری افرادی که به قصد سوء‌استفاده از مزایای قانون تأمین اجتماعی طلاق گرفته‌اند و همچنان با همسر قبلی خود زندگی می‌کنند، قطع شود.
شناسایی 1000 پرونده
برای سوء‌استفاده از قانون
تأمین اجتماعی
دهقان‌زاده در خصوص تعداد افراد شناسایی شده که به قصد سوء‌استفاده از قانون، طلاق صوری گرفته‌اند، گفت: از سال 1396 که این معضل و آسیب اجتماعی به‌صورت فراگیر بنیان مقدس خانواده را هدف قرار داد، کمیته‌هایی در ستاد مرکزی سازمان تأمین اجتماعی دایر شد و قریب به 1000 پرونده (فرزند اناث بازمانده که باوجود طلاق با همسر سابق خود زندگی می‌کنند) با شهود اعلام کننده طلاق به قصد تقلب نسبت به قانون شناسایی و از این تعداد دستور قطع مستمری 600 مورد از آنها صادر شد.
نوه هم محق دریافت مستمری پدربزرگ است
وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا نوه مطلقه هم می‌تواند از مستمری پدربزرگ استفاده کند، گفت: بله، مستند به بخشنامه تلخیص بازماندگان سازمان تأمین اجتماعی مورخ 18/08/1400 نوادگان اناث بازمانده نیز در صورتی که فاقد شغل و شوهر بوده و تحت کفالت اجداد خود باشند، می‌توانند با ارائه درخواست و اثبات کفالت خود توسط اجداد مورد ادعا، مشمول دریافت مستمری نوادگان اناث بازماندگان شوند.
رئیس اداره امور بازماندگان سازمان تأمین اجتماعی با اشاره به اینکه هیچ تفاوتی بین بیمه شده زن و مرد در برقراری مستمری بازماندگان آنها برای فرزندانشان وجود ندارد، توضیح داد: فرزندان دختر در صورت نداشتن شغل و شوهر می‌توانند حتی همزمان از هر دو مستمری (پدر و مادر خود) بهره‌مند شوند و تفاوتی در برقراری مستمری والدین وجود ندارد.
بــــرش
طلاق‌های صوری زندگی مشترک را به آتش می‌کشد
دکتر مریم یوسفی، جامعه‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعی در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره آسیب‌های طلاق‌های صوری در خانواده گفت: با توجه به گسترش فضای مجازی، اپلیکیشن‌های ارتباطی مختلف و افزایش شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان، فرهنگ غیرایرانی به جامعه و میان خانواده‌ها تزریق شده است به طوری که موضوعاتی که در گذشته نگاه منفی نسبت به آن در خانواده‌های ایرانی وجود داشت اکنون عادی‌انگاری و قبح آن شکسته شده است. یکی از این موضوعات طلاق است. زوجین اکنون با کوچکترین اختلافی دست به جدایی و خراب کردن زندگی مشترک می‌زنند چرا که کلمه زن مطلقه یا مرد مطلقه در جامعه عادی‌انگاری شده است. وی افزود: اگر به سریال‌های پخش شده در شبکه‌های فارسی‌زبان ماهواره نگاه کنید، موضوعاتی همچون خیانت زوجین، طلاق، رابطه‌های متعدد، ازدواج سفید، بی‌قید و بند بودن و بی‌توجهی به عرف جامعه را در ناخودآگاه مردم جا می‌اندازند که اصلاً در خانواده ایرانی جای نداشته و غالباً خانواده‌ها نگاه خوبی به آن نداشته‌اند. در اصل، هدف، از هم پاشیدن زندگی و رواج بی‌بند و باری است.این استاد دانشگاه به آتشی که طلاق‌های صوری به دامن خانواده می‌اندازد، اشاره کرد و گفت: یکی از انواع طلاق که در جامعه در حال افزایش است، طلاق صوری است که 90 درصد موارد آن مربوط به استفاده از مستمری پدر یا مادر فوت شده و 10 درصد مابقی برای معاف کردن فرزند پسر از خدمت سربازی است.دکتر یوسفی توضیح داد: تحت هر عنوانی، طلاق، طلاق است چه صوری و چه واقعی. در هر دو شکل صیغه طلاق جاری شده و تعهد و وفاداری زن و مرد نسبت به هم وجود نخواهد داشت. به جامعه که نگاه کنید درمی‌یابید زوجی که در حالت عادی با هم هیچ مشکلی ندارند و صرفاً به خاطر استفاده از مستمری والدین خانم و کمک به شرایط اقتصادی خانواده دست به طلاق می‌زنند، دیگر نمی‌توان به حیات آن زندگی امید داشت.به گفته این استاد دانشگاه، نداشتن تعهد و مسئولیت اخلاقی کم کم در میان زوجین شکل می‌گیرد چرا که از لحاظ قانونی هیچ تعهدی به هم ندارند و صیغه‌هایی که خوانده می‌شود موقت بوده و بعد از پایان مدت می‌توانند تمدید نکنند. با طلاق صوری جسورتر می‌شوند به طوری که با کوچکترین مشکل و اختلاف نظر که در گذشته به راحتی از آن عبور می‌کردند اکنون ساز جدایی می‌زنند و مثل آب خوردن زندگی را ترک می‌کنند. این جامعه‌شناس افزود: طلاق صوری بستر را برای هر نوع روابط غیراستاندارد خانواده ایرانی آماده می‌کند. خانواده‌هایی را دیده‌ام که بعد از طلاق صوری ظرف چند ماه واقعاً از هم جدا شدند و هر کدام راه دیگری را برای زندگی انتخاب کردند. این در حالی است که اصلاً زوجین با هم مشکلی نداشتند و اگر برای سوء‌استفاده از قانون، طلاق صوری شکل نمی‌گرفت، سال‌ها با هم زندگی می‌کردند. دکتر یوسفی با بیان اینکه بعد از طلاق صوری وارد جنگ نرم شبکه‌های ماهواره‌ای خواهیم شد، گفت: مسافرت‌های دوستان و دوستان اجتماعی از جنس مخالف، کم کم راهشان را به زندگی افراد پیدا می‌کنند و از آنجا که قید و بند قانونی در کار نیست به راحتی خانم یا آقا برای کسب تجربه‌های جدید و داشتن روابط آزادانه با دوستانش قید همسر را زده و واقعاً جدا می‌شوند. باید بگویم طلاق صوری شعله‌ای را روشن می‌کند که زندگی زوجین را به آتش می‌کشد.
