ساخت 500 هزار مسکن در بافت‌های فرسوده
شاهد افزایش سرعت نوسازی هستیم به‌طوری که از متوسط سالانه 10 هزار واحد در دهه گذشته، نوسازی در دو سال اخیر به 170 هزار واحد رسیده است
نوسازی هر واحد فرسوده، دست‌کم 3 واحد مسکونی را به طور متوسط در کشور تولید می‌کند از این‌رو تولید مسکن در این بافت‌ها برنامه به‌صرفه‌ای است که در نهضت ملی مسکن هم به آن توجه ویژه‌ای شده و نوسازی حدود 600 هزار واحد در این برنامه دیده شده است.
از سوی دیگر اکثر مناطق کشور معضل بافت‌های فرسوده را دارد و ۱۰ میلیون نفر در بافت‌های فرسوده ساکن هستند.بر اساس آمار شرکت بازآفرینی شهری (متولی نوسازی بافت‌های فرسوده)، در حال حاضر ۲ میلیون و ۶۸۰ هزار بنای ناپایدار، ۱۶۶ هزار هکتار محدوده هدف بازآفرینی شامل ۷۴ هزار هکتار بافت فرسوده میانی، ۳۲ هزار هکتار بافت فرسوده تاریخی و نزدیک ۶۰ هزار هکتار بافت حاشیه‌ای یا سکونتگاه غیررسمی در کشور وجود دارد. بنابراین با نوسازی، علاوه بر افزایش سرعت تولید مسکن، مسأله بد مسکنی هم کاهش می‌یابد و کیفیت زندگی شهروندان تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
با توجه به اینکه ساکنان بافت‌های فرسوده افراد کم برخوردار جامعه هستند، دولت برای تسهیل نوسازی مشوق‌هایی از پرداخت تسهیلات تا تخفیف در صدور مجوزها و طرح کلید به کلید (جایگزینی واحد فرسوده با زمین یا واحد نوساز) را در حال اجرا دارد. با این حمایت‌ها، شاهد افزایش سرعت نوسازی هستیم به‌طوری که از متوسط سالانه 10 هزار واحد در دهه گذشته، نوسازی در دو سال اخیر به 170 هزار واحد رسیده است.
در این باره، مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی خبر داده که نوسازی۱۷۰هزار واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده در یک و نیم سال اخیر آغاز شده است.
بذرپاش افزود: هدفگذاری ما در برنامه بلندمدت ساخت ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: اصلاح قوانین مرتبط با بیمه، صدور عوارض پروانه ساختمانی و... به تسهیل روند ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده کمک کرده است.
به گفته وزیر راه و شهرسازی، در کل دو روند تسهیلی در این زمینه در دستور کار قرار دارد؛ ابتدا پرداخت تسهیلات بانکی به متقاضیان و دیگری به کارگیری رویه‌های شهرسازی است تا مردم بتوانند با سهولت بیشتری به بازسازی بافت‌های فرسوده اقدام کنند.
وزیر راه و شهرسازی گفت: اسفند ماه سال گذشته بسته‌ای ۱۹بندی به سراسر کشور ابلاغ شد که رشد قابل توجه در صدور پروانه‌ها را به‌دنبال داشت.
صدور 405 هزار پروانه نوسازی
محمد آیینی، معاون وزیر راه و شهرسازی نیز در خصوص برنامه بازآفرینی شهری و نوسازی بافت‌های فرسوده گفت: پایش عملکرد استان‌ها در نوسازی بافت فرسوده در ۱۰ استان انجام شده است و هم‌اکنون با مصوبات شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران، عملکرد بیشتر استان‌ها در اجرای بسته تشویقی نوسازی بافت فرسوده بهبود یافته است. در ۵۷ شهر بسته تشویقی بومی شده بازآفرینی شهری مصوب در حال اجراست که سبب رشد در صدور پروانه ساختمانی شده است. آمار صدور پروانه در سامانه بازآفرینی شهری ایران به ۱۶۲ هزار و ۴۰۵ واحد رسیده و برای موفقیت در نوسازی بافت فرسوده همکاری شهرداری‌ها باید تقویت شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه براساس آمار، حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناپایدار در محدوده بافت‌های ناکارآمد وجود دارد که ۱۰ میلیون نفر در این بناها ساکن هستند، افزود: در صورت بی توجهی به این موضوع در صورت وقوع زلزله شاهد بم دیگری خواهیم بود. بنابراین، چاره‌ای جز شتاب دادن به نوسازی مسکن در بافت‌های فرسوده شهری نداریم.
وی تصریح کرد: برای این منظور و بر اساس سند بازآفرینی شهری باید سرانه‌های آموزشی، بهداشتی، ورزشی، انتظامی و غیره این محلات به متوسط سرانه نقاط توسعه یافته همان شهر برسد. از سوی دیگر تأمین خدمات زیرساختی و روبنایی در محلات فرسوده منجر به ارتقای مرغوبیت لازم شده تا بخش خصوصی و تعاونی‌ها به نوسازی تشویق شوند و مسیر نوسازی هرچه سریع‌تر طی شود.
وی با بیان اینکه برای تشویق بیشتر بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این بافت‌ها بسته‌های تشویقی گوناگونی تدوین و مصوب شده است، عنوان کرد: در بخش نوسازی مسکن طی این دوسال بیش از ۱۶۱ هزار و ۱۴۷ واحد پروانه نوسازی مسکن در محدوده بافت‌های فرسوده صادر شده و بیش از ۵۱ هزار واحد نیز به بهره‌برداری رسیده است. علاوه بر اینکه این واحدها نوسازی شده‌اند ظرفیتی جدید برای تولید مسکن نیز فراهم شده است.
تحقق 55 درصدی برنامه نوسازی
آیینی با تأکید بر اینکه بازآفرینی‌شهری می‌تواند ظرفیت بالایی برای تأمین مسکن فراهم کند، اظهارکرد: قریب به ۵۵ درصد از برنامه نهضت ملی برای ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده محقق شده و این ابتدای راه است. استان خراسان رضوی در این زمینه رتبه دوم را دارد و در این دو سال بیش از ۲۳ هزار واحد در حال نوسازی است؛ استان تهران نیز رتبه اول را با ۴۲ هزار واحد تولید مسکن دارد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه اکنون بسته‌های تشویقی در چهار محور اجرا می‌شود، افزود: در شهرهایی که بسته تشویقی اجرا شده، شاهد جهش در صدور پروانه‌ها هستیم برای مثال در شهر تهران این رشد ۳ برابر شده است. این بسته‌های تشویقی باید هر ۶ ماه یک بار ارزیابی شده و در صورت وجود نقاط ضعف اصلاح شوند. راهبرد بعدی ما توسعه برنامه جامع اقدام مشترک با حضور شهرداری‌ها به‌عنوان بازیگر اصلی عرصه بازآفرینی شهری و سایر اعضای ستادهای بازآفرینی شهری است. در این برنامه مجموعه نیازهایی که در تولید مسکن و خدمات روبنایی و زیربنایی نیاز است بدون وجود تمام دستگاه‌های ذیربط امکان‌پذیر نیست و همه این دستگاه‌ها باید پای کار بیایند.
دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار یکی دیگر از راهبردهای شرکت بازآفرینی شهری را به اتمام رساندن پروژه‌های نیمه‌تمام اعلام کرد و گفت: طی دو سال گذشته قریب به یک هزار پروژه بازآفرینی شهری به بهره‌برداری رسیده است و ۳۰۰ پروژه دیگر را طی امسال به بهره‌برداری خواهیم رساند.
برش
جلوگیری از قیمت‌سازی در بازار مسکن
وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره اقدامات انجام شده برای جلوگیری از قیمت‌سازی کاذب در فضای مجازی هم گفت: اگرچه در حوزه قیمت مسکن نظارت‌های خود را دنبال می‌کنیم، اما منتظر ابلاغ مصوبه مجلس باعنوان قانون «ساماندهی بازار اجاره و مسکن» هستیم (این قانون اکنون از شورای نگهبان ارجاع داده شده که باید چند بند آن در مجلس اصلاح شود).
وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: به تازگی ساماندهی پلتفرم‌های مجازی برای قیمت‌گذاری در بخش مسکن آغاز شده است که براساس آن باید ابتدا هویت مالک تأیید شود تا در ادامه مالک بتواند ملک خود را در این پلتفرم‌ها عرضه کند چراکه تا پیش از این، ملک‌ها با نگاه سوداگرانه و قیمت‌سازی ساختگی، در فضای مجازی عرضه می‌شدند، بنابراین با همکاری وزارت صمت توافق‌های خوبی با پلتفرم‌ها انجام شده که در نتیجه آن، در مرحله نخست ابتدا هویت مالک تأیید می‌شود و پس از این تأیید، مالک می‌تواند ملک خود را عرضه کند.