آلبوم «شادوش» به آهنگسازی و نوازندگی محسن نفر رونمایی شد

رِنگ‌های شادمانه موسیقی

 آیین رونمایی آلبوم موسیقی «شادوش» عصر روز سه‌شنبه چهاردهم آذرماه به همت انجمن موسیقی ایران و با حضور تعدادی از هنرمندان و علاقه‌مندان موسیقی ایرانی، محمداله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رضا مهدوی، احمد صدری، محمدعلی مرآتی و سیدامیرعباس ستایشگر مدیرعامل انجمن موسیقی ایران در تالار رودکی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، امیرعباس ستایشگر مدیرعامل انجمن موسیقی ایران ضمن عرض خیرمقدم به حاضران درخصوص روند شکل‌گیری و لزوم تولید این آلبوم به لحاظ فرم و ساختمان موسیقی در ردیف موسیقی دستگاهی ایرانی توضیحاتی ارائه کرد.
رضا مهدی نوازنده و پژوهشگر موسیقی نیز دراین مراسم با اشاره به سنت خوب مراسم رونمایی از یک اثر هنری اظهار داشت: شاید بیش از ۴ دهه است که فرم یا درست‌تر بگوییم قالب «رِنگ» را از دست داده‌ایم و در دوره‌ای هنرمندان و متخصصان اهل فن موسیقا، در مسیر به‌روز‌رسانی آثار پیشینیان مبادرت ورزیدند تا بدون کم و کاست و نعل به نعل و دغدغه‌مندانه اجرا داشته باشند و با یک نفس و هوای تازه عده‌ای هم دست به خلق و ابتکار زدند و چیزهایی را آفرینش کردند که طبق آنچه همیشه گفته می‌شود اثر به مؤثرش مربوط است اما باید دید این مؤثر چه محتوا و شاکله‌ای درون و برون دارد که بتواند اثرش را ماندگار کند. چنین اثری به نام «شادوش» وقتی از طرف استادی به نام محسن نفر زایش پیدا می‌کند و برای مردم عرضه می‌شود، شگفت‌زده می‌شویم. در این جریان حرف ازِرِنگ است که بحث نشاط و طرب است آن گونه که در گذشته‌ها اجرا می‌شد و با رنگ شادمانه به پایان می‌رسید. مانند شادوش که در دو لوح فشرده به زبان امروز آهنگسازی شده و برگرفته از مفاهیم قدیم و کهن از اصل فن موسیقاست که استاد نفر به آن اعتقاد دارد و در نزد بزرگانی شاگردی کرده که اساس و شاکله آنها حفظ و احیای فرهنگ شنیداری ملی ایران است و اصالت آن به موسیقی ردیف دستگاهی برمی‌گردد و ایشان همچنان ارادتمندانه در این کار فعالیت داشتند.
محمدعلی مرآتی نوازنده و آهنگساز نیز دراین مراسم گفت: در اینجا ما با نوازنده و استادی مواجه هستیم پرتکنیک و مسلط که روایت‌های متفاوتی از موسیقی داشته و شرایطی را برای اجرا بوجود می‌آورد که در اثر شادوش در نقطه اوج می‌شنویم. ویژگی اساسی این اثر این است که عنصر شادی که به عنوان شادی فرهیختگی در موسیقی است، نیازمند شناختی است برای لذت بردن از آن که در این اثر به وفور دیده می‌شود و نکات فنی ویژه‌ای هم دارد. یکی از ویژگی‌های این اثر برای خود من به عنوان یک موسیقی‌شناس، عنصر ضربان یا چیزی است که به آن می‌گویند رعایت کردن ریتم که به‌صورت زنده می‌شنویم.
محسن نفر آهنگساز و نوازنده آلبوم «شادوش» نیز گفت: کلمه شادی به معنای احوال خوش و کیف نفسانی است که برای انسان لذت و خوشی روح، ایجاد می‌کند. حالا این شادی چگونه ایجاد می‌شود خود دربرگیرنده مباحث زیادی است. در وجودمان سه قوه تعقل، تمایلات و غضبی (دفاعی) قرار دارد که اگر قوه غضبی احساس شادی داشته باشد، تولید هیجان اتفاق می‌افتد. یعنی شادی اتفاق می‌افتد که ارزش چندانی ندارد زیرا از روی اعتقاد نیست، بلکه نشأت گرفته از یک واکنش ناگهانی است. پس بسیاری از شادی‌ها، هیجان‌ها هستند که واکنش‌های سریع بی‌منطقی‌اند که خیلی از موسیقی‌ها از آن الهام می‌گیرند. «قوه تمایلات» هم مجموعه‌ای از احساسات و کمالات هستند که در دو وجه مثبت و منفی مطرح می‌شوند. شادی در قوه تمایلات ایجادکننده شادی‌هایی است که گاهی انگیزه سوءاستفاده هم می‌دهد. قوه بعدی هم «قوه عاقله» ماست که تشخیص دهنده خیر و شر است. شادی مربوط به این قوه، شادی ماندگار و قابل اعتمادی است که هیچ وقت از بین نمی‌رود. این شادی همان معنای بهجت و ابتهاج است که هم برای سلامت جسم خوب است و هم برای طراوت روح استفاده می‌شود. البته در مواقع نمایشی موسیقی که مخاطب آن مردم بودند، موسیقی‌هایی اجرا می‌شدند که به «رِنگ» معروف شد. موسیقی‌هایی که به نوعی معرف خوش پایان برنامه بود. اما شادی این ریتم قطعاً شادی نشأت گرفته از هیجانات نیست. این شادی از نوع هیجانی نیست و بین قوه عاقله و قوه تمایلات ما معلق است و اگر شلنگ‌انداز و دست افشان می‌گذرد به «ناگهان» مربوط نیست بلکه به سرانجامی راه دارد که مسیر خوش را نوید می‌دهد.

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و سیصد و چهل و هشت
 - شماره هشت هزار و سیصد و چهل و هشت - ۱۶ آذر ۱۴۰۲