نیم قرن حیات سیاسی هنری کیسینجر که پایان یافت
سیاه و سفید به اصطلاح استراتژیست
امیر فرشباف
خبرنگار
هنری کیسینجر، دیپلمات و استراتژیست با سابقه امریکایی در سن ۱۰۰ سالگی در خانه‌اش واقع در ایالت کانتیکات درگذشت. هنری آلفرد کیسینجر، زاده مه ۱۹۲۳ که در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳ درگذشت، سیاستمدار، دیپلمات و مشاور ژئوپلیتیک آلمانی-امریکایی بود که به عنوان وزیر خارجه ایالات متحده و مشاور امنیت ملی در دولت‌های ریچارد نیکسون و جرالد فورد فعالیت کرد.
به گزارش ایسنا او یک پناهنده یهودی بود که در سال ۱۹۳۸ با خانواده‌اش از آلمان نازی گریخت و در سال ۱۹۶۹ مشاور امنیت ملی و در سال ۱۹۷۳ وزیر خارجه امریکا شد.
کیسینجر در سال ۱۹۷۳، به خاطر اقداماتش برای آتش‌بس در ویتنام، جایزه صلح نوبل را تحت شرایطی مناقشه‌برانگیز که دو نفر از اعضای کمیته به نشانه اعتراض استعفا دادند، دریافت کرد.
از «استراتژیست زیرک» تا «وزیر قاتل»
او در طول بیش از نیم قرن فعالیت دیپلماتیک و سیاسی خود، 10 رئیس جمهور ایالات متحده را درک کرده بود و به عنوان مقام رسمی با بسیاری از مقامات ارشد دولت‌های جهان ارتباط داشت. به گزارش یورونیوز، کیسینجر مدت‌ها پس از ترک قدرت، همچنان از نفوذی غیرمعمول در عرصه سیاست بین‌المللی برخوردار بود. پس از فوت او بسیاری از مقامات کشورها و فعالان سیاسی و رسانه‌ها نسبت این رخداد واکنش‌های متفاوتی نشان دادند.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه روز پنجشنبه پس از درگذشت کیسینجر، از او به عنوان «دولتمردی عاقل و هوشیار» با احترام یاد کرد. بر اساس بیانیه مطبوعاتی کرملین، پوتین در پیام تسلیتی خطاب به همسر هنری کیسینجر گفت: «نام هنری کیسینجر ارتباط تنگاتنگی با سیاستی عمل‌گرایانه دارد که منجر به کاهش تنش‌های بین‌المللی و توافق‌های بسیار مهم میان امریکا و شوروی شد و همچنین به تقویت امنیت جهانی کمک کرد.»
مرگ کیسینجر همچنین با بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های اجتماعی چین همراه شد؛ کشوری که او به دلیل ایفای نقشی تأثیرگذار در گشایش روابط میان حزب کمونیست حاکم بر آن و واشنگتن در زمان ریاست جمهوری ریچارد نیکسون، بشدت مورد احترام است. ژی فنگ، سفیر چین در ایالات متحده گفت که از مرگ کیسینجر «عمیقاً غافلگیر و اندوهگین» شده است. وی تأکید کرد که او همیشه در قلب مردم چین به عنوان یک دوست قدیمی و با ارزش زنده خواهد ماند.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان روز پنجشنبه در پی انتشار خبر مرگ هنری کیسینجر در صفحه مجازی‌اش نوشت: جهان یک دیپلمات بزرگ را از دست داده است.
اما بخشی از این واکنش‌ها هم انتقادی بودند. به گزارش ایسنا، وب‌سایت «اینترسپت» مطلبی تحت عنوان «هنری کیسینجر، دیپلمات ارشد امریکایی، مسئول مرگ میلیون‌ها نفر در ۱۰۰ سالگی درگذشت» منتشر کرد. در این مطلب آمده است: «تعداد انگشت‌شماری از مردم در بسیاری از نقاط جهان به اندازه هنری کیسینجر در مرگ و ویرانی و رنج انسانی دست داشته‌اند.»
همچنین مجله رولینگ استون تیتر اول خود را به مرگ کیسینجر اختصاص داد و این‌گونه واکنش نشان داد: «هنری کیسینجر، جنایتکار جنگی مورد علاقه طبقه حاکم امریکا، سرانجام درگذشت.»
سوفال ایر، محقق دانشگاه ایالتی آریزونا که روی اقتصاد سیاسی کامبوج تحقیق کرده در یکی از سکوهای آنلاین نوشت: «کارزار بمباران‌ها در دوران مسئولیت هنری کیسینجر صدها هزار نفر از اهالی کامبوج را به کشتن داد و راه را برای ویرانی‌های خمرهای سرخ هموار کرد.» محقق دانشگاه ایالتی آریزونا در ادامه آورده است: «بمب‌های خوشه‌ای که تحت نظارت کیسینجر روی کامبوج ریخته شد، همچنان زندگی هر مرد، زن یا کودکی را در سرتاسر این کشور نابود می‌کند.»
او که مشاور ارشد ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهوری پیشین امریکا در سیاست خارجی بود، در مورد خروج امریکا از جنگ فاجعه‌بار ویتنام مذاکره و جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. این جایزه که در سال ۱۹۷۳ به او اعطا شد، به یکی از بحث‌برانگیزترین جایزه‌ها تبدیل شد و دو عضو کمیته نوبل به دلیل این انتخاب استعفا کردند؛ زیرا سؤالاتی درباره بمباران مخفی کامبوج توسط ایالات متحده مطرح بود.