سهولت در شناسایی تخلف نانوایی‌ها با هوشمندسازی توزیع آرد و نان
هدف از پایش آرد و نان، حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و برخورد با سودجویانی است که باعث کمبود اقلام اساسی مردم می‌شوند
نفیسه امامی
خبرنگار
طرح ملی هوشمندسازی توزیع آرد و نان از اردیبهشت‌ماه سال قبل اجرایی شد. با شروع مرحله اصلی اجرای هوشمندسازی یارانه آرد و نان، شیوه توزیع آرد واحدهای نانوایی بر مبنای تراکنش مالی دستگاه‌های کارتخوان هوشمند درنظر گرفته شد. طرح هوشمندسازی با هدف رصد میزان فروش نان در واحدهای نانوایی اجرا شد تا به این واسطه آرد به قیمت واقعی در اختیار نانوا قرار بگیرد و نانوایان با توجه به میزان فروش، مابه‌التفاوت قیمت آرد را از دولت دریافت می‌کنند.
اجرای هوشمندسازی توزیع آرد و نان باعث شفاف‌سازی در صوری بودن بخشی از تراکنش‌های نانوایی‌ها و ناهمخوانی با استفاده از آرد مورد استفاده توسط نانوایی‌ها شد. تراکنش‌های غیرمعتبر، تعطیلی‌های غیرمجاز، فروش آرد خارج از شبکه، فروش نان بسته‌بندی و سایر فعالیت‌های غیرقانونی توسط نانوایی‌ها محرز و برای آنان پرونده تعزیراتی تشکیل شده است.
به دنبال شفاف‌سازی در حوزه تفکیک بازرسی کالاهای اساسی حدود ۲۵۶ هزار و ۲۴۸ مورد از نانوایی‌ها در سراسر کشور مورد بازرسی قرار گرفتند که حدود ۱۷هزار پرونده تخلف در بحث گرانفروشی، کم‌فروشی، کاهش وزن چانه و فروش اجباری نان به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شدند. طی بازرسی‌های صورت گرفته برخوردهای قانونی انجام شد تا جایی که برخی واحدهای صنفی گران‌فروش، کم‌فروش و فروش نان اجباری در برخی نقاط کشور پلمب شدند.
کشف تخلفات جزئی نانوایی‌ها
اگر اجرای طرح هوشمندسازی توزیع آرد یارانه‌ای اجرایی نمی‌شد، کشف تخلفات نانوایی‌ها با جزئیات و به طور دقیق ممکن نبود. در واقع کشف تخلف عامل مهم در جلوگیری از بروز تخلفات نانوایی‌هاست. دستگاه‌های کارتخوان هوشمند راه‌حل مبتنی بر اطلاعات هستند که با استفاده از آنها کشف تخلف نانوایی‌ها را که قبلاً به‌صورت کاملاً سنتی و پرخطا انجام می‌شد، تسهیل کرده است.
طی ماه‌های گذشته گزارش‌های بسیاری در زمینه کم‌فروشی و گرانفروشی نان اعلام شده است به طوری که نانوایی‌ها به بهانه‌های مختلف مانند پاشیدن چند دانه کنجد یا افزایش اندازه نان، قیمت را دو یا سه برابر می‌کنند. در همین راستا فرماندار تهران نیز از شناسایی ۱۹۰ نانوایی متخلف در بازرسی‌های سرزده در پایتخت خبر داده که بیشتر تخلفات نانوایان، گرانفروشی با عرضه نان کنجدی اجباری، کم‌فروشی و عدم‌کیفیت بوده که برخوردهایی صورت گرفته است.
فرمانداری تهران با اشاره به افزایش بازرسی‌ها گفته است: طبق قانون با توجه به نوع و تعدد تخلفات، ۳۰ واحد نانوایی پلمب شد، به ۶۰ واحد نانوایی اخطار داده و بنر نصب شد و ۱۰۰ واحد نانوایی به توقیف حواله آرد محکوم شدند. در این زمینه هم تیم‌های سازمان تعزیرات و فرمانداری به‌صورت نامحسوس نسبت به بازدیدهای میدانی اقدام کرده و با نانوایان متخلف برخورد می‌کنند.
پیش از اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان و تجهیز نانوایی‌ها به کارتخوان هوشمند، بخشی از آرد کشور در قالب تراکنش‌های فروش نان به مردم، عرضه نمی‌شد ولی امروز ۷۵ درصد نانوایان بدون تغییر سهمیه یا حتی با افزایش سهمیه مواجه شده‌اند.
هدف از پایش آرد و نان، حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و برخورد با سودجویانی است که باعث کمبود اقلام اساسی مردم می‌شوند. پیش از اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان، شکاف قیمتی آرد دولتی و آزاد زمینه‌ساز قاچاق آرد دولتی شده و این موضوع به یک معضل اقتصادی برای کشور تبدیل شده بود، اما دولت سیزدهم هوشمندسازی توزیع آرد و نان را برای اولین بار اجرایی کرد تا به این واسطه جلوی تخلفات گرفته شود.
برش
کشف فروش غیرقانونی 14 هزار قرص نان در یک نانوایی
مسعود امراللهی، مدیرکل بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی و محصولات کشاورزی از فروش غیرقانونی 14 هزار قرص نان تنها در یک نانوایی از طریق 23 کارت خبر داده است.
امراللهی اضافه کرده است: از 23 کارت ثابت برای خرید نان از کارتخوان هوشمند این نانوایی استفاده شده بود که شناسایی شد و قرار است با آنها برخورد تعزیراتی شود که شامل قطع سهمیه آرد، بازپس‌گیری یارانه و جرایم سنگین است.
مدیرکل بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی و محصولات کشاورزی با اشاره به تشکیل صف‌های طویل در پی تخلفات نانوایی‌ها گفته است: این گونه تخلفات باعث طولانی شدن صف‌های خرید نان می‌شود و مردم به جای 5 دقیقه مجبورند نیم ساعت در صف نانوایی بمانند، زیرا نانوا بخشی از سهمیه خود را به صورت غیرقانونی فروخته و باقیمانده را در مدت زمان کمتری خواهد پخت که صف‌های طویل ایجاد می‌شود.
امراللهی تأکید کرده است، راه‌اندازی کا‌رتخوان‌های هوشمند در کشور موجب شناسایی راحت متخلفان می‌شود.