موافقان و مخالفان حملات تل آویو علیه مردم فلسطین در شورای امنیت رویاروی هم قرار گرفتند
نبرد دیپلماتها در سازمان ملل
حسین فاطمی
خبرنگار
در حالی جنایات بیوقفه رژیم صهیونیستی علیه ساکنان غزه وارد چهارمین هفته خود شده که تاکنون شورای امنیت نتوانسته است به یک اجماع و صدور قطعنامه برای برقراری آتش بس و توقف کشتار دست پیدا کند.در همین راستا شامگاه چهارشنبه با اقدام کشورهای غربی با محوریت امریکا برای حمایت از جنایات رژیم موقت صهیونیستی علیه فلسطینیان، پیش نویس دوم قطعنامه پیشنهادی روسیه در شورای امنیت برای نوار غزه بار دیگر تصویب نشد.
به گزارش خبرگزاری فارس، پیشنویس قطعنامه روسیه با 4 رأی موافق، 2 رأی مخالف و 9 رأی ممتنع نتوانست به تصویب برسد. واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل طی این نشست گفت: «متأسفیم که شورا نتوانست از یک فرصت دیگر برای رسیدگی به بحران خاورمیانه استفاده کند.» نبنزیا با بیان اینکه منافع محدود غرب در حمایت از تلآویو مانع توقف بحران فاجعهبار در نوار غزه شد، توضیح داد: «امریکا نمیخواهد قطعنامههای شورای امنیت تأثیری علیه اسرائیل بگذارد.» به نوشته خبرگزاری «اسپوتنیک»، این دیپلمات روس تصریح کرد: «نقض قوانین بینالمللی در حوزه بشردوستانه تهدیدی برای گسترش درگیری در خاورمیانه و شاید فراتر از آن است.»
البته پیشتر، روسیه و چین از حق وتوی خود در شورای امنیت سازمان ملل علیه پیش نویس قطعنامه ضدفلسطینی امریکا در مورد غزه استفاده و آن را رد کردند. نماینده روسیه در سازمان ملل اعلام کرد که امریکا نمیخواهد قطعنامههای سازمان ملل تأثیری بر عملیات اسرائیل علیه غزه بگذارد. وی هشدار داد که نقض قوانین بینالمللی، توسعه درگیری در خاورمیانه و چه بسا خارج از آن را بهوجود خواهد آورد. نماینده روسیه گفت: «پیش نویس قطعنامه امریکا به معنای گرفتن اجازه از سازمان ملل برای ادامه حملات اسرائیل است.» وی افزود: «پیش نویس قطعنامه امریکا نمیتواند به تصویب برسد چون اعتبار شورای امنیت سازمان ملل را به طور کامل از بین میبرد.» نماینده چین در سازمان ملل نیز در توجیه وتوی پیش نویس قطعنامه امریکا گفت: «در پیش نویس قطعنامه امریکا هیچ اشارهای به اشغال فلسطین، نشده است.» وی بیان داشت که چین به نفع پیش نویس قطعنامه روسیه در خصوص غزه رأی خواهد داد. نماینده چین در سازمان ملل تأکید کرد: «ما باید نگرانیهای امنیتی هر دو طرف را و نه فقط طرف اسرائیلی را در نظر بگیریم.»
البته به دنبال اقدام مسکو و پکن، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس از موضع روسیه و چین در شورای امنیت و وتوی پیش نویس قطعنامه امریکا که در حمایت از رژیم صهیونیستی است تقدیر و تشکر کرد. وی همچنین تأکید کرد که از تمام کشورها در داخل و خارج شورای امنیت که خواستار توقف تجاوزها علیه نوار غزه شدهاند تشکر میکنیم. اسماعیل هنیه در بخش دیگری خاطرنشان کرد از جامعه بینالمللی میخواهیم که رژیم صهیونیستی را به احترام اصول حقوق بشر و اجرای قانون بینالمللی انسانی ملزم کند.
توقف کوتاه یا آتشبس؟
محوریت تنشها در شورای امنیت سازمان ملل به تقابل دو دیدگاه بازمیگردد؛ دیدگاه نخست، دیدگاه روسیه، چین و اکثر کشورهای غیر دائم این شوراست که خواستار آتش بس دائمی و پایان کشتار در غزه است و دیدگاه دیگر از سوی حامیان رژیم صهیونیستی با محوریت امریکا، فرانسه و بریتانیا مطرح شده که صرفاً به دنبال توقف کوتاه مدت جنگ هستند. لذا در جلسه شورای امنیت در خصوص بحران غزه، امریکا خواستار توقف کوتاه مدت در جنگ و روسیه خواستار آتشبس بشردوستانه پایدار شد. گفته میشود توقف معمولاً رسمیت کمتری دارد و مدت آن کوتاهتر از آتشبس خواهد بود. امریکا، سرسختترین متحد رژیم صهیونیستی، هفته گذشته قطعنامهای را وتو کرد که توسط ۱۲ عضو دیگر شورا حمایت میشد. این قطعنامه خواستار توقف درگیریها شده بود، اما توسط امریکا وتو شد، زیرا به ادعای نماینده واشنگتن، «به اندازه کافی بر حق اسرائیل برای دفاع از خود تأکید نمیکرد.»
نماینده قطر در سازمان ملل طی نشست شورای امنیت درباره نوار غزه گفت: «ما از اینکه شورای امنیت تاکنون نتوانسته قطعنامهای در مورد تحولات غزه تصویب کند، متأسف هستیم. صلح حتی در تاریکترین و خطرناکترین شرایط هنوز امکانپذیر است.»
به گفته این دیپلمات قطری، «تداوم حملات اسرائیل به غزه تنشزایی خطرناکی برای امنیت و ثبات منطقه تلقی میشود.»
در سایه فقدان خروجی مؤثر، وزرای خارجه ۹ کشور عربی بیانیه مشترکی صادر و طی آن از شورای امنیت برای برقراری آتشبس فوری و پایدار در غزه درخواست کردند. بنابر گزارش شبکه الجزیره، وزرای خارجه این کشورها اعم از مصر، اردن، عربستان، قطر، امارات، عمان، کویت، بحرین و مغرب در بیانیه مشترکی بر محکومیت تمامی انواع هدف قرار دادن غیرنظامیان و واردات سریع کمکهای بشردوستانه به نوار غزه تأکید کردند. در این بیانیه بر محکومیت سیاست مجازات جمعی و کوچ اجباری فلسطینیان که نقض قانون بینالمللی است، تأکید شده است. در این بیانیه آمده است که «فقدان راهحل سیاسی منازعه فلسطینی-اسرائیلی منجر به تکرار خشونتها و درد و رنج ملتهای منطقه شد.»
فیصل المقداد، وزیر خارجه سوریه هم روز چهارشنبه، ۲۵ اکتبر ضمن درخواست از شورای امنیت سازمان ملل متحد برای حمایت فوری و بشردوستانه از مردم فلسطین، تأکید کرد که دمشق با هرگونه طرح یا تلاش در جهت آواره کردن ساکنان نوار غزه مخالف است. طبق گزارش پایگاه اینترنتی شبکه «المیادین»، المقداد در ادامه سخنانش و طی برگزاری نشست سطح وزیران شورای امنیت درباره وضعیت خاورمیانه گفت: رژیم اشغالگر اسرائیل در جریان تجاوزات خود به نوار غزه، با استفاده از سلاحهای ممنوعه بینالمللی، علاوه بر قطع آب، ممنوعیت ورود دارو، قطع برق و سوخت مردم غزه و تهدیدشان به آوارگی اجباری، مرتکب جرائم جنگی و جنایت علیه بشریت شد. وزیر خارجه سوریه افزود: «دلیل اصلی تشدید تنش در سرزمینهای اشغالی فلسطین، بیعدالتی است که مردم فلسطین در معرض آن قرار دارند؛ تلاش اسرائیل از طریق جنگ وحشیانه برای نابودی آرمان فلسطین و ارتکاب جنایات، نسل کشی است.»
وی همچنین رفتار امریکا و متحدانش در شورای امنیت را محکوم کرد و گفت: «مواضع آنها باعث شد که این شورا نتواند به مسئولیت خود در توقف تجاوزات اسرائیل به نوار غزه عمل کند.» المقداد از شورای امنیت خواست مسئولیتهای خود را در پایان دادن به قتلعامها و جنایات رژیم صهیونیستی و پاسخگویی عاملان آن، به دور از ریاکاری سیاسی و معیارهای دوگانه و رد تلاشها برای یکسان دانستن قاتل و قربانی، به عهده بگیرد.
در پی هدف قرار گرفتن بخشهایی از سوریه توسط جنگندههای رژیم صهیونیستی، وزارت خارجه سوریه طی روزهای اخیر تأکید کرد که تداوم حملات رژیم اشغالگر اسرائیل، گواه شکست این رژیم در برابر مقاومت سوریه است. دمشق در این باره هشدار داد که اگر رژیم اشغالگر به حملات و اقدامات خود علیه سوریه و نوار غزه با نقض قوانین بینالمللی ادامه دهد، منطقه را در مارپیچ گستردهتری از خشونت فرو خواهد برد که مهار آن دشوار خواهد بود.
در سازمان ملل چه گذشت؟
به موازات جلسات شورای امنیت، مجمع عمومی سازمان ملل هم از پنجشنبه هفته گذشته جلساتی را برای توقف کشتار صهیونیستها در غزه آغاز کرده است. آنطور که از فهرست سخنرانان مشخص شده بود این نشست تا پایان دیروز جمعه به درازا کشیده شد که البته تا لحظه نگارش این گزارش نتیجه و خروجی آن منتشر نشد. اما در ابتدای جلسه که از روز پنجشنبه گزارش شده بود منابع رسانهای از خروج نمایندگان کشورهای عربی و اسلامی از نشست مجمع عمومی سازمان ملل در اعتراض به حضور سفیر رژیم صهیونیستی در آن پرده برداشتند.
ایرنا روز پنجشنبه به نقل از خبرنگار شبکه الجزیره در این باره اعلام کرد که همزمان با سخنرانی نماینده رژیم صهیونیستی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، شماری از نمایندگان کشورهای عربی و اسلامی صحن مجمع را ترک کردند. بر پایه این گزارش، نمایندگان کشورهای عربی و اسلامی این اقدام را در اعتراض به جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی در نوار غزه انجام دادند. با وجود این، گلعاد اردان نماینده رژیم صهیونیستی در سازمان ملل در اظهاراتی واهی مدعی شد، هرگونه فراخوان برای آتشبس در غزه دعوت به صلح نیست، بلکه تلاش برای محدود کردن و بستن دست رژیم صهیونیستی است.
در مقابل، نماینده فلسطین در سازمان ملل در سخنان خود در نشست مجمع عمومی این سازمان با محوریت تحولات فلسطین، گزارشی از وضعیت فاجعهبار نوار غزه در نتیجه حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی ارائه و اعلام کرد که روزانه حدود هزار نفر در نتیجه این جنایات به شهادت میرسند. ریاض منصور گفت که «در نتیجه بمباران غزه توسط رژیم صهیونیستی طی چند روز گذشته حدود ۳۰۰۰ کودک و ۱۷۰۰ زن جان باختند. همچنین ۱۶۰۰ فلسطینی از جمله ۹۰۰ کودک در غزه زیر آوار هستند و از سرنوشت آنها اطلاعی نداریم.»
وی افزود: «کارمندان و پزشکان سازمان ملل در نوار غزه بهای زیادی برای کار در این باریکه میپردازند. بیمارستانهای غزه تبدیل به سردخانههایی برای نگهداری شهدا شده است. مرگ و ویرانی سراسر غزه را فرا گرفته و هیچ جایی در این باریکه امن نیست. اسرائیل بیش از ۴۰ درصد از خانههای غزه را ویران کرده و این مسأله به آواره شدن یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر منجر شده است.»
کشورهای عرب به رهبری اردن روز پنجشنبه با ارائه پیشنویسی به سازمان ملل متحد خواستار آتشبس در جنگ غزه شدند و از هر دو طرف خواستند بلافاصله به تمامی تعهدات بینالمللی خود بویژه در خصوص حفاظت از جان غیرنظامیان و نیز حفاظت از زیرساختهای غیرنظامی عمل کنند. در این پیشنویس که قرار بوده دیروز جمعه به رأی گذاشته شود در عین حال امضاکنندگان خواستار آزادی فوری تمامی غیرنظامیان و حفظ ایمنی آنها شده و هر گونه تلاش برای جابهجایی مردم فلسطین را رد کردهاند. قرار است پیشنویس این قطعنامه پس از سخنرانی مقامهای این کشورها، فردا به رأی گذاشته شود.
ناکامی مجدد صهیونیستها
در عملیات زمینی به نوار غزه
در کنار تحرکات دیپلماتیک در شورای امنیت و سازمان ملل که عملاً خروجی مؤثری برای توقف کشتار در نوار غزه در پی نداشته است، صهیونیستها همچنان به دنبال جنایت در این باریکه هستند. آنطور که ایسنا گزارش داده، ارتش رژیم صهیونیستی برای بیست و یکمین روز به هدف قرار دادن نوار غزه با حملات هوایی شدید ادامه میدهد، در حالی که کل محلهها را ویران کرده و شمار شهدا و زخمیها رو به افزایش است. القسام اعلام کرد: «عملیات فرود زمینی دشمن را در ساحل رفح ناکام گذاشته است.» این گروه مقاومت همچنین حمله موشکی به تلآویو انجام داد که سه زخمی برجای گذاشت.
اشرف القدره، سخنگوی وزارت بهداشت فلسطین در نوار غزه تأکید کرد: «تعداد شهدای تجاوزات رژیم صهیونیستی به ۷۳۲۶ نفر از جمله ۳۰۳۸ کودک، ۱۷۲۶ زن و ۴۱۴ سالمند افزایش یافته و تعداد مجروحان به ۱۸ هزار و ۴۸۴ نفر رسیده است و حدود ۲۰۰۰ مفقود در زیر آوار هستند.» سخنگوی وزارت بهداشت در نوار غزه گفت: «خواستار اتخاذ تدابیر فوری برای احیای سیستم بهداشتی فروپاشیده هستیم. از برادران خود در مصر میخواهیم گذرگاه رفح را باز کنند.»
هلال احمر نوار غزه نیز در بیانیهای به الجزیره گفت: «بیش از ۱۵۰۰ نفر زیر آوار مفقود شدهاند و آتشنشانان قادر به انجام کار در سایه ادامه هدفگیری نوار غزه نیستند.» در این راستا، محمود بصل، سخنگوی دفاع مدنی در غزه گفت، تعداد مفقودان زیر آوار بیش از ۱۶۰۰ تن است. البته سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که فهرست مفصلی از اسامی ۶۷۴۰ نفر از کشتهشدگان غزه از هفت اکتبر به دست آورده است. سازمان جهانی بهداشت تخمین زده که هنوز ۱۰۰۰ نفر در غزه زیر آوار هستند که شناسایی نشدهاند.
بنا بر اطلاعات این نهاد، حداقل ۳۰۰ بیمار در بیمارستانهای غزه هستند که در وضعیت وخیم قرار دارند و باید برای درمان فوری به خارج منتقل شوند. فهرست دقیقی از اسامی ۶۷۴۰ نفر از کشتهشدگان غزه از هفت اکتبر به علاوه حدود ۳۰۰ نفر که هویت آنها مشخص نشده است به دست آوردیم. همچنین دفتر اطلاعرسانی دولت در غزه اعلام کرد که از زمان آغاز جنگ در نوار غزه، ۳۲ خبرنگار در نتیجه بمباران رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدهاند.
با این حال روزهای پنجشنبه و جمعه شهرهای مختلف فلسطین اشغالی و مشخصاً تلآویو هدف دور جدید حملات موشکی قرار گرفت. پنجشنبه و در پی شلیک ۲ فروند موشک از نوار غزه به نزدیکی بنگورین، فرودگاه اصلی رژیم صهیونیستی در تلآویو، پروازها در این فرودگاه متوقف شد. بنا بر اعلام خبرگزاری فلسطینی«صفا»، برای نخستین بار موشکهایی در «رمت هشارون» دورترین نقطه در شمال تلآویو فرود آمد. همچنین برخی منابع عبری از فرود چند فروند موشک مقاومت فلسطین در منطقه «رحفوت» در جنوب تلآویو خبر دادند. منابع عبری در گزارشی اعلام کردند که یک فروند موشک در منطقه «بئر یعقوب» در نزدیکی تلآویو فرود آمده است.
همچنین بامداد دیروز جمعه نیز نیروهای کماندویی رژیم صهیونیستی تلاش داشتند از محور بیتحانون در شمال نوار غزه و همچنین شرق غزه وارد این مناطق شوند. اما این تلاش با مقاومت شدید و کمین نیروهای قسام مواجه شده است و درگیریهای شدیدی میان طرفین درگرفت. در زمان انجام حمله برخی رسانههای عبری از قطع ارتباط نیروی صهیونیستی ویژه با مرکز فرماندهی خود خبر داده بودند. همچنین برخی اخبار تأیید نشده مربوط به اسارت یک نظامی صهیونیست در این حمله منتشر شده است. این چندمین تلاش نافرجام نیروهای ویژه صهیونیستی برای نفوذ در نوار غزه است.
افزون بر اینها گردانهای القسام، شاخه نظامی حماس دیروز جمعه اعلام کرد، دشمن اقدام به انجام عملیات فرود در ساحل رفح در جنوب نوار غزه کرد که این تلاش توسط مبارزان ما لو رفت و نیروهای مبارز با دشمن درگیر شدند. طبق اعلام القسام، این درگیریها منجر به مداخله نیروی هوایی رژیم صهیونیستی شد که این نیروها را نجات داد. آنها به سمت دریا فرار کردند و مقداری مهمات خود را جا گذاشتند. از سوی دیگر یک فروند موشک هدایتشونده از جنوب لبنان به سمت پایگاه نظامی مرزی ارتش دشمن شلیک شد. به گزارش النشره، جبهه داخلی ارتش رژیم صهیونیستی از ساکنان المناره در مرز با لبنان خواست به دلیل این حادثه امنیتی در پناهگاهها بمانند. این در حالی است که روزنامه عبری یسرائیل هیوم نوشت: هنوز هیچکس در اسرائیل ارزیابی از نیات حزبالله لبنان ندارد. خالد مشعل هم با بیان اینکه جنگ زمینی در نوار غزه منجر به یک مرحله خطرناک میشود، گفت: امریکا در این نبرد مشارکت دارد، زیرا 4 هزار نیروی دلتای امریکایی به همراه ارتش اشغالگر در این جنگ حضور دارند.
شبکه 12 تلویزیون رژیم صهیونیستی نیز اعلام کرد که موشکهای شلیک شده از غزه به 5 پایگاه و دو ساختمان در عسقلان اصابت کرده است.
این در حالی است که نماز جمعه این هفته در مسجد مبارک الاقصی در سایه تدابیر شدیدی امنیتی و تنها با حضور 5 هزار نفر برگزار شد. پلیس رژیم صهیونیستی تنها به افراد میانسال و سالخورده اجازه ورود به مسجدالاقصی را داد و هزاران جوان موفق به ورود به مسجد و اقامه نماز در داخل آن نشدند.