سعیدرضا دل‌شکیب
کارشناس مسائل بین الملل

ملت فلسطین طی 75 سال اخیر رویدادهای مشابه طوفان الاقصی متعدد به خود دیده است و هر بار که با اعمال فشار برای ترک سرزمین خود مواجه شده نه تنها حاضر نشده پشت عناصر مجاهد خود را خالی کند که هرگز اجازه نداده است تراژدی یوم النکبه که به آوارگی بیش از 800 هزار فلسطینی در سال 1948 انجامید دوباره در قرن 21 تکرار شود.
تحولات سال 2008 در اثنای جنگ 22 روزه و محاصره همه‌جانبه غزه با هدف کوچ اجباری یا تهییج افکار عمومی غزه علیه مقاومت، مصداق عینی این مدعاست. ملت اما نه آن زمان و نه حتی پس از گذشت 16 سال و تحمیل 4 جنگ دیگر، همچنان حاضر نیستند دست از حمایت نیروهای مجاهد خود بردارند.
اگرچه ملت فلسطین خود را فدای مجاهدانش می‌کند اما وظیفه دولت‌های اسلامی در نسبت خود با رژیم اشغالگر قدس، صیانت توأمان از میدان، مجاهدان و مردم است.

دیپلماسی منطقه ای ایران برای صیانت از مردم و مجاهدان فلسطین
از این رو و در پی تحولات ناشی از زلزله طوفان الاقصی علیه بنیان‌های رژیم صهیونیستی و در نتیجه کشتار از سر استیصال مردم غزه توسط این رژیم، دیپلماسی منطقه‌ای و چند وجهی جمهوری اسلامی ایران برای صیانت از مردم و مجاهدان فلسطینی با سفر دوره‌ای پنجشنبه گذشته حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه به عراق آغاز شد و پس از حضور در کشورهای لبنان، سوریه و مجدداً لبنان و سپس قطر به کار خود پایان داد.
در این سفر چهار روزه با هدف رایزنی برای توقف جنایات رژیم صهیونیستی علیه غزه بیش از 70 ساعت جلسه، گفت‌و‌گوی دو و چندجانبه، کنفرانس خبری و گفت‌و‌گوی رسانه‌ای با بیش از 10 نفر از مقامات سیاسی، امنیتی و نظامی کشورهای یاد شده به همراه چهره‌های مشهور مقاومتی جهان عرب و رسانه‌ای صورت گرفت که دیدار با سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان، بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه و اسماعیل هنیه رهبر حماس مهم‌ترین چهره‌ها از حیث تأثیر‌گذاری آنان در این روند بود.
پیش از آغاز سفر، رسانه‌های معاند با هدف جلوگیری از تأثیرات احتمالی این دیپلماسی یا تقلیل و انحراف آن در بین اذهان عمومی دست به کار شدند و با انتشار خبر دروغ بازگشت هواپیمای حامل وزیر امور خارجه ایران از آسمان سوریه، تلاش داشتند فضای رسانه‌ای داخل را به نفع رژیم صهیونیستی آماده کنند؛ در حالی که اساساً اولین ایستگاه سفر امیرعبداالهیان بغداد پایتخت عراق بود نه سوریه. ضمن آنکه در خبر ادعایی، هواپیمای حامل وزیر، هواپیمایی ماهان اعلام شده بود در حالی که وزیر دقایقی قبل از عزیمت به بغداد و پای پله‌ها در حالی با خبرنگاران مصاحبه کرد که یک پای وی روی پله‌های هواپیمایی معراج بود. روایت درست و بموقع رسانه‌های داخلی از این رویداد نشان داد زمان و مکان و همین‌طور موضوع سفر به‌خوبی انتخاب شده است.
با وجود این، سفر با استقبال قاسم الاعرجی مشاور امنیت ملی عراق از وزیر امور خارجه ایران و جلسات فشرده با وی در عراق آغاز شد و سپس با دیدار شیاع السودانی نخست‌وزیر وگفت‌و‌گو با فؤاد حسین وزیرخارجه ادامه یافت و با ادای احترام به مقام شهدای پیروزی (حاج قاسم و ابومهدی) و همین طور زیارت مراقد مطهر امام موسی‌کاظم (ع) و امام جواد (ع) در کاظمین پایان یافت.

همه گزینه ها
روی میز رهبران مقاومت است
فعال شدن دیپلماسی منطقه‌ای ایران به نفع ملت فلسطین و عناصر مجاهدش که با رایزنی‌های رئیس‌جمهور و سفر وزیر امور خارجه آغاز شده بود فضای منطقه را با خود همراه کرد و افکار عمومی منطقه بویژه ملت عراق را تحت تأثیر تحولات خونین غزه و جنایات رژیم صهیونیستی قرار داد. برپایی اجتماع بزرگ عراقی‌ها در حمایت از مقاومت فلسطین، صحنه بی‌بدیلی را در همدردی ملت عراق با ملت فلسطین به تصویر کشید که به زعم رسانه‌ها نظیر آن دیده نشده بود.
موضعگیری عناصر مقاومت عراق و هشدار به رژیم صهیونیستی از دیگر پیامدهای مردمی‌سازی حمایت از عملیات طوفان الاقصی در این کشور بود که امید را در دل مقاومت فلسطین و اهالی غزه زنده کرد.
ایستگاه بعدی سفر وزیر امور خارجه، لبنان بود. در فرودگاه رفیق حریری تعدادی از رهبران فلسطینی به همراه مدیران ارشد وزارت خارجه لبنان از وی استقبال کردند. اولین دیدار امیرعبداللهیان در لبنان با سید مقاومت، سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان بود که نکته‌ای را از وی در کنفرانس خبری‌اش پس از دیدار با نجیب میقاتی نخست‌وزیر و عبدالله بو حبیب وزیرخارجه لبنان نقل کرد که به تیتر یک رسانه‌های لبنانی و غیرلبنانی حاضر در کنفرانس مطبوعاتی تبدیل شد. امیر عبداللهیان گفت: در دیدار با سید حسن نصرالله متوجه شدم که روحیه مجاهدان بسیار بالاست و همه احتمالات وجود دارد و همه گزینه‌ها روی میز رهبران مقاومت است. او هشدار داد تا از فرصت سیاسی استفاده شود و جنایات رژیم متوقف گردد وگرنه ساعات دیگر ممکن است دیر باشد.
دیدار ویژه با رهبران گروه‌های فلسطینی، زیاد النخاله دبیرکل جهاد اسلامی و صالح العاروری نفر دوم حماس، مهم‌ترین دیدار امیرعبداللهیان پس از دیدار با سید حسن نصرالله بود. وی در این دیدار از آخرین تحولات مربوط به عملیات طوفان الاقصی مطلع شد و حمایت قوی ایران از مقاومت فلسطین را به آنان اعلام کرد.
همزمان با سفر وزیر امور خارجه به لبنان و نشست‌ها و گفت‌و‌گوهای وی با مقامات سیاسی، امنیتی و نظامی لبنان و گروه‌های مقاومت، تور وینیسلاند هماهنگ‌کننده دبیر‌کل سازمان ملل در امور خاورمیانه نیز به محل سفارت ایران آمد و با وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و درباره تحولات غزه گفت‌و‌گو کرد.
حضور وزیر امور خارجه ایران و فعال شدن دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی برای افشای جنایات اسرائیل علاوه بر مقامات لبنانی، مردم این کشور بویژه شیعیان و مسیحیان را نیز درگیر کرد و اجتماع عظیمی در مُجمع امام حسن مجتبی علیه‌السلام در منطقه ضاحیه بیروت در حمایت از فلسطینی‌ها برگزار شد که در آن شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله سخنرانی و اعلام کرد، مردم لبنان هرگز در برابر جنایات اسرائیل ساکت نخواهند نشست و از ناوهای امریکایی نیز هراسی ندارند.سوریه یکی دیگر از زنجیره‌های مقاومت که دو فرودگاه آن پیش از آغاز سفر امیرعبداللهیان مورد هجوم جنگنده‌های صهیونیستی قرار گرفته بود، ایستگاه بعدی سفر بود. به‌رغم همه موانع، وزیر امور خارجه اصرار بر این سفر داشت. در این سفر که به‌صورت زمینی انجام گرفت دو دیدار با بشار اسد رئیس‌جمهور و فیصل مقداد وزیر خارجه سوریه در فضایی صمیمانه برگزار شد و طرفین بر آمادگی خود برای حمایت از مردم فلسطین تأکید کردند. زیارت مرقد مطهر دختر 3 ساله حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در دمشق ایستگاه پایانی سفر وزیر امور خارجه بود.
امیرعبداللهیان البته در کنفرانس خبری با همتای سوری خود از رایزنی‌های فشرده برای نهایی کردن تصمیمات به منظور برگزاری نشست اضطراری وزرای خارجه کشورهای عضو کنفرانس اسلامی خبر داد. پس از سوریه مقصد بعدی دوحه قطر انتخاب شد؛ جایی که مقر اصلی رهبران جنبش حماس است. سفر به دوحه عصر روز شنبه از فرودگاه بیروت و با گذر از آسمان لبنان، سوریه، عراق و ایران انجام شد و بلافاصله دیداری بین وزیر امور خارجه ایران با نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر در محل اقامت نخست‌وزیر این کشور برگزار شد و رایزنی‌های فشرده‌ای برای نحوه حمایت از مردم غزه در برابر جنایات اسرائیل و امکان محاکمه جنایتکاران اسرائیلی در محاکم بین‌المللی صورت گرفت. استقبال نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر از ابتکار جمهوری اسلامی ایران در برگزاری نشست اضطراری سازمان کنفرانس اسلامی(oic) از برجسته‌ترین مواضع نخست‌وزیر قطر بود.

برگزاری نشست وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی
شاید مهم‌ترین بخش سفر امیرعبداللهیان به قطر قبل از دیدار با امیر این کشور، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، دیدار و گفت‌و‌گو با اسماعیل هنیه رهبر حماس در محل اقامتش در دوحه بود که عملیات بی‌نقص طوفان الاقصی کار جنبش متبوعش محسوب می‌شود؛ عملیاتی که مقام معظم رهبری از آن به زلزله‌ای یاد کرد که بنیان‌های رژیم صهیونیستی را به لرزه درآورد.هرچند جزئیات این دیدار رسانه‌ای نشد اما خلیل الحیه، عضو ارشد دفتر سیاسی حماس که در این نشست حضور داشت آن را بسیار مهم توصیف کرد و گفت: وزیر امور خارجه ایران را از جزئیات بیشتری از عملیات طوفان الاقصی و سناریو‌های پیش روی مقاومت علیه اسرائیل باخبر و صمیمانه از حمایت‌های ملت و دولت ایران از ملت فلسطین سپاسگزاری کردیم.
سفر دوره‌ای وزیر امور خارجه ایران به چهار کشور با هدف تجمیع همه ظرفیت‌های سیاسی برای توقف جنایات اسرائیل در غزه در نهایت ظهر یکشنبه با دیدار وی با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر پایان یافت که دو طرف بر اهمیت فعال کردن دیپلماسی برای توقف جنایات اسرائیل تأکید کردند.
وزیر امور خارجه دولت سیزدهم در پایان این سفر و پیش از عزیمت به تهران در جمع خبرنگاران جمع‌بندی خود را از این سفر اعلام کرد و گفت: برای پیگیری وضعیت نقض حقوق فلسطینیان و توقف جنایات رژیم اشغالگر قدس، چهارشنبه هفته جاری نشست وزرای خارجه عضو سازمان کنفرانس اسلامی در جده برگزار می‌شود و چنانچه رژیم صهیونیستی جنایاتش را متوقف نکند، این اراده بین دولت‌های اسلامی وجود دارد که نشستی را در سطح سران برگزار کنند.
سفر دوره‌ای امیرعبداللهیان در حالی بود که رئیس جمهور نیز گفت‌و‌گوهای متعددی را با سران کشورهای اسلامی و رهبران مقاومت داشت که گفت‌و‌گوی 45 دقیقه‌ای وی با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه از جمله آنها بود. آیت‌الله رئیسی همچنین اولین رئیس جمهوری بود که با اسماعیل هنیه رهبر حماس تماس گرفت و در خصوص شهدای غزه با وی ابراز همدردی کرد.به این ترتیب با برگزاری نشست وزرای خارجه (oic) چهارشنبه هفته جاری در جده عربستان که با پیگیری‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران قطعی شد، روند دیپلماسی فعال و انقلابی ایران مجالی برای ظهور یافت و ان‌شاءالله تا پایان یافتن جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه ادامه نیز خواهد یافت. این ابتکار نشان داد که با پیوند به‌موقع دیپلماسی با میدان می‌توان از ظرفیت هر دو تا حصول نتیجه به بهترین وجه بهره برد.

بــــرش

فعال شدن دیپلماسی منطقه‌ای ایران به نفع ملت فلسطین و عناصر مجاهدش که با رایزنی‌های رئیس‌جمهور و سفر وزیر امور خارجه آغاز شده بود فضای منطقه را با خود همراه کرد و افکار عمومی منطقه بویژه ملت عراق را تحت تأثیر تحولات خونین غزه و جنایات رژیم صهیونیستی قرار داد. برپایی اجتماع بزرگ عراقی‌ها در حمایت از مقاومت فلسطین، صحنه بی‌بدیلی را در همدردی ملت عراق با ملت فلسطین به تصویر کشید که به زعم رسانه‌ها نظیر آن دیده نشده بود.