وعدههای پوشالی غرب در جنگ اوکراین ناکام ماند
امریکای رو به افول در نبرد قدرتهای جهانی
رسانههای غربی با مروری بر عملکرد کشورهای دخیل در جنگ اوکراین،با توجه به عقبنشینی غرب از حمایت همهجانبه از زلنسکی،ادامه این نبرد را موجب افزایش قدرت مسکو و در سوی دیگر کمرنگ شدن نقش ناتو و غرب در تحولات جهانی دانستند.
در همین رابطه، نشریه امریکایی فارن افرز در مقالهای تحت عنوان «روسیه دشمنان امریکا را گردهم آورده است»، نوشت: در نگاه اول جنگ با اوکراین برای روسیه به نظر یک فاجعه میآید. درحالی که بیشتر سربازهای روسیه در حال مبارزه با نیروهای کییف هستند، مسکو برای استقرار نیروهای خود در خارج از کشور با مشکل دست و پنجه نرم میکند. روسیه همچنین مجبور به ارسال دوباره برخی از تسلیحات و سامانههای نظامی (که در آسیا و خاورمیانه دارد) به اروپاست. بحث فروشهای نظامی مسکو که رو به کاهش است، اکنون بیشتر در معرض خطر قرار گرفته است. تحریمها مشتریان سنتی روسیه را از ادامه خریدهایشان بازداشته و عملکرد نظامی ضعیف این کشور، شور و شوق را در میان نیروهای این کشور کم کرده است.
در این مقاله به قلم هانا نوته آمده است: این محدودیتها و مشکلات واقعی هستند. اما اگر مقامهای واشنگتن باور دارند که جنگ در اوکراین به صورت عمده در حال کاهش قدرت، منافع و نفوذ روسیه است، باید تجدید نظر کنند؛ روسیه هنوز نفوذ بینالمللی زیادی دارد. مسکو قراردادهای دفاعی با بیشتر مشتریان از جمله هند و ویتنام را حفظ کرده است. روسیه مجبور به جابهجایی سربازان و تجهیزات خود به اوکراین است، اما هنوز پایگاههای هوایی و دریایی در سوریه دارد که به این کشور اجازه میدهد به منطقه مدیترانه دسترسی داشته باشد و رویارویی آن با نیروهای امریکا در خاورمیانه را ممکن میکند.
در واقع، برای روسیه همکاری دفاعی قویتر و عمیقتر با بسیاری از کشورهایی که با ایالات متحده و اروپا دشمن هستند، وجود دارد. این مجموعه از کشورها -که از ونزوئلا تا کره شمالی را شامل میشود- ممکن است وجه مشترک زیادی ورای مسأله دشمن مشترک نداشته باشند. اما آنها با هم میتوانند به کرملین کمک کنند تا شرایط جنگی علیه اوکراین حفظ کند. آنها همچنین میتوانند به سایر اعضا کمک کنند تا جاهطلبیهای منطقهای خود را پیش ببرند و احتمال درگیری نظامی در سراسر جهان را افزایش دهند.
نویسنده در ادامه به شرایط همکاری روسیه با کشورهای مختلف اشاره میکند: تعاملات روسیه با ایران باید باعث نگرانی بیشتر مقامهای امریکایی و اروپایی باشد. این دو کشور که با دشمنی مشترکشان با واشنگتن متحد شدند، در حال افزایش همکاری هستند که میتواند به یک شراکت دفاعی بزرگ تبدیل شود. ایران تا به حال موشکهایی به روسیه عرضه کرده است، اما محدودیتهای سازمان ملل بر فروش تسلیحات در روز ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) منقضی میشود و تحویل موشکها میتواند بهسرعت پی گرفته شود. ایران در همین حال خواهان فهرست گستردهای از سلاحهای روسی از جمله جنگندهها و سامانههای دفاع هوایی است. تعامل پر جنب و جوش نظامی بین ایران و روسیه وجود دارد؛ از جمله بازدید سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه از یک نمایشگاه نظامی در تهران در ماه سپتامبر (شهریور). اگر مسکو به ایران دستکم چندین سلاح ارسال نکند باعث تعجب خواهد بود.
جالب اینکه اروپاییها هم چندان روی خوشی به کییف نشان نمیدهند، تا جایی که «ویکتور اوربان»، نخستوزیر مجارستان طی سخنرانی در نشست غیررسمی سران اتحادیه اروپا در شهر «گرانادا» در اسپانیا بیان داشت: از آنجا که اتحادیه اروپا هرگز تا پیش از این وارد کردن یک کشور درگیر در جنگ به جمع اعضایش را در نظر نداشته، عضویت اوکراین در این اتحادیه هم «نیازمند یک بررسی راهبردی است.»
به نوشته خبرگزاری «تاس»، اوربان به خبرنگاران مجارستانی بیان کرد، فرایند بررسی نامزدی اوکراین برای پیوستن به اتحادیه اروپا «پرسشهای بسیار زیادی» ایجاد میکند و از آنجا که اتحادیه اروپا هرگز قبل از این وارد کردن یک کشور درگیر در جنگ به جمع اعضایش را در نظر نگرفته، وضعیت اوکراین «نیازمند یک بررسی راهبردی است.»
پشتیبانی از کییف همیشگی نیست
علاوه بر تحلیل نشریه امریکایی، شبکه خبری اسکای نیوز انگلیس هم در مطلبی با اشاره به زمزمههای غرب مبنی بر کاهش حمایت نظامی از اوکراین، انتخابات پیشروی کشورهای غربی را از جمله عوامل مؤثر در این روند دانسته و نوشت: پشتیبانی نظامی از کییف همیشگی نخواهد بود.
این شبکه خبری انگلیسی نوشت: چهار ماه پس از آغاز ضدحملات اوکراین و با وجود تلفات گسترده در هر دو جبهه، شک و تردیدها در مورد تداوم حمایت غرب از اوکراین بیشتر شده است.
در این میان، ریشی سوناک نخستوزیر بریتانیا در اظهاراتی در کنفرانس حزب محافظهکار متعهد شد که دولتش به حمایت از اوکراین ادامه میدهد و جو بایدن رئیسجمهور امریکا نیز با وجود مخالفت بسیاری از جمهوریخواهان مجلس نمایندگان، همچنان بر پشتیبانی از کییف تأکید دارد. به گزارش ایرنا، اسکای نیوز در عین حال مینویسد: اما فراتر از لفاظیهای سیاسی، حمایت عمومی از جنگ اوکراین رو به کاهش بوده و انتخابات پیشروی کشورهای غربی بیتردید روی حمایت از کییف تأثیر خواهد گذاشت.
این شبکه با طرح این سؤال که آیا این پایان اوکراین خواهد بود؟ یا اینکه ولادیمیر پوتین به دلیل حملاتش پاداش خواهد گرفت؟ میافزاید: در آستانه ۲ سالگی جنگ اوکراین، غرب برای حمایت از کییف تحت فشار فزایندهای قرار دارد.
نویسنده این مطلب یادآور میشود: اگرچه غرب همچنان همدردی گستردهای با وضعیت اسفناک اوکراین دارد، اما به دلیل پیامدهای گستردهای که همهگیری کووید-۱۹ روی اقتصادهای غربی گذاشته، افکار عمومی مسائل داخلی خود را اولویت میدانند.
اسکای نیوز انتخابات اخیر در اسلواکی را نمونه بارز این امر ارزیابی کرد که در آن یک نخستوزیر متحد کرملین با وعده قطع کمکهای نظامی به اوکراین پیروز انتخابات شد.
لهستان نیز در آستانه انتخابات، تنشهای بسیاری را با اوکراین تجربه میکند. به زعم نویسنده، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا و پارلمان بریتانیا در سال آینده نیز از دیگر عوامل مؤثر در روند حمایت از اوکراین است.
نتایج نظرسنجیهای اخیر در ایالات متحده نیز حاکی است، اکثر امریکاییها از ادامه کمک به اوکراین حمایت نمیکنند و خستگی از جنگ در غرب رو به افزایش است.
در این میان بسیاری از تحلیلگران معتقدند که با گذشت بیش از چهار ماه از ضدحملات اوکراین و به رغم حمایت گسترده نظامی اروپا و امریکا از آن، این کشور دستاورد چندانی نداشته است. از همین رو نتیجهگیری کردهاند که تداوم پشتیبانیها از کییف تنها به یک درگیری طولانی، پرهزینه و اساساً بینتیجه منجر میشود.
هراس از امنیت اعضای ناتو
به عقیده نویسنده این مطلب، انگیزه اصلی و اولیه غرب در حمایت از اوکراین که عضوی از سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هم نیست، اجتناب از تجاوز روسیه به دیگر بخشهای اروپا بود. اسکای نیوز در ادامه خاطرنشان میکند که حتی اگر افکار عمومی همچنان طرفدار حمایت از اوکراین بودند، تسلیح این کشور همیشگی نخواهد بود. این شبکه خبری استدلال میکند از آنجا که کمکهای نظامی غرب به اوکراین شامل تسلیحات با فناوری پیشرفته و گران است، بنابراین محدودیت تولید دارند.
رئیس کمیته نظامی ناتو نیز بهتازگی نسبت به کاهش ذخایر تسلیحاتی غرب هشدار داد و تأکید کرد که امکان تکمیل آنها در کوتاهمدت وجود ندارد.
این شبکه خبری در پایان مینویسد: از آنجا که شواهد حاکی از نتیجهای نامطلوب است، لذا همه چیز به تصمیم ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین وابسته است.
نویسنده به مصالحه با روسیه به عنوان یکی از راهحلهای موجود اشاره کرده و تأکید دارد، این امر اگرچه ممکن است یک موفقیت برای پوتین باشد، اما هیچ تضمینی نیست که وی را از ادامه جنگ در آینده منصرف سازد و سپس به نقل قولی از جیمز راسل لوول، شاعر امریکایی قرن نوزدهم اشاره میکند که گفته بود: «سازش چتر خوبی میسازد، اما سقف ضعیفی است.»