سوداگران سعی دارند زیان‌های ناشی از ثبات نرخ ارز در 6 ماهه 1402 را جبران کنند
عملیات دلالان برای تهییج انتظارات تورمی
پس از تداوم انتشار اخبار مثبت از جمله آزادسازی منابع مسدود شده ارزی ایران در کشورهای مختلف همچون کره جنوبی و عراق، به ثمر رسیدن سیاست‌های تثبیت اقتصادی توسط بانک مرکزی و تعمیق و مدیریت بازار ارز به واسطه ابتکار عمل بانک مرکزی با راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا، بازار ارز در شش ماه نخست سال جاری روندی باثبات را تجربه کرد و ثبات نرخ ارز موجب ایجاد آرامش در بازارهای موازی و همسو با نرخ دلار نیز شد. به عبارت دیگر با اقدامات مؤثر بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت سیزدهم در 6 ماهه نخست سال جاری، انتظارات تورمی بشدت کاهش یافته است و روند رشد نقدینگی نیز با سرعت بیشتری کاهش می‌یابد. مجموعه این اقدامات موجب شد تا در شش ماهه ابتدایی امسال بخش قابل توجهی از تقاضای سفته‌بازانه از بازارهای مختلف همچون ارز، سکه و خودرو خارج شود و سوداگران در نیمه نخست 1402 نقره داغ شده‌اند. اما بررسی کانال‌های تلگرامی که نرخ جعلی از قیمت دلار را منتشر می‌کنند در هفته گذشته روند نرخ ارز را برای مخاطبان خود افزایشی القا کردند تا بتوانند با ایجاد هیجان در بازار ارز، جامعه را به خرید دلار تهییج کنند و موفق شوند زیان‌های نیمه نخست سال خود را جبران کنند در حالی که با توجه به دست پر بازارساز ارزی، امکان نوسانات ارزی از نگاه بنیادی وجود ندارد و بانک مرکزی می‌تواند به منظور مدیریت نرخ دلار، به بازار ارز ورود کرده و اجرای سیاست تثبیت اقتصادی در نیمه دوم سال جاری نیز با اقتدار به مراتب بیشتری تداوم یابد. سوداگران و سفته‌بازانی که این روزها سعی دارند تنور سرد انتظارات تورمی را مجدداً داغ کنند و با پیش‌بینی جهش‌های نرخ ارز در نیمه دوم سال تلاش می‌کنند تا زیان‌های ابتدای سال خود را جبران کنند، همان افرادی هستند که پیش از آغاز سال جاری، نرخ‌های بالای 70 هزار تومان را برای دلار در 6 ماهه ابتدای 1402 متصور بودند و جامعه را به برهم زدن نظام عرضه و تقاضا در بازار ارز تشویق می‌کردند در حالی که پیش‌بینی آنها کاملاً غلط از آب درآمد و دلار زیر 50 هزار تومان تثبیت شد.
نقره داغ شدن سوداگران بازار ارز
با اجرای سیاست‌های تثبیت اقتصادی توسط فرزین در بانک مرکزی، بازار ارز از روزهای پایانی سال گذشته در وضعیت نزولی قرار گرفته و قیمت دلار وارد کریدور 40 هزار تومانی شده بود اما معاملات غیررسمی و پشت خطی دلار در تعطیلات سال نو سبب شد دلار در اوایل سال روی قیمت 51 هزار تومان نخستین نرخ سال جدید را رقم بزند. با این حال دلار در بازار آزاد در پایان فروردین‌ماه بازدهی منفی 0.71 درصدی را تجربه کرد و نتوانست در رقابت با سایر بازارها مثبت ظاهر شود. از اردیبهشت تا اوایل خرداد قیمت دلار با بازدهی 0.59 درصدی کمترین رشد قیمت را در بازارهای مالی داشت.
تیر امسال قیمت دلار در بازار آزاد تغییر چندانی نداشت. بهای هر دلار که در پایان بهار سال 1402 حدود ۴۹ هزار و ۷۱۵ تومان معامله می‌شد، در پایان تیر به 48 هزار و 620 تومان رسید. این اختلاف به معنای آن است که دلار در تیر افت قابل توجهی را تجربه کرد اما بررسی بازدهی قیمت دلار در هفته پایانی شهریور نشان می‌دهد در روز پایانی تابستان 48 هزار و 700 هزار تومان قیمت خورد تا تنها ۱.۸ درصد بالاتر از نقطه شروع ۱۴۰۲ بایستد.
«تثبیت»، رونق دلالی را گرفت
روند قیمت سکه و طلا نیز به دلیل همبستگی بالا با نرخ دلار، در سال جاری ثبات نسبی را تجربه کرده است و حتی می‌توان گفت این بازار روند نزولی در سال جاری را تجربه کرده است. با توجه به بررسی عموم بازارهای مختلف، به نظر می‌رسد رونق بازارهای سوداگرانه و دلالی از بین رفته است و تقاضای سفته‌بازانه و دلالی در بازارهایی همچون خودرو که باید افراد به عنوان نیاز مصرفی در آن وارد شوند، از بین رفته است چراکه نرخ سود بانکی بیش از بازدهی این بازارهاست. بازار مسکن نیز در ماه‌های اخیر، ریزش‌های زیادی را تجربه کرد و علاوه بر تسریع روند ساخت و ساز، ثبات نرخ دلار تأثیر قابل توجهی در تداوم کاهش قیمت مسکن در 6 ماهه نخست سال جاری دارد. بررسی تورم نقطه به نقطه این بخش نیز حکایت از روند نزولی این شاخص در سال جاری دارد. بررسی های مختلف این بازار دارایی نیز نشان می‌دهد به طور متوسط افت 30 درصدی قیمت مسکن در 6 ماه اخیر به ثبت رسیده است.