سوغات سفرهای تابستانی سرماخوردگی، کرونا یا آنفلوانزا ؟
آیا کرونا بازگشته است؟
ترانه بنی‌یعقوب
گزارش نویس
«آنفلوانزا؟ آنفلوانزا؟ محال است دوباره گرفته باشم.من حساسیت فصلی دارم چند روز پیش هم وقتی از حمام آمدم جلوی کولر خوابیدم تازه خربزه هم خورده بودم. گلودردم برای همان است.» مرد با چند سرفه مکرر این حرف‌ها را می‌زند. پزشک اما با قاطعیت حرفش را ادامه می‌دهد: «نشانه‌های بیماری‌تان آنفلوانزاست، اما اگر آنقدر پذیرشش برای‌تان سخت است، می‌توانید تست بدهید. تب و بدن‌درد و سرفه‌های خشک و گلودردتان نشان‌دهنده آنفلوانزاست. مرد با قاطعیت رد می‌کند: «من آلرژی دارم، حساسیت فصلی. اگر برایم آنتی‌بیوتیک هم بنویسید گلو دردم هم زودی خوب می‌شود.» پزشک همان‌طور که نسخه می‌نویسد زیر لب می‌گوید: «نمی دانم چرا دکترمی آیید اگر آنقدر خودتان در درمان و تشخیص ماهر هستید.» و بعد بلندتر می‌گوید: «آنتی‌بیوتیک روی بیماری شما هیچ تأثیری ندارد.»
این روزها حتماً شما هم دور و برتان دوستی، فامیلی یا کسی را دارید که علائم سرماخوردگی، آنفلوانزا، کرونا یا حساسیت فصلی دارد. برخی شان بعد از بازگشت از سفر تابستانی درگیر بیماری شده‌اند و برخی هم نه؟ با انتشار خبرهایی مبنی بر بازگشت کرونا وآنفلوانزا آیا می‌توان گفت دوباره با موج جدیدی از بیماری مواجه هستیم؟ آیا دوباره در فصل پاییزو زمستان باید دردسرهای زندگی با شیوع کرونا و آنفلوانزا را بپذیریم؟ دوباره باید ماسک بزنیم و پروتکل‌های بهداشتی را سفت و سخت‌تر از قبل رعایت کنیم اصلاً این موج بیماری چیست و از کجا آمده؟
درمانگاه شلوغ است و تقریباً تمام صندلی‌های اتاق انتظار پر. یک تابلوی قرمزرنگ با شماره‌انداز،نوبت بیماران را مشخص می‌کند. بیماران اغلب بی‌قرارند و دوست دارند زودتر نوبت‌شان برسد. دوباره روزهای شلوغ درمانگاه‌ها گویی بازگشته. زن بدن‌درد دارد. صدایش گرفته و حسابی کلافه است و به خودش می‌پیچد در تعطیلات هفته گذشته چند روزی شمال بود و با بدن درد و دل پیچه شدید به تهران رسید: «جالب است که توی همان سفر کسی جز من مریض نشد انگار این کرونا یا آنفلوانزا یا هرچه اسمش هست دست از سرمن برنمی‌دارد. توی دوره کرونا هم 4 بارگرفتم. اگر کرونا دوباره بازگشته کاش به ما بگویند. چند روز سفر واقعاً از دماغم درآمد حالا ببینم دکتر چه می‌گوید.»
زن دیگر با دختربچه 4 ساله‌اش هردو شدید سرماخورده‌اند، همسرش تازه از سفر زیارتی برگشته و آنها هم مبتلا شده‌اند: «این ویروس‌های عراقی خیلی مقاومند پارسال هم شوهرم وقتی برگشت همین‌طور بیمار شدم. این‌بارهم دوباره گرفته‌ایم بیشتر علائم‌مان به آنفلوانزا می‌خورد. بدن‌درد شدید داریم و تب مان هم قطع نمی‌شود.»
زن و شوهر دیگری آن سوتر نشسته‌اند و هر دو سرفه‌های خشک دارند با هر سرفه تکان شدیدی می‌خورند: «ما چند روزی شمال بودیم در همین تعطیلات هفته قبل دو خانواده بودیم و الان همه افتاده‌ایم. انگار دوباره ویروس جدیدی شیوع پیدا کرده.» بیشتر بیماران بعد از ویزیت توسط پزشک راهی اتاق می‌شوند تا سرم‌تراپی شوند.بیشترشان با تشخیص دکتر سرماخورده‌اند یا کرونا دارند هرچند آنفلوانزا هم در میان‌شان هست. به گفته دکترحمید‌مؤمنی، پزشک این درمانگاه اغلب این بیماران نیازی به استفاده از آنتی‌بیوتیک ندارند و استراحت و خوردن غذای مقوی و نوشیدن مایعات دوای دردشان است. اما بیشترشان اصرار شدیدی به استفاده از آنتی‌بیوتیک و نوروبیون دارند که هر دو آنها از نظراواستفاده‌اش هیچ فایده‌ای ندارد: «با توجه به اینکه عامل بیماری‌های آنفلوانزا، سرماخوردگی وکرونا ویروس است، آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ تأثیری روی این بیماری‌ها ندارند. نوروبیون هم استفاده بیش از حدش اصلاً خوب نیست و آسیب کبدی جدی به دنبال دارد. ضمن اینکه باید دوره بیماری طی شود وبدن با استراحت و مقاومت طبیعی بهبود پیدا کند.»
دو هفته تمام صدای سرفه مثل موسیقی متن یک فیلم توی خانه‌شان پخش است. مرد می‌گوید: «سرفه‌های خشک، تب و گلودرد دو هفته است که بیچاره‌مان کرده. چند‌بار دکتر رفتیم که هر کدام یک‌جور تشخیص دادند. یکی گفت کرونا دارید، یکی گفت سرما خورده‌اید، یکی گفت آنفلوانزاست. خلاصه ما که نفهمیدیم چه بیماری‌ای داریم. یکی آنتی‌بیوتیک داد، یکی قطعش کرد. الان هم که می‌گویند ویروس جدید آمده. هروقت نمی‌دانند منشأ یک ویروس چیست یا نمی‌دانند بیماری دقیقاً چیست می‌گویند ویروس جدید آمده. دو هفته‌ای از بیماری‌مان گذشته و اصلاً خوب نمی‌شویم. شاید یک کرونای جدید آمده باشد نمی‌دانم یک دکتری که رفتیم می‌گفت یک سویه جدید به اسم «اریس» آمده اما کسی درباره‌اش چیزی نمی‌گوید. اگر این‌طور است اطلاع‌رسانی کنند تا ما هم دوباره ماسک و الکل‌کاری را شروع کنیم و این‌همه زجر نکشیم.
اما درباره تفاوت این چند بیماری پزشکان این‌گونه می‌گویند: «آنفلوانزا و سرماخوردگی هر دو بیماری‌های مربوط به سیستم تنفسی هستند، اما توسط ویروس‌های مختلفی ایجاد می‌شوند. آنفلوانزا به دلیل آلودگی همه قسمت‌های سیستم تنفسی به ویروس ایجاد می‌شود. سیستم تنفسی درگیر در آنفلوانزا شامل بینی، گلو، مجاری تنفسی و حتی ریه است. در سرماخوردگی ساده، معمولاً خارش گلو شایع است همچنین بینی آبریزش دارد و بعد سرفه شروع می‌شود. چندین روز طول می‌کشد تا علائم گلودرد، آبریزش بینی، سرفه بلغم‌دار یا سرفه‌های خشک، تب و سردرد ظاهر شود و بعد حال بیمار رو به بهبود برود. در این وضعیت ممکن است گوش‌ها وزوز کند و بیمار احساس بی‌حالی داشته باشد. اما آنهایی که آنفلوانزا را تجربه می‌کنند علائم متفاوت‌تری دارند؛ تمام بدن درد می‌گیرد، سرفه خشک، گلودرد و خشکی گلو دارند، گاه تب تا 41 درجه بالا می‌رود و غالباً با لرز همراه است. ازجمله نشانه‌های دیگر اینکه موقع ابتلا به آنفلوانزا معمولاً احساس گرسنگی نمی‌کنید، احساس می‌کنید بدتان له شده، دوست دارید در رختخواب دراز بکشید و البته به دلیل ضعف می‌توانید ساعت‌ها بخوابید. درباره کرونا هم که همه می‌دانند از نشانه‌هایش از دست دادن بویایی، چشایی، تب و لرز و بدن درد و سرفه‌های خشک است.»
دکتر بابک عشرتی، معاون فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت هم در گفت‌و‌گو با ایسنا شایع‌ترین بیماری این روزها را آنفلوانزا و سرماخوردگی می‌داند: «با توجه به اینکه عامل بیماری‌های آنفلوانزا و سرماخوردگی ویروس است، آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ تأثیری روی این بیماری‌ها ندارند. اگر بیماری شروع به بهبود کرده ولی ناگهان مجدداً عود کند احتمالاً فرد دچارعفونت باکتریایی شده است. در این هنگام باید با مراجعه به پزشک در صورت نیاز برای درمان عفونت باکتریایی، آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. بروز علائمی همچون مشکل و سختی در نفس کشیدن، تب پایدار، استفراغ، بلع دردناک، سرفه و سردرد پایدارممکن است بیانگر مشکلات جدی مانند پنومونی باشد؛ بنابراین در صورت بروز این علائم باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.»
او تأکید می‌کند: «افراد دچار ضعف سیستم ایمنی، سالمندان، خانم‌های باردار، نوزادان و کسانی که به بیماری‌های مزمن دچار هستند بیش از سایرین در معرض عوارض خطرناک ناشی از آنفلوانزا قرار دارند و به طور کلی واکسن آنفلوانزا جهت گروه‌های در معرض خطر که ابتلا به آنفلوانزا در آنها با عواقب سنگین‌تری همراه است و گروه‌های در معرض تماس که به دلیل مشاغل خاص بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند، تجویز می‌شود.» این پزشک هم معتقد است بهترین درمان برای آنفلوانزا که از سرماخوردگی شدیدتر است ماندن در منزل است: «تا زمانی که تب‌‌تان قطع نشده از منزل بیرون نیایید.معمولاً یک روز پس از قطع تب، بیماری قابل سرایت نیست و افراد می‌توانند به کار خود بازگردند. ماندن در خانه و استراحت نه‌تنها مانع از انتشار ویروس می‌شود بلکه به فرد کمک می‌کند سریع‌تر بهبود یابد.»
معاون وزارت بهداشت همچنین گفته است که سویه «اریس» از زیرسویه‌های کرونا که در برخی مناطق جهان آمده هنوز در ایران مشاهده نشده است:«ما هر روز در استان‌های مختلف تعدادی نمونه‌گیری انجام می‌دهیم تا موج‌های جدید را پیش‌بینی کنیم و در سه چهار هفته گذشته سویه جدیدی در ایران نداشتیم.»
شاید خیلی‌ها بخواهند بدانند که آیا درهفته‌های آینده واقعاً شاهد افزایش موج بیماری در کشور خواهیم بود؟ آیا دوباره یک همه‌گیری جدید را خواهیم دید؟ آیا باز هم کرونا به زندگی‌مان بازخواهد گشت؟هرچه هست این روزها دوباره خیلی‌ها بیمار شده‌اند وبیش از هر چیز رعایت پروتکل‌های بهداشتی شستن دست‌ها، استفاده ازماسک و الکل و استراحت هنگام بیماری و گوش دادن به توصیه پزشک به دادمان خواهد رسید.
