پژمان  جوزی
فعال بخش ساخت‌وساز

متأسفانه شرایط به‌گونه‌ای شده است که منتقد حتی اگر نقد منصفانه و دلسوزانه‌ای داشته باشد انگ چپ و راست می‌خورد، اما اگر دلسوز وطن باشید باید به این انگ‌ها توجه نکنید. چندی پیش رئیس‌جمهور در مورد وعده دولت درباره ساخت مسکن و نهضت ملی مسکن سخنی گفتند که نقدهای نادرستی به آن وارد شد. مفهوم و گزیده سخنان رئیس‌جمهور این بود که برای ساخت یک میلیون مسکن در سال تنها نیاز نیست که یک دولت آن را برآورده کند و وظیفه ساخت مسکن تماماً بر عهده دولت نیست. به نظرم این سخنان رئیس‌جمهور درست است و در منافات با شعارهای انتخاباتی ایشان نیست. این را به‌عنوان سازنده منتخب و کارشناس حرفه‌ای این حوزه و کسی که بیش از 25 سال در ساخت‌وساز مسکن فعالیت دارد، می‌گویم.
اما چاره کار چیست؟ چگونه باید نیاز ساخت سالانه یک میلیون مسکن را برآورده کرد؟ اگر پروژه مسکن مهر شکست خورده است، چگونه باید از پروژه نهضت ملی مسکن حمایت کرد تا به سرانجام برسد؟
از آنجایی که اخبار مربوط به مسکن را به واسطه شغلی تعقیب می‌کنم، به یاد دارم رئیس‌جمهور در اوایل مردادماه امسال در جلسه شورای عالی مسکن، تأمین مسکن برای مردم را از اولویت‌های مهم دولت دانست و با تأیید اقدامات صورت گرفته در واگذاری زمین و ساخت مسکن از سوی دستگاه‌های مختلف، بر جدیت وزارتخانه‌ها، بانک‌ها و بخش‌های مختلف برای تداوم این اقدامات در قالب نهضت ملی مسکن تأکید کرد. رئیس‌جمهور تأمین زمین برای ساخت مسکن را از ضرورت‌های تحقق اهداف نهضت ملی مسکن دانست و با بیان اینکه در زمینه واگذاری اراضی مازاد دولت، گام‌های خوبی برداشته شده از دستگاه‌های اجرایی که هنوز موفق به واگذاری اراضی مازاد خود نشده‌اند خواست هر چه سریع‌تر نسبت به رفع مشکل و اجرای تکالیف خود در این زمینه اقدام کنند.
رئیس‌جمهور در این جلسه گفت که به موجب قانون، بانک‌ها موظف‌ هستند 20 درصد تسهیلات بانکی را به ساخت مسکن تخصیص دهند. خلاصه دستورات رئیس‌جمهور در این دو نکته نهفته است؛ برای پیشبرد کار، زمین و تسهیلات بانکی ارائه کنید.
باید گفت بله آقای رئیس‌جمهور؛ این دو نکته بسیار ضروری و از لوازم مهم است اما در این کشور هستند سازندگان دلسوزی که می‌خواهند در پروژه نهضت ملی مسکن مشارکت کنند اما به دنبال دریافت زمین دولتی و تسهیلات بانکی نیستند. اگر بانک‌ها در شرایطی هستند که نمی‌توانند تسهیلات ساخت نهضت ملی مسکن را اجرایی کنند نیازی به آن نیست، گاهی مسائل راحت‌تر حل می‌شوند. متأسفانه اکثر سازنده‌های توانمند و انبوه‌سازان حرفه‌ای و دلسوز اسیر مقررات دست و پاگیر در عرصه ساخت‌وساز هستند. در واقع قشر تأثیرگذاری از سازندگان که انبوه‌ساز هم هستند به زمین دولتی و تسهیلات بانکی چشم ندوخته‌اند، این عده در میدان هستند اما اسیر مجوزهایی هستند که خلاصی از آنها ممکن، اما زمان‌بر، طولانی و نفسگیر است. می‌دانم سازندگانی تمایل دارند برای اقشار کمتر برخوردار مسکن بسازند و در طرح نهضت ملی مسکن مشارکت کنند، اما برخی قوانین، دست‌ و پایشان را بسته است. کافی است کمی در کمیسیون ماده پنج شهرداری ارائه مجوز و پروانه ساخت راحت شود. برای پیشبرد کار و انجام یک طرح جهادی نیاز به سختگیری‌های مرسوم نیست. معنای این سخن اعطای مجوز بدون در نظر گرفتن قانون نیست، خیر! بلکه سخن تسهیل بیشتر در ارائه، بررسی و حذف قوانین دست‌وپاگیر اداری است، نه بی‌توجهی به قانون. اما نکته بعدی، عوارض صدور پروانه است.
به جای درگیر کردن بانک‌ها در ارائه پرداخت تسهیلات و بازپس‌گیری آن (که خود مشکلات فراوان به همراه دارد) کافی است برای سازندگان تخفیف مناسب در عوارض صدور پروانه در نظر گرفت. این خواسته زیادی نیست و تسهیل در ارائه پروانه ساخت و تخفیف در عوارض به پیشبرد اهداف نهضت ملی مسکن کمک زیادی می‌کند. اگر می‌خواهید سازندگان حرفه‌ای را به خط کنید راه را باز نمایید. ما آماده‌ایم در شرایط مثبت و با وجود قوانین مناسب، در کنار دولت کار را پیش ببریم.