قبل از ده سالگی، گوشی اختصاصی ممنوع

دکتر امین اسدالله‌پور، دکترای علوم اعصاب شناختی و رئیس مراکز علوم اعصاب سایبر، در گفت‌و‌گو با «ایران» با بیان اینکه هرگز نباید به کودک زیر دو سال تبلت و موبایل داد، درباره خطر افزایش تعداد کودکان دیجیتالی هشدار می‌دهد: «قرار دادن کودک زیر دو سال در معرض بازی‌های رایانه‌ای و یا انیمیشن‌ها خطرناک است و اگر ساعات مصرف تبلت، موبایل و تلویزیون زیاد باشد، حتی ممکن است خطر کودک دیجیتالی یا اوتیسم را در کودک ایجاد کند.»
وی می‌گوید: «این روزها متأسفانه والدین به دلیل مشغله، کودک را از سنین پایین با گوشی موبایل یا جلوی تلویزیون تنها می‌گذارند.»
دکتر اسدالله‌پور این نکته را هم یادآور می‌شود: «اشتباه دیگری که برخی از والدین مرتکب می‌شوند این است که دوست دارند بچه از کودکی زبان دیگری به‌جز زبان مادری را یاد بگیرد و او را جلوی محتوای انگلیسی یا فرانسه و... قرار می‌دهند که ترکیب این دو می‌تواند فرایند رشد ذهن، مغز و زبان را متوقف یا دچار اختلال کند و گاهی در کودکانی که زمینه ژنتیکی هم دارند، باعث در خودماندگی یا اوتیسم می‌شود. تأکید می‌کنم قبل از دو سالگی، تبلت، کارتون و گیم تنها در حد یکی دو دقیقه محدود شود.»
به گفته این متخصص علوم اعصاب شناختی، بزرگترین مشکل این است که کودک امروز خیلی زود با رسانه آشنا می‌شود: «یکی از بزرگترین خطاهای والدین این است که خیلی زود گوشی در اختیار کودک قرار می‌دهند. تحقیقات جدید نشان داده که هرچه بچه‌ها دیرتر صاحب گوشی اختصاصی شوند، از سلامت روان بیشتری برخوردار خواهند بود. البته اینکه والدین چقدر بتوانند در مقابل بچه‌ای که درخواست تبلت و گوشی دارد، مقاومت کنند هم مهم است چون به هر حال کودک در میان همسالانش با این بازی‌ها آشنا می‌شود و طبیعتاً درخواست آن را با والدین مطرح می‌کند. اما توصیه من این است که قبل از ده سالگی کودک نباید گوشی اختصاصی داشته باشد و اگر گوشی دارد، رمز آن باید در اختیار والدین باشد که بتوانند بر بازی‌ها و اقدامات کودک نظارت داشته باشند.»
وی مهمترین نیاز کودک را تعامل اجتماعی عنوان می‌کند و می‌گوید: «در صورت قرار دادن گوشی در اختیار کودک، سبک فرزندپروری والدین بسیار مهم است؛ والدین باید مقتدر باشند؛ نه سهل‌گیر و نه دیکتاتور! یعنی قوانین شفاف و واضحی در خانه بگذارند و خودشان هم به آن پایبند باشند و خیلی جدی قوانین را دنبال کنند. مثلاً به کودک بگویند شما یک تا دو ساعت می‌توانید بازی کنید. یک ساعت صبح و یک ساعت عصر. آن وقت خودشان هم نباید بیش از این زمان گوشی دستشان باشد و باید خیلی جدی قوانین را اعمال کنند. حتی می‌توانید با کودک توافق کنید که در تابستان تا سه ساعت می‌تواند از بازی‌های رایانه‌ای استفاده کند اما این زمان نباید پیوسته باشد. استفاده پیوسته خطرناک است، نباید دو، سه ساعت پشت سر هم از گوشی یا تبلت استفاده کند. به طور کلی کودک زیر ده سال نباید بیشتر از دو ساعت در روز از گوشی یا تبلت استفاده کند. در بچه‌های بزرگتر می‌توان زمان بیشتری اختصاص داد ولی باید اولویت‌بندی انجام شود. اشتباه دیگر والدین این است که ابتدا اجازه می‌دهند بچه گیم بازی کند و بعد به سراغ درس یا بقیه وظایفش برود. در حالی که گیم یا گوشی باید به عنوان جایزه برای انجام تکالیف و وظایف کودک باشد، نه به عنوان رشوه؛ بین این دو فرق ظریفی وجود دارد. قاعده این است که والدین یکسری وظایف برای کودک تعریف می‌کنند مثل اینکه اتاقش را تمیز کند یا نان بخرد و تکالیفش را انجام دهد و بعد از انجام همه این کارها می‌تواند یک ساعت بازی کند. نباید اجازه دهید اول گیم بازی کند و بعد انتظار داشته باشید تکالیف را انجام دهد، چراکه همین نکته ظریف باعث اختلاف و درگیری می‌شود.
یکی از راه‌های کلیدی که می‌توانید فرزندتان را تشویق کنید از بازی‌های رایانه‌ای دور شود، پرورش علایق دیگر اوست که می‌تواند شامل ورزش، فعالیت هنری یا صرفاً تشویق آنها به بیرون رفتن با دوستانشان باشد.
شما همچنین باید زمانی را برای فعالیت‌های خانوادگی اختصاص دهید. بازی‌های رایانه‌ای و بازی کودکان با گوشی‌های هوشمند همیشه هم بد و زیان‌بار نیست. حتی تحقیقاتی انجام شده که نتایجش نشان می‌دهد از طریق برخی بازی‌های رایانه‌ای می‌توان فرایندهای آموزشی و روانشناختی را در رابطه با کودکان و نوجوانان در پیش گرفت و تقویت کرد اما همان‌طور که ذکر شد، توجه به مدیریت زمان و نوع بازی است که از اهمیت برخوردار است.»

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و دویست و پنجاه و نه
 - شماره هشت هزار و دویست و پنجاه و نه - ۲۸ مرداد ۱۴۰۲