فائزه سادات یوسفی
خبرنگار

در حالی که عادی‌سازی روابط عربستان و
رژیم صهیونیستی مسیر پرچالشی را طی می‌کند، ریاض سفیر خود در سرزمین اشغالی را بدون هماهنگی با تل‌آویو منصوب کرد؛ اقدامی که چندان خوشایند تل آویو نیست.
الجزیره گزارش داد، اولین سفیر عربستان سعودی روز گذشته مورد استقبال مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین قرار گرفت. نایف السدیری، سفیر این کشور در اردن، به عنوان فرستاده غیرمقیم در بیت‌المقدس، رونوشتی از استوارنامه خود را به مجدی الخالدی، مشاور دیپلماتیک محمود عباس تقدیم کرد .الخالدی طی این مراسم گفت که این اتفاق گام مهمی برای تقویت بیشتر روابط برادرانه که دو کشور و دو ملت برادر را به هم پیوند می‌دهد تلقی می‌شود.
در همین رابطه طلال اوکال، تحلیلگر فلسطینی نیز معتقد است: این اقدام پیامی برای تل آویو دارد که عربستان سعودی به حقوق فلسطینیان در یک کشور کاملاً مستقل متعهد است.
این اقدام موجب نگرانی بین مقامات رژیم صهیونیستی شده است، طوری که
وزیر خارجه رژیم طی واکنشی بیان داشت که به دلیل ناهماهنگی ریاض با تل‌آویو هرگز اجازه بازگشایی دفتر نمایندگی در سرزمین‌های اشغالی را نخواهد داد. از دید آنها، این امر توانسته اهمیت فلسطین برای عربستان را به مقامات رژیم خاطرنشان کند، به طوری که ادعاهای گذشته رژیم که فلسطین را مانعی برای انجام توافق با عربستان نمی‌داند، مردود سازد. تعیین سفیر در سرزمین‌های اشغالی، این پیام را به تل آویو مخابره کرده که عربستان از امتیازات عادی‌سازی به راحتی عقب‌نشینی نخواهد کرد تا امریکا و رژیم صهیونیستی را مجبور به اجرایی کردن آنها کند.

عادی‌سازی پرحاشیه
انتصاب سفیر در خاک سرزمین‌های اشغالی در حالی صورت می‌گیرد که مسیر عادی‌سازی روندی چالشی را طی می‌کند. مقامات ایالات متحده، اسرائیل و عربستان سعودی گفته‌اند، چنین توافقی به دلیل مسائل مورد اختلافی چون مسأله فلسطین و حملات رژیم صهیونیستی به کرانه باختری اشغالی و موضوع انرژی هسته‌ای عربستان سعودی با مانع مواجه شده است، چرا که برخی مقامات تل‌آویو چون لاپید معتقدند توافقی که شامل غنی‌سازی اورانیوم در خاک عربستان باشد، خطری برای امنیت رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود، موضوعی که به لحاظ نفوذ او در کنگره امریکا می‌تواند مانع از موافقت آن با توافق احتمالی عربستان سعودی شود. تاکنون نیز هرگونه مذاکراتی که با ریاض صورت گرفته با محوریت تضمین‌های امنیتی و کمک به برنامه هسته‌ای غیرنظامی بوده که از دیگر شروط آن است.
بر همین اساس بود که جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ‌ سفید، هفته گذشته اعلام کرد که هیچ چهارچوب مورد توافقی برای تدوین عادی‌سازی یا هر یک از ملاحظات امنیتی که ما و دوستانمان در منطقه داریم، صورت نگرفته است.

نقش امریکا
امریکا که در طرح اجباری خروج از منطقه غرب آسیا تلاش دارد
رژیم صهیونیستی را نماینده و جایگزین فعالیت‌های خود کند، امروز بیش از گذشته به عادی‌سازی روابط اعراب با رژیم نیازمند است. هر چند که مناسبات منطقه‌ای چون روند کند و کم اثر عادی‌سازی با کشورهای منطقه، موجب شد فعالیت‌های کاخ سفید با استقرار تیم‌های رزمی و ارسال تجهیزات نظامی، وارد دور جدیدی از حضور در غرب آسیا شود و همچنان در اولویت قرار گیرد. اکنون از دیدگاه کاخ سفید، عادی‌سازی می‌تواند بستری از اتئلاف‌های پیدا و پنهان را برای همسو کردن دولت‌ها با سیاست‌های ایالات متحده ایجاد کند، بویژه که رژیم از درون دچار بحران‌های ذاتی شده و کارایی آن رو به تنزل
رفته است.
امریکا می‌کوشد، با این توافق، سرعت چرخش عربستان به سمت شرق و ترمیم روابط با ایران را کاهش داده و وجهه آن را به شکل سابق، یعنی متحد دست اول امریکا در منطقه بازسازی کند. نفوذ چین در منطقه از چالش‌های اساسی کاخ سفید بوده که آن را ملزم کرده از همه ابزارها و ظرفیت‌ها برای مهار آن استفاده کند. از طرفی دموکرات‌ها تلاش دارند، با ایجاد توافق بین تل آویو و ریاض دستاوردی را برای سیاست خارجه خود در انتخابات
 پیش رو فراهم کرده و امتیاز آن را در رقابت‌های حزبی خرج کنند.
بر حسب این موارد، امریکا از هر تضمین و حمایتی در برنامه هسته‌ای غیرنظامی که عربستان به دنبال آن است، فروگذار نخواهد کرد. علاوه بر آن، از رژیم صهیونیستی
نیز خواسته‌اند در مسیر تشکیل کشور فلسطین امتیازهایی برای جلب نظر ریاض بدهد. در همین رابطه بود که وال استریت ژورنال گزارش داد، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از تمایل خود برای دادن امتیازات بسیار اندکی به فلسطینیان خبر داده که همین امتیازات نیز انتقادات شرکای ائتلاف نتانیاهو را به همراه خواهد داشت.می توان گفت، برای کاخ سفید که اکنون تلاش دارد اوضاع داخلی رژیم صهیونیستی را با فشار بر نتانیاهو و کابینه‌اش آرام کند، فرصت خوبی مهیا شده تا به طور جانبی فشاری را نیز بر این دولت در خصوص عادی‌سازی اعمال کند.

نشست سه‌جانبه در مصر
این رویداد که در آستانه برگزاری نشست سه‌جانبه مصر، اردن و فلسطین و در امتداد نشست‌های قبلی قرار دارد، می‌تواند اثرات مهمی را در نتیجه آن ایجاد کند. آنچه که کاملاً مشهود است، امتیازات اندکی که وعده داده شده، در صورت تحقق، به طور حتم در چهارچوب اهداف و رویکرد تشکیلات خودگردان خواهد گنجید. هر چند که در انتهای نشست قبلی بر وحدت ملی و جلوگیری از تفرقه تأکید شد، اما عملکرد برخی گروه‌ها چون تشکیلات خودگردان چنین فضایی را ترسیم نمی‌کند. این تشکیلات که با آرمان‌های فلسطین اشغالی انطباق کامل ندارد، اکنون یکی از بانیان فشار بر گروه‌های مقاومت چون جهاد اسلامی شده و برخی از اعضای آن را دستگیر کرده است. به این ترتیب، این طور انتظار می‌رود که موضوعات مخاطره آمیزی چون موضوع دو دولتی و طرح‌های مشابه آن که حضور رژیم را به رسمیت می‌شناسد و گروه‌های مقاومت فلسطینی آن را نماد خیانت به فلسطین می‌دانند، با قوت بیشتری به بحث گذاشته شود.