متوسط سن غرق شدههای امسال ۲۵ سال است
این آبی عمیق مرگبار
ترانه بنییعقوب
گزارش نویس
به هرشهر ساحلی هم که پا بگذارد، سمت دریا نمیرود با اینکه بیشاز 10 سال گذشته اما همچنان امواج خروشان دریا خون به جگرش میکند. هر موج دریا، طوفان در دلش به پا میکند و اشک شور به چشمانش مینشاند. دریایی که یک روز آنقدر عاشقش بود... آه از دریای بیرحم.
یازده سال پیش پسرش را در میان همین امواج از دست داد. بچه در چند لحظه جلوی چشمان همه خانواده از دست رفت. خودش میگوید: «فکر نکن امواج دریا سهمگین بود. هوا آفتابی بود و یک دریای آرام و بیسروصدا...» و حالا همین آبی آرام حالش را بد میکند.
زن هنوز بعد از گذشت 11 سال وقتی آن روز شوم را به یاد میآورد مثل ابر بهار اشک میریزد: «حمید و محسن دو پسرم عاشق آب تنی بودند. ما هم دائم به دریا و رودخانه و استخر میبردیمشان تا شنا کنند. تابستان 11 سال پیش هم آنقدر اصرارکردند شمال برویم تا بتوانند در دریا آبتنی کنند که آخر سر قبول کردیم. آن موقع حمید 10 ساله بود و محسن 12 ساله. بچهها جلوی چشم ما شنا میکردند. نمیتوانم بگویم خیلی هم از ما دور شده بودند. حواس همسرم به هردویشان بود اما ناگهان محسن داد زد حمید نیست. باور کن چند لحظه هم نشد. همسرم توی آب پرید اما دیر شده بود. میگفتند یک گودال زیر پایش باز شده...» زن نمیتواند حرفهایش را ادامه دهد اشک امانش را میبرد. این روزها محسن 23 ساله است. اگر حمید هم زنده بود الان 21 ساله بود؛ جوانی رعنا.
بعد از رفتن حمید زندگی این خانواده جور دیگری شد. همهشان بعد از این اتفاق تلخ تغییر کردند. هم زندگیشان عوض شد هم خودشان. زن که معلم بود بعد از این حادثه افسردگی شدید گرفت. مجبور شد از کارش استعفا دهد تا بتواند دوباره سلامتش را به دست بیاورد. محسن مدتها در شوک وغم زندگی کرد. برادرعزیزش، پشت و پناه و همبازیاش دیگر نبود. پدر خانواده آشفته و پریشان و دل نگران اما هوای همهشان را داشت: «کمرم بعد از این حادثه شکست. بچهام از دست رفت و آب شدن دو نفر دیگر را مثل شمع جلوی چشمانم دیدم. زنم زیر بار این غم له شد و پسرم دلشکسته برادرش را در وجود هر کسی جستوجو میکرد. بعد از آن حادثه تا سالها رنگ دریا ندیدیم. اگر رشت میرفتیم تا انزلی یا شهر ساحلی دیگری نمیرفتیم تا چشممان به دریا نیفتد. یک بار به اجبار و رودربایستی بستگان در یک سفر چند روزه تا کنار دریا رفتیم بعد از سالها دریا را میدیدیم و حال و روز ما طوفانیتر از هردریایی بود. الان وقتی میبینم آدمها آنقدر راحت هر جایی شنا میکنند وحشت میکنم. انگار نمیدانند درعرض چند لحظه ممکن است اتفاقی تلخ بیفتد. چند لحظهای که عواقب تلخش سالها با آدم میماند و هیچوقت زندگی دوباره عادی نمیشود. من، همسرم و پسرم هر کدام چنان لطمه دیدیم که قابل تصور نیست. پسرم بیشتر از هر دوی ما. هنوز هم نمیتواند با نبود برادرش کنار بیاید. بعد از 11 سال هر روز و هر روز از ما میپرسد چرا؟ چرا این حادثه برای ما اتفاق افتاد؟ چرا حمید و من نه؟ انگار از زنده بودن خودش شرمسار است. پسری که عاشق تفریح و شنا بود این روزها از چند کیلومتری یک رودخانه هم عبور نمیکند. کاش همه بدانند گاهی زندگی اصلاً با ما شوخی ندارد.»
شاید اگر آن روز خانواده حمید و محسن تصمیم نمیگرفتند بیگدار به آب بزنند، امروز دو پسرشان شاد و خندان کنار ساحل ایستاده بودند و از ته دل میخندیدند. شاید شما هم این روزها آمار بالای غرق شدن در دریا را شنیده باشید. طبق آخرین آمار اعلام شده پزشکی قانونی ۲۸۰ نفر از هموطنان در بهار ۱۴۰۲ غرق شدهاند. در بهار امسال از کل تلفات غرقشدگی ثبت شده در کشور، ۲۲۴ نفر مرد و ۵۶ نفر زن بودهاند. همچنین بیشترین آمار با ۱۲۶ فوتی در خرداد ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۶.۷ درصد بیشتر بوده است. همچنین در این مدت استانهای خوزستان با ۴۱، فارس با ۲۷ و اصفهان با ۲۳ فوتی بیشترین آمار مرگ ناشی از غرقشدگی را داشتهاند.
استان مازندران با ۱۷ فوتی غرقشدگی در رتبه پنجم و استان گیلان با ۱۵ فوتی در رتبه هشتم قرار گرفتهاند. هرچند مطابق هرسال در سه ماهه نخست سالجاری نیز بیشترین تعداد تلفات غرقشدگی با ۷۳ فوتی مربوط به رودخانههاست، اما در این مدت استخرهای کشاورزی بعد از رودخانهها در رتبه دوم تعداد تلفات غرقشدگی قرار گرفتهاند.
در این مدت ۷۱ نفر در استخرهای کشاورزی جان خود را از دست دادهاند درحالی که این رقم در مدت مشابه سال قبل ۲۵ نفر بوده است.
اورژانس کشور هم درباره میزان فوتیهای ناشی از غرق شدگی هشدارداده و اعلام کرده با شروع فصل گرما، تمایل به شنا و آبتنی هم افزایش پیدا میکند و متأسفانه افراد بسیاری برای شنا و آبتنی به استخرهای کشاورزی، استخرهای خانگی یا رودخانهها و آببندها روی میآورند. یعنی دقیقاً جایی که امکان نظارت یا استقرار تیمهای نجات غریق وجود ندارد و همین موضوع نیز سبب افزایش احتمال مرگ درپی غرق شدگی میشود.
دکتر جعفر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور هم از مردم درخواست کرده بدون آشنایی با مهارت شنا به هیچ عنوان وارد آب و بخصوص دریا و رودخانه و همچنین قسمت عمیق استخرها نشوند. همینطور مردم توجه داشته باشند که شنا در استخر بسیار راحتتر از شنا در دریاست و از اینرو با تصور اینکه با فنون شنا در استخر آشنا هستند، وارد دریا نشوند.
بد نیست بدانید طبق همین آمارهای رسمی بیشتر جانباختگان بر اثر غرق شدگی جوان هستند. آن طور که آمارها میگویند میانگین سنی این جانباختگان ۲۵ سال است که این موضوع نشان میدهد عمده قربانیان افرادی هستند که مرگشان ضربه زیادی به خانواده و حتی آینده کشور وارد میکند. طبق آمار اورژانس کشور کم سنترین فرد غرق شده امسال پسربچهای یک ساله بوده و مسنترین نیز مردی ۷۵ ساله.
کارشناسان هشدار میدهند: «هر کس به دریا میرود باید با اصول ابتدایی شنا آشنا باشد و به علائم هشداردهنده توجه کند. شاید یک محلی آشنا به منطقه خود بتواند براحتی نقاط کم عمق و عمیق دریا را تشخیص بدهد اما مطمئن باشید با یکبار شنا کردن در دریا از عهده این کار برنمیآیید. قبل از شیرجه زدن در آب حتماً عمق نسبی را مد نظر داشته باشید تا دچار سانحه نشوید. دریا، رودخانه و دریاچه و سد اصلاً مکانهای مناسبی برای آموزش شنا نیست. ضمن اینکه شنا در دریا و استخر کاملاً از هم متفاوتند وبه آموزش متفاوتی هم نیاز دارند. بچهها را در ساحل به حال خود رها نکنید و همیشه کودکتان را زیر نظر داشته باشید حتی اگر شنا نمیکند و داخل آب نرفته است.»
مادری که چند سال پیش تنها فرزندش را از دست داده، میگوید: «زندگی من و همسرم با وجود او دوست داشتنی و شیرین بود. فکر میکردم بچه دومم را به دنیا بیاورم که این حادثه تلخ اتفاق افتاد و زندگیام ازهم پاشید. ما بعد از این حادثه دائم باهم دعوا میکردیم. شوهرم میگفت این حادثه تقصیر تو بوده و من میگفتم تقصیر تو بوده. آنقدر بهم پریدیم که زندگی مشترکمان هم به پایان رسید. شوهرم از ایران رفت تا شاید این حادثه را فراموش کند و نمیدانم آیا توانست زندگی جدیدی را شروع کند یا نه؟ اما من هنوز هم نتوانستهام زندگی تازهای آغاز کنم. کاش هیچ وقت پسرم هوس آبتنی به سرش نمیزد و ما هم او را به دریا نمیبریدم. کاش...»
بــــرش
طبق آخرین آمار اعلام شده پزشکی قانونی ۲۸۰ نفر از هموطنان در بهار ۱۴۰۲ غرق شدهاند. در بهار امسال از کل تلفات غرقشدگی ثبت شده در کشور، ۲۲۴ نفر مرد و ۵۶ نفر زن بودهاند. همچنین بیشترین آمار با ۱۲۶ فوتی در خرداد ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۶.۷ درصد بیشتر بوده است.