دولت سیزدهم برای کاهش اثرگذاری نرخ تورم بر سفره‏های مردم، به‏صورت تدریجی در حال گسترش طرح کالابرگ الکترونیکی با افزایش اعتبار یارانه نقدی در دهک‏های درآمدی کشور و گسترش سبد‏های کالایی است. از طرفی اخباری نیز وجود دارد که حکایت از حذف دهک‏های پردرآمد از یارانه نقدی در راستای عدالت اجتماعی است.
در حالی که نرخ تورم از ابتدای امسال روند نزولی خود را آغاز کرده، از آن طرف دولت سیزدهم برای رفاه و افزایش قدرت خرید و تاب‏آوری جامعه به‏دنبال جداسازی سفره‏های آنها از تورم است. نشان به آن نشان که از 31 تیر ماه سال 1401 دولت شرط بهره‏مندی از افزایش اعتبار کالابرگ را برای دهک‏های پایین درآمدی که شامل سه دهک اول هزینه‏ای می‏شود، از 70 به 50 درصد خرید کالاهای اعلامی، کاهش داد و اعلام کرد از این پس افزایش اعتبار بدون سقف و براساس میزان تورم اعمال می‏شود.
حالا بنا به گفته معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قرار است در دو ماه آینده یعنی شهریور یا مهر ماه جاری دو دهک دیگر نیز به این طرحی که دولت بنا نهاده، اضافه شوند که در صورت اجرایی شدن آن، 5 دهک اول هزینه‏ای که شامل خانوارهای مزدبگیر و کارگری هستند، مشمول افزایش اعتبار در طرح کالابرگ الکترونیک خواهند شد.
علیرضا عسگریان، با اعلام اینکه داده‏های دهک‏های 10 گانه مربوط به سال 1401 بوده است و همین امر لزوم به روزرسانی دهک‏ها را الزامی می‏کند، لذا معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر اساس بُعد خانوارها در حال به روزرسانی این دهک‏هاست.
طبق گفته عسگریان، در ماه‏های آتی 5 دهک درآمدی اول مشمول طرح افزایش اعتبار در طرح کالابرگ الکترونیک می شوند.
این مقام مسئول گفته است که دهک‏ها فعلاً تغییری نکرده و ماه آینده یا ماه بعدتر، داده‏های جدیدمان را اعمال می‏کنیم که ممکن است بر اساس آن دهک‏ها تغییر کند چون داده‏ها مربوط به سال 1401 است اما الان داده‏های جدیدی داریم که در حال حاضر تا ماه بعد دیگر تغییری نخواهیم داشت.
وی با بیان اینکه استفاده از این طرح همچنان اختیاری است، گفته که تاکنون حدود یک میلیون خانوار که (حدود 3.2 میلیون نفر از مجموع 29 میلیون نفر می‏شود) از این طرح استفاده کرده‏اند و تعداد تراکنش‏ها به حدود 2 میلیون رسیده است.
عسگریان توضیح داده که از این پس قیمت 11 قلم کالا به‏صورت دائم و افزایش قیمت آنها بر اساس تورم پوشش داده می‏شود. وی درباره تلاش دولت سیزدهم برای کاهش اثرگذاری نرخ تورم ناشی از حذف ترجیحی گفته است که مبلغ یارانه برای سه دهک اول درآمدی 9 برابر و تبدیل به 400 هزار تومان شد که اعتبار مورد نیاز آن 27 هزار میلیارد تومان در ماه است و 320 هزار میلیارد تومان در سال می‏شود. مردم از این مبلغ در جاهای مختلف استفاده کردند اما این مبلغ برای جلوگیری از تورم در سبد تغذیه‏ای مردم لحاظ شده بود؛ حالا زیرساخت آن مهیا شده است و ابتدا طرح به‏صورت پایلوت اجرا شد. در این بخش اعلام کردیم قیمت‏ها در سال 1401 متوقف باقی بماند اما به شرط اینکه اعتباری علاوه بر یارانه 400 هزار تومانی به رقم یارانه شارژ و 480 هزار تومان شارژ شود اما باز هم تغییراتی اعمال گردید و اتفاق مهم اینکه سقف برداشته شد. قبلاً تا سقف 80 هزار تومان در صورت خرید به یارانه اضافه می‏شد که حالا این سقف 80 هزار تومان برداشته و ممکن است بیشتر از این هم به یارانه اضافه شود.
قرار بود دولت نسبتی از تورم را به وسیله این سبد پوشش دهد لذا 80 هزار تومان به 400 هزار تومان یارانه اضافه می‏شد اما اگر تورم بیشتر شد چه می‏شود؟ دراین مرحله تورم هر چقدر شود توسط دولت پوشش داده شده و ما به التفاوت آن روی اقلام سبد پرداخت می‏شود. مثلاً در این سبد برای هر فرد ماهانه یک بسته 1200 گرمی حبوبات در نظر گرفته شده است که مبلغ هر کیلو حبوبات در 1401، 20 هزار تومان بوده که قیمت 1200 گرمش، 24 هزار تومان می‏شده اما الان قیمت روزش 58 هزار تومان است که مابه‏التفاوت 24 تا 58 هزار تومان، 34 هزار تومان می‏شود که این رقم تورمی‏اش توسط دولت با این طرح پرداخت می‏شود. حال اگر به هر کدام از این 11 قلم تورم بخورد، مابه‏التفاوتش نسبت به قیمت پارسال جبران می‏شود و بدین دلیل است که می‏گوییم سقف آن برداشته شده است.
به گفته عسگریان، قیمت مبنای سبد مشمول 11 قلم کالا، 607 هزار و 800 تومان است و این رقم از این به بعد ثابت می‏ماند در حالی که قیمت روز همین سبد الان حدود 900 هزار تومان است که مابه‏التفاوت 175 هزار تومانی آن پرداخت می‏شود اما اگر تورم بیشتر شود، ممکن است 175 هزار تومان، 200 هزار تومان یا بیشتر هم شود که باز هم پوشش داده می‏شود. به عبارت دیگر سبد روی قیمتی خاص متوقف شد و دیگر مشمولان، افزایش ناشی از قیمت‏های این سبد را نخواهند پرداخت. به گفته معاون وزیر رفاه، بار مالی این طرح برای دولت ماهانه 10 همت است. این در حالی است که قبل از اعلام عمومی طرح، منابع آن تأمین و بعد به مردم اعلام می‏شود. یعنی مردم مطمئن باشند قیمت‏های این سبد به قیمت سال 1401 حفظ می‏شود و هر چقدر تورم افزایش یابد، منابع پوشش مابه‏التفاوت قیمت سبد، تأمین می‏شود.

بــــرش

تشریح نحوه محاسبه مابه‏التفاوت تورمی کالاها در طرح کالا برگ الکترونیک
به گفته عسگریان، در حال حاضر تعداد فروشگاه‏های متصل به طرح کالا برگ الکترونیک از 68 هزار به حدود 90 هزار افزایش یافته است. همچنین سعی داریم روی 90 هزار فروشگاه توقف کنیم اما اگر جایی نیاز بود حتماً آسایش مردم را لحاظ و فراهم می‏کنیم.
مثلاً الان فردی اگر برود یک بسته کامل شامل 11 قلم کالا را به قیمت اردیبهشت 1401 با قیمت 607 هزار و 800 تومان خریداری کند، اگر قیمت برخی اقلام گران‏تر از پارسال شده باشد، ما به‏التفاوت تورمی این کالاها و سبد را دولت پرداخت می‏کند. حال ممکن است فردی کالایی مثل ماست خریداری کند که در سبد، دبه‏ای 49 هزار و 800 تومان برای آن در نظر گرفته شده اما فرد ممکن است ماست با قیمت بالاتر و گران‏تر بخواهد بخرد که اینجا مابه‏التفاوت قیمت بیشتر را فرد خودش باید از جیب بپردازد و دولت فقط قیمت مبنای اعلامی در جدول سبد را برای این کالا پوشش می‏دهد.