حمیرا حیدریان
گزارش نویس

رفت و آمد آزاد، کلید دست خودتان به شرط رعایت سکوت و نظم، در منطقه ۱ و ۲ و ۳ از همه قیمت مناسب‌تر و باکیفیت‌تر، خوابگاه معمولی و شلوغ نداریم، کم جمعیت، فقط ۲۰ نفر افراد موجه و شاغل یا محصل. بدون خر و پف زیر ۶۰ سال سن. زیر ۱۱۰ کیلو وزن، یک روزه، ۱۵روزه، ماهانه، با امکانات کامل .
تنها خوابگاه دخترانه با سرویس و حمام مستقل داخل اتاق‌ها در منطقه.
اتاق‌های مستر و معمولی. نورگیر و بزرگ.
اتاق ۸ تخته مستر دو و نیم میلیون تومان.
اتاق ۶ تخته دو و نیم میلیون تومان.
اتاق ۴ تخته 3 تا 3 میلیون و 400 هزار تومان
یک تخته مستر 8 تا 10 میلیون تومان.
 خانه 50 متری با ظرفیت پذیرش 24 نفر و امکانات رفاهی. فقط برای شما کارمندان و دانشجویان منظم و خوش اخلاق.
اینها بخشی از ده‌ها آگهی اجاره خوابگاه و پانسیونی است که در سایت‌های مختلف و معتبر برای بسیاری از جویندگان این فضا درج شده است. جویندگانی که به واسطه وجود جاذبه‌ها یا امکاناتی که در کلانشهرها بخصوص در پایتخت وجود دارد، برای تحصیل و پیدا کردن کار به تهران سفر می‌کنند.
بسیاری از آنان برای یافتن سرپناهی امن، پانسیون‌های خصوصی را بهترین گزینه می‌دانند اما با یک جست‌وجوی ساده در میان آگهی‌ها و نداشتن تعادل بین کمیت و کیفیت می‌‌توان به عمق موضوع پی برد. پانسیون‌هایی که می‌‌توان آنها را به چهار دسته درجه یک تا سه و زیر صفر تقسیم کرد. پانسیون‌هایی که از حد نرمال تا مکانی برای شب را به صبح رساندن تقلیل می‌‌یابد و بسیاری حتی مجوزی برای فعالیت نداشته و مسئولیتی هم متوجه آنان نیست.
المیرا دو سالی می‌‌شود که ساکن یکی از پانسیون‌های خیابان پیروزی است. می‌گوید: نزدیک به دو سال است برای تحصیل و کار از کرمان به تهران آمده‌ام، این سومین پانسیونی است که در این مدت عوض کرده‌ام چرا که هر کدام مشکلاتی دارند مثل بی‌نظمی، هم‌اتاق شدن با افرادی که شرایط اخلاقی مناسبی ندارند یا خود مدیر پانسیون که نسبت به تعهدات خود مسئول نیست.
او به مجوز نداشتن یکی از پانسیون‌ها که در آن ساکن بود، اشاره می‌‌کند و می‌‌‌گوید: وقتی قصد آمدن به تهران را داشتم، تلفنی مسئول پانسیون گفته بود مجوز رسمی داریم و خیلی از فضای پانسیون تعریف کرد اما بعد از سه هفته مشکلات یکی پس از دیگری نمایان می‌‌شد. کثیفی، افرادی که فقط مدرک تحصیلی و کارت شناسایی ضامن سلامت‌شان بود و نداشتن مجوز رسمی و شکایت ساکنان پانسیون که به هیچ جا راه نداشت، باعث شد آن فضا را ترک کنم.
این دانشجو فضای داخل این خوابگاه‌ها را مناسب و استاندارد نمی‌داند و بیان می‌‌کند: پانسیون‌ها با توجه به نوع و مکان درجه‌بندی می‌‌شوند اما همین پانسیون‌های درجه یک هم فضای کافی و استاندارد ندارند. گاهی یک اتاق 12 متری برای 10 نفر در نظر گرفته شده که نه فضا برای خواندن درس کافی است نه محیط بازی که بتوان چند دقیقه‌ای را در آرامش و خلوت باشید و نه سرویس بهداشتی کافی و تمیزی که بهداشت رعایت شود. اما چاره‌ای جز تحمل شرایط نداریم.
شهباز، مدیر یکی از خوابگاه‌های پسرانه در مرکز خیابان ولیعصر است. در آگهی درج شده این سوئیت میهمانپذیر نوشته شده 4 اتاق با ظرفیت 62 نفر. او درباره رعایت استاندارد، نظافت، شرایط پذیرش و نظارت بر این مجموعه می‌‌گوید: ما اتاق‌های 2، 3، 6، 8 و 10 تخته در 4 طبقه با فضای هر طبقه حدود 70 متر برای میهمان‌هایمان در نظر گرفته‌ایم و به ازای هر نفر باید طبق استاندارد 3 متر فضا در نظر گرفته شود و سعی کردیم آن را رعایت کنیم.
او درباره اینکه افراد چگونه ارزیابی می‌‌شوند، می‌‌گوید: از نوع رفتار هر فرد تشخیص می‌‌دهیم فرد موجهی است یا خیر. سعی می‌‌کنیم دانشجویان را در اتاق‌های مشترک قرار دهیم و کسانی که برای کار به تهران می‌‌آیند یا برای مدت کوتاه اقامت دارند، در اتاق‌های دیگر. قیمت هر اتاق هم فرق می‌‌کند. اتاق‌های دو تخته ماهانه 5 میلیون و نیم و اتاق‌های 6 تخته ماهانه 2 میلیون و 800 هزار تومان و اتاق‌های با ظرفیت 8 نفر 2 میلیون و 100 هزار تومان که مبلغ ودیعه هر کدام نیز یک میلیون تومان است.
حسنی سرپرست خوابگاه دخترانه در مرکز تهران هم که در آگهی‌اش نوشته 4 اتاق با ظرفیت40 نفر درباره اینکه آیا این تعداد از افراد با محدودیت فضا روبه‌رو نیستند، می‌‌گوید: اتاق‌های ما در فضای حدود 40 تا 50 متر در 3 طبقه با ظرفیت هر اتاق بین 6 تا 10 تخته در نظر گرفته شده و کسانی که سن آنها 18 تا 40 سال است و دانشجو و کارمند باشند، پذیرش می‌‌کنیم.
او مجوز پانسیون دخترانه‌اش را نشان می‌‌دهد و می‌‌گوید: بسیاری از دختران و کارمندانی که از شهرهای دیگر برای کار به تهران می‌‌آیند، نیاز به مکانی برای اسکان دارند. تعداد زیادی از پانسیون‌ها و خوابگاه‌ها مجوز ندارند و به صورت غیرقانونی فعالیت می‌‌کند. همین باعث می‌‌شود افراد به دردسر بیفتند و خانواده‌ها باید در انتخاب پانسیون یا خوابگاه دقت کنند.
آراد، مدیر یکی از پانسیون‌های شمال شهر، خر و پف نکردن و وزن را در اولویت آگهی خود برای اجاره پانسیون قرار داده است. او درباره اینکه اگر کسی وزن ایده‌آل شما را نداشته باشد یا خر و پف کند چه کار کند، می‌‌گوید: تخت‌های ما ایرانی است و باید تحمل این وزن را داشته باشد و از طرفی خر و پف باعث سلب آسایش هم‌اتاقی‌ها می‌‌شود و هر کسی این شرایط را دارد، باید اتاق خصوصی بگیرد یا از تخت‌های طبقه پایین استفاده کند تا حادثه‌ای پیش نیاید.
او فضای 200 متری پانسیون را نشان می‌‌دهد و می‌‌گوید: بخشی از این فضا شامل حیاط و سالن و آشپزخانه است و 4 اتاق در دو طبقه قرار دارد .
این مدیر خوابگاه با اشاره به اینکه صلاحیت مراجعه کننده‌ها را بر اساس ظاهر آنان تعیین می‌‌کنیم، می‌‌گوید: «از نظر ظاهری تا حدی می‌‌توان گفت افراد صلاحیت اخلاقی دارند یا نه اما در صورت هرگونه مشکل در درجه اول تذکر و در مرحله بعد جریمه و اخراج خواهند شد.»
با جست‌وجو در آگهی‌های برخی از سایت‌ها به پانسیون‌هایی می‌‌رسیم که نه تنها مجوزی را دریافت نکرده‌اند بلکه از امکانات اولیه یک خانه نیز برخوردار نیستند و به معنای واقعی تنها یک خوابگاه بدون رفاه هستند. مجتبی ایزدی یکی از ساکنان این خوابگاه‌ها در جنوب تهران است. یک سالی می‌‌شود که از کهگیلویه برای کار به تهران آمده و در مرکز تهران مسافرکشی می‌‌کند. می‌‌گوید: با 14 نفر دیگر در یک سوئیت 20 متری در خیابان خاوران زندگی می‌‌کنیم. هم‌اتاقی‌هایم از شهرهای مختلف برای کار به تهران آمده‌اند و مجبور هستیم با این شرایط کنار بیاییم. یک سال است که در اینجا زندگی می‌‌کنم و امکانات آن در حد صفر است. 15 نفر مجبور هستیم از یک سرویس و یک اتاق استفاده کنیم. فضای کافی برای استراحت نداریم و گاهی افراد هم برای یک یا دو شب خوابیدن به این جمع اضافه می‌شوند بدون اینکه کسی از آنها شناختی داشته باشد. در این یک سال با تعدادی از هم‌اتاقی‌ها دوست شدم اما هر کسی یک اخلاق و منشی دارد و گاهی بین هم‌اتاقی‌ها دعوا سر می‌‌گیرد و با وساطت مدیر و دیگر هم‌اتاقی‌ها سعی می‌‌کنیم این فضا را تحمل کنیم چون چاره‌ای نداریم. حتی یک بار سال گذشته یک نفر که برای یک شب اقامت داشت، صبح زود از خوابگاه رفته بود و 5 میلیون تومان پول نقد چند نفر ما را که زحمت کارگری بود، سرقت کرد و دست ما هم به جایی بند نبود.

بــــرش

تنها خوابگاه دخترانه با سرویس و حمام مستقل داخل اتاق‌ها در منطقه.
اتاق‌های مستر و معمولی. نورگیر و بزرگ
اتاق ۸ تخته مستر دو و نیم میلیون تومان
اتاق ۶ تخته دو و نیم میلیون تومان
اتاق ۴ تخته 3 تا 3 میلیون و 400 هزار تومان
یک تخته مستر 8 تا 10 میلیون تومان
 خانه 50 متری با ظرفیت پذیرش 24 نفر و امکانات رفاهی. فقط برای شما کارمندان و دانشجویان منظم و خوش اخلاق.