واردات گندم نصف شد
امین محمودی روزنامه نگار
گندم یکی از کالاهای اساسی کشاورزی محسوب می‌شود که سهم زیادی در امنیت غذایی کشور دارد. از این رو تأمین این محصول از طریق تولید و واردات از اهمیت بسزایی برخوردار است.
آنطور که شرکت بازرگانی دولتی اعلام کرده از زمان آغاز عملیات خرید تضمینی گندم (15 فروردین سال‌جاری) تا کنون 5 میلیون و 500 هزار تن گندم کشور خریداری شده است. به طوری که این شرکت اعلام کرده این میزان گندم از کشاورزان استان‌های خوزستان، فارس، ایلام، بوشهر، کرمان، هرمزگان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و کهگیلویه و بویراحمد تحویل گرفته شده است. بیشترین میزان گندم از گندمکاران استان خوزستان به مقدار یک میلیون و 450 هزار تن خریداری شده است و پس از آن، به ترتیب استان‌های فارس، ایلام و کرمان، بیشترین میزان خرید را به خود اختصاص داده‌اند. خرید امسال تاکنون نسبت به سال گذشته، بیش از 41 درصد و نسبت به سال 1400 نیز 62 درصد افزایش داشته است.
تولید گندم در 6 میلیون هکتار
متوسط عملکرد گندم آبی بین ۴.۲ تا ۴.۵ میلیون تن و گندم دیم بین ۱ تا ۱.۲ میلیون تن است که در مقایسه با متوسط دنیا عملکرد پایینی نیست اما در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته، رقم اندکی است. تنها برخی کشاورزان خبره کشور توانسته‌اند تولید ۱۰ تا ۱۳ تن در هکتار داشته باشند که بسیار محدود است. البته برخی کارشناسان و مسئولان بخش کشاورزی، علت عملکرد پایین کشت گندم در کشور را اقلیم گرم و خشک، کاهش بارندگی‌ها و افزایش تبخیر عنوان کرده‌اند که باعث محدودیت در تولید این محصول شده است اما دولت تلاش دارد با سیاست‌های مختلف، تولید در واحد سطح را افزایش دهد. در وضعیت فعلی گندم مورد نیاز کشور در 6 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تولید می‌شود که 4 میلیون هکتار آن اراضی آبی و
2 میلیون هکتار دیگر مربوط به اراضی دیم هستند.
جزئیات واردات گندم
براساس گزارش گمرک، تا پایان خردادماه سال‌جاری 790 هزار و 916 تن گندم به ارزش 349 میلیون و یک هزار و 265 دلار یا 9 هزار و 946 میلیارد و 536 میلیون و 45 هزار تومان وارد کشور شده، این در حالی است که در همین بازه زمانی در سال گذشته یک میلیون و 531 هزار و 450 تن گندم به ارزش 621 میلیون و 427 هزار و 470 دلار یا 4 هزار و 320 میلیارد و 924 میلیون و 895 هزار تومان وارد کشور شده بود. این آمار نشان می‌دهد واردات گندم در یکسال اخیر به لحاظ ارزش وزنی با کاهش 52 درصدی و به لحاظ ارزش دلاری با کاهش 44 درصدی روبه‌رو بوده است.
نرخ منطقی خرید تضمینی گندم
این کاهش حدوداً 740 هزار تنی گندم تا پایان خرداد ماه سال‌جاری نتیجه افزایش 130 درصدی نرخ خرید تضمینی گندم در سال زراعی گذشته است، سالی که در آن کشاورزان کشورمان 11 میلیون و 200 هزار تن گندم تولید کرده که شرکت بازرگانی دولتی توانست 7 میلیون و 500 هزار تن از این محصول را از کشاورزان خریداری کند. این در حالی است که پایین بودن نرخ خرید تضمینی گندم در سال 1400 سبب شده بود که دولت دوازدهم تنها 4 میلیون و 700 هزار تن گندم از کشاورزان خریداری کند و مجبور باشد در سال 1400 حدود 7 میلیون و 75 هزار تن گندم از دیگر کشورها وارد کند تا برای این میزان واردات 2 میلیارد و 500 میلیون دلار ارز از کشور خارج شود.
گفتنی است وزارت جهاد کشاورزی پیش‌بینی کرده که تا پایان سال زراعی جاری 13 میلیون تن گندم تولید شود که از این میزان تولید گندم 8 میلیون و 500 هزار تن خرید تضمینی داشته است.
در سال 1400 قیمت خرید تضمینی گندم 5 هزار تومان بود که با افزایش 130 درصدی در سال گذشته به 11 هزار و 500 تومان رسید، امسال نیز با توجه به اصلاحات صورت گرفته نرخ خرید تضمینی گندم به 15 هزار تومان رسید که رشدی 200 درصدی را نسبت به سال 1400 نشان می‌دهد.