چراغ سبز استکهلم به هتک حرمت قرآن خشم مسلمانان جهان را برانگیخت
اسلام‌ستیزی در کسوت دموکراسی
فائزه سادات یوسفی
خبرنگار
قرآن‌سوزی چند باره در شهر استکهلم، پایتخت سوئد، خشم مسلمانان جهان را برانگیخت. قرآن‌سوزی در این کشور پس از آن رخ داد که روز چهارشنبه هفته قبل، دولت سوئد در اقدامی تحریک‌آمیز و اهانت‌بار مجوز ایجاد تجمع به منظور قرآن‌سوزی را در فضای خارج مسجد اصلی شهر استکهلم صادر کرد.
به گزارش میدل‌ایست‌نیوز، در پی صدور مجوز تجمع و قرآن‌سوزی در استکهلم از سوی پلیس سوئد، برخی شرکت‌کنندگان در تجمع از جمله یک مهاجر عراقی اقدام به آتش زدن قرآن در روز عید قربان کردند. این مهاجر عراقی که سلوان مومیکا نام دارد، از شبه‌نظامیان مسیحی در عراق بوده که در سال 2017 به اتهام جنایت جنگی بازداشت اما با مداخله بین‌المللی آزاد شد و به سوئد رفت. اقدام موهن و کفر‌آمیز او در دو روز گذشته موجی از ناراحتی و خشم را در میان مردم و دولتمردان مسلمان جهان بویژه کشور عراق برانگیخت.
واکنش‌ها در عراق
به دلیل هویت عراقی فرد هتاک، واکنش‌ها در عراق تندتر از سایر کشورها بوده است. آیت‌الله سیستانی، مرجع عالی شیعیان عراق طی نامه‌ای به گوترش، دبیرکل سازمان ملل، عمل هتاکانه قرآن‌سوزی در سوئد را محکوم کرد. او از سازمان ملل خواست، گام‌های مؤثری برای جلوگیری از تکرار این اقدامات اتخاذ کند. فالح الفیاض، رئیس سازمان الحشد الشعبی عراق نیز در بیانیه‌ای حادثه سوزاندن قرآن در سوئد را محکوم کرد. این در حالی است که در پی تظاهرات مردم بغداد مقابل سفارت سوئد در این شهر، رئیس شورای عالی قضایی عراق به دادستانی عمومی دستور داد که اقداماتی را در چهارچوب حقوقی برای استرداد عامل آتش زدن قرآن کریم در نظر گرفته تا این فرد طبق قانون عراق مجازات شود.
عضویت در ناتو در هاله‌ای از ابهام
از آنجا که عضویت سوئد در ناتو با چالش رضایت ترکیه و البته مجارستان روبه‌رو است برخی کارشناسان بر این باورند که این دست اقدامات سوئد می‌تواند تبدیل به دست‌اندازی بزرگ برای پیوستن این کشور به ناتو باشد. به گزارش آناتولی، رجب طیب اردوغان، طی سخنرانی ویدیویی با اشاره تلویحی به عضویت ناتو، اعلام کرد: «تا زمانی که مبارزه قاطع با گروه‌های تروریستی و دشمنان اسلام صورت نگیرد، به شدیدترین شکل واکنش نشان خواهیم داد.»
ترکیه به دلایلی چون اعطای پناهندگی دولت سوئد به اعضای «پ.ک.ک» که آنکارا آنها را تروریست می‌داند و همچنین مجوز تجمعات و راهپیمایی‌های ضد ترکیه در استکهلم، مانع عضویت این کشور به ناتو شده است. اما دلیلی که می‌تواند انگیزه ترکیه را برای ابراز رضایت عضویت سوئد در ناتو تقویت کند، تحویل هواپیماهای اف 16 این کشور از ایالات متحده است که می‌تواند ابزار فشاری برای کاخ سفید باشد که طی رایزنی اردوغان با بایدن در نشست سران ناتو در لیتوانی طی ماه آینده انجام گیرد.
انزجار جهانی
اقدام قرآن‌سوزی در استکهلم با واکنش مسلمانان جهان مواجه شد. جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورها و سازمان‌ها از جمله سوریه، عراق، دولت نجات ملی یمن، مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان، روسیه، پاکستان، اردن، کویت، مغرب، عربستان سعودی، مصر، ترکیه، تشکیلات خودگردان فلسطین، الازهر مصر، دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مسلمان، پارلمان عربی و مراکش این اقدام موهن را محکوم کرده و خواهان برخورد با آن شدند.
سازمان همکاری اسلامی نیز طی بیانیه‌ای از تشکیل نشستی ویژه این مسأله، در هفته آینده در مقر خود در استان جده خبر داد. افزون بر این، سفرای سوئد در ایران، عراق، پاکستان، اردن و امارات احضار شدند.
از سوی دیگر، سران سوئد و دیگر کشورهای غربی نیز واکنش نشان دادند. در ابتدا «اولف کریسترسن» نخست‌وزیر سوئد تنها دعوت به آرامش را در دستور کار خود قرار داد و گفت: «من فکر می‌کنم که ما باید اینجا در سوئد آرام‌تر باشیم. وضعیت امنیتی جدی است و دلیلی برای توهین به افراد دیگر وجود ندارد.»
اما چندی بعد سوئد که شاهد واکنش های شدیداللحنی از سوی مقامات کشورهای مسلمان به ویژه دولت عراق بود، از موضع خود عقب نشینی کرد. در همین رابطه، وزارت خارجه سوئد با ارسال پیامی به سفارت عراق مراتب تأسف خود را اعلام کرد. دولت سوئد تلاش دارد که تحقیقاتی را بر اساس قانون جرایم نژادپرستانه در مورد فرد مذکور انجام دهد. اما صحت این اظهارات در اقدامات آتی دولت سوئد در ممانعت از اقدامات توهین آمیز سنجیده خواهد شد.
علاوه بر دولت سوئد، ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو نیز روز پنجشنبه در کنفرانسی خبری در بروکسل در رفتاری متناقض ضمن آنکه قرآن‌سوزی را توهین دانست اما آن را در راستای آزادی بیان مشروع قلمداد کرد.
این گونه واکنش‌ها نشان‌دهنده آن است که توهین به اسلام در سوئد در پارادایم غرب معنا پیدا کرده و این کشور نیز مانند باقی دولت‌ها، تنها یک بازیگر اما در نقشی دیگر بوده است. گزاره‌ای که در طول سالیان طولانی و با رفتارهای نفرت‌پراکنانه و تروریستی غرب به طرق مختلف اثبات شده است. بویژه که قرآن‌سوزی و توهین به قرآن پدیده جدیدی در سوئد نیست و سال‌هاست این عمل حتی با واکنش شدیداللحن دنیای اسلام تداوم دارد. افزایش و متراکم شدن تخاصم با اسلام در سوئد را می‌توان در تلاش‌های گسترده سران این کشور علیه این دین مشاهده کرد. اقداماتی مانند تعطیلی برخی مدارس مذهبی و قرآن‌سوزی تحت عنوان فریبنده آزادی ادیان که در این کشور انجام می‌شود، در زمره کانون تحرکات ضداسلامی قرار دارد. این در حالی است که دموکراسی مورد ادعای غرب و چنین اقداماتی نه وجاهت عملی دارند و نه در چهارچوب دموکراسی می‌گنجند، زیرا این نوع دموکراسی نمی‌تواند هیچ آورده‌ای در بر داشته باشد، جز هتک حرمت قشری از جامعه با مبانی همزیستی مسالمت‌آمیز و نفی افراط گری در دموکراسی در تضاد است.
هنوز انگیزه مهاجر عراقی آتش‌زننده قرآن مشخص نشده اما مداخلات بین‌المللی برای آزادی او، گمانه‌زنی طراحی‌های پشت پرده غرب را قوی‌تر می‌کند. به خصوص که این فرد در آخرین اقدام خود گفته که قصد دارد طی ده روز آینده قرآن و پرچم عراق را مقابل سفارت عراق در استکهلم به آتش کشد.
