صداوسیما با حل گره دهساله، سریال توقیفی را به گنجینهملی باز میگرداند
جانی دوباره به پیکر «سرزمین مادری»
چند روزی است که اعلام خبر پخش سریال «سرزمین مادری» از سوی رئیس مرکز سیمافیلم، تبدیل به مهمترین خبر تلویزیون خصوصاً در حوزه تولیدات نمایشی شده است. سریالی از تولیدات رده «الف ویژه» صداوسیما که در پی اعتراض بخشی از اقوام بختیاری و پس از پخش ۴ قسمت در سال ۹۲ از آنتن تلویزیون دستکم برای ده سال جمع شد اما حالا قرار است با انبوهی از بازیگران و چهرههای شاخص و داستانی جدی و قابل تأمل که مانند سایر سریالهای کمال تبریزی؛ «دوران سرکشی» و «شهریار» حرفی برای گفتن دارند، دوباره از تلویزیون پخش شود و مهمترین برگ برنده تلویزیون پس از مدتی رکود در رقابت با پلتفرمهای نمایش خانگی باشد.
فاطمه ترکاشوند
روزنامه نگار
روایت قهرمانان سرزمین مادری
فصل اول سریال به ماجرای کودکی به نام «رهی» با بازی علی شادمان میپردازد که شخصیت اصلی سرزمین کهن است. رهی بعد از بمباران دهکده محل سکونتشان توسط نیروهای متفقین، از زیر آوار بیرون کشیده و پس از چند روز مراقبت توسط مادرش راهی تهران میشود. سالها بعد و از پس ماجراهایی، او را یک خانواده تودهای بزرگ میکنند، اما بر اثر وقایعی، او به یک خانواده درباری سپرده میشود. در این خانواده است که او رفتهرفته به هویت خود پی میبرد. همین اتفاق باعث میشود به یک خانواده دیگر که مذهبی هستند، سپرده شود، اما این پایان ماجراهای او و اطرافیانش
نیست.
گرههای یک سوءتفاهم دامنهدار
این سریال که تولید آن در سال 1387 آغاز شد، در همان قسمتهای اول با چند دیالوگی که میان دو شخصیت مثبت و منفی سریال رد و بدل میشد، سوءتفاهمهایی را برای بخشی از سران ایل بختیاری برانگیخت. اگرچه سازندگان و نویسندگان سریال و همچنین عباس سلیمینمین، مشاور تاریخی پروژه، از این مجموعه دفاع میکردند اما تلاش ها راه به جایی نبرد. با دامنهدار شدن اعتراضها از سوی مردم، تعدادی از نمایندگان مجلس از حوزههای انتخابیه مربوطه در صحن علنی به نقد و تقبیح سریال پرداختند و در ادامه برخی ائمه جمعه نیز به صف معترضان پیوستند. پس از اعتراضها، عزتالله ضرغامی، رئیس وقت سازمان صداوسیما به خوزستان سفر کرد و ضمن دلجویی و عذرخواهی از مردم این استان و ایل بختیاری، قول حذف قسمت هایی را داد که موجب اعتراض آنها شده بود. این مسیر اما نهایتاً به توقیف کامل سریال انجامید.
با حذفیات مشکل رفع شد
چند سال بعد کمال تبریزی در گفتوگویی درباره این حواشی اظهار کرد: «تمام مواردی که ذکر کردید عمدتاً ناشی از شایعات غلطی هستند که زمان پخش سریال بر سر زبانها افتاد و مثل همه شایعات دروغی که معمولاً در فضای مجازی از سوی کانالهای خبری معتبر و غیر معتبر برای جلب توجه بیشتر مطرح میشوند، منتشر شد. واقعیت مطلب این است که خانواده بختیاری در سریال هیچ ربطی به قوم و ایل بختیاری ندارند و اصولاً هیچ نشانهای هم در نگارش و ساخت سریال مد نظر نبوده است و نام بختیاریها میتوانست و میتواند به نامی دیگر تغییر کند و هیچ خدشهای به اصل داستان و ماجراهای سریال وارد نشود کما اینکه این تغییر اکنون در سریال انجام شده و هیچ مشکلی به لحاظ قصه و ماجراهایی که دارد در آن دیده نمیشود. این نکته مهمی است که مخالفان سریال به آن توجهی نمیکنند و با اصراری که من آن را نمیفهمم! و به هر نحو ممکن تلاش میکنند که سریال را در هر صورت مخالف ایل بختیاری جلوه دهند که قطعاً و دقیقاً اینطور نیست! اگر ذات اثری مخالفت با موضوعی مثلاً قوم بختیاری داشته باشد طبیعتاً با حذف یک اسم یا یک عکس ماهیت مخالفت آن با موضوع تغییر نمیکند در صورتی که به شهادت افراد شناختهشدهای از سوی مخالفان فقط با تغییر یک نام و یک عکس همه سوءتفاهمات سریال برطرف شده است! و در مورد جریان واقعی چرایی توقیف این سریال فقط باید گفت خدا میداند و بس!»
رفع مشکل دهساله، برگ برنده امروز
بعدها حتی یک پژوهشگر تاریخ بختیاری با حضور در یک برنامه تلویزیونی اظهار کرد که ما بختیاریها زود قضاوت کردیم و فقط چند قسمت از این سریال را دیدیم در حالی که قهرمان داستان، شخصیتی لر و بختیاری است و گفتهاند اواسط داستان از این قوم ایرانی خیلی تعریف و تمجید میشود. پس از آن، در طول این سالها صداوسیما تلاش مستمر و زیادی برای بازگرداندن این سریال به پخش تلویزیونی انجام داد و در جلسات متعددی از سران ایل بختیاری دعوت شد تا در گفتوگو با مدیران تلویزیون و سازندگان سریال، سوءتفاهمها را حل و فصل کنند. در این میان، فضای اجتماعی هم پس از یک دهه تغییرات زیادی کرده و برخی حساسیتها کاهش یافته و حالا وفاق عمومی برای بازگشت این سریال به تلویزیون شکل گرفته است تا سریالی که به غیر از تولید فنی باکیفیت و داستان پرکشش، انبوهی از چهرههای محبوب و بازیگران شاخص را در خود جای داده و بیتردید آغاز پخش آن، بسیاری را دوباره پای تلویزیون خواهد نشاند، به آنتن بازگردد.
شهاب حسینی، نیکی کریمی، محمدرضا فروتن، حسن پورشیرازی، فرشته صدرعرفایی، جعفر دهقان، امیر آقایی، شبنم قلیخانی، الهام حمیدی، ثریا قاسمی، علی شادمان، پژمان بازغی، هنگامه قاضیانی، میتراحجار، پرویز پورحسینی، حسین محجوب، بیتا فرهی، هومن سیدی، تنها برخی از چهرههای شناختهشده و محبوبی هستند که در این سریال به ایفای نقش پرداختهاند. این سریال قرار است با نام «سرزمین مادری» در 66 قسمت 50 دقیقهای بزودی از تلویزیون پخش شود.