اکرم رضایی
خبرنگار

معلمان از جمله اقشاری‌اند که به صورت جدی پیگیر مطالبات خود هستند و با این پیگیری‌ها بخش‌هایی از مطالبات خود را از دولت‌های مختلف گرفته‌اند و پیگیری دیگر مطالبات‌شان ادامه دارد و از همین روست که همواره انتخاب وزیر آموزش و پرورش به یکی از پرچالش‌ترین مسائل دولت تبدیل می‌شود چرا که جمعیت زیادی درگیر این انتخاب می‌شوند. تسهیلات و امور رفاهی حوزه معلمان از جمله بیمه، وام، مسکن و... همواره در صدر مطالبات این قشر است و یکی از موضوعاتی که همواره مورد تأیید کارشناسان بوده نیز مؤید این نکته است که معلمان باید به درجه‌ای از رفاه برسند که دنبال شغل دیگری نباشند و اینگونه تمام زمان و تلاش خود را برای تربیت نسل جدید بگذارند. هر چند از آن سو نیز همواره انتظاراتی از معلمان از جمله ارتقای شایستگی‌ها و صلاحیت‌های حرفه‌ای می‌رود. مدیر کل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در گفت‌و‌گویی تفصیلی با «ایران» به مهم‌ترین اقدامات رفاهی دولت سیزدهم اشاره کرده است.

پوشش بیمه‌ای مناسب برای معلمان بعد از هفت سال
 سید سعید مقدم‌زاده مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در ابتدای بحث درباره وضعیت بیمه‌ای فرهنگیان که یکی از مطالبات همیشگی آنها بوده و گاهی درباره خدمات بیمه‌ای گلایه داشته‌اند، اظهار داشت: سال گذشته دقیقاً در همین ایام در شرایط نامطلوبی از وضعیت بیمه فرهنگیان قرار داشتیم که موجب‌عدم رضایت همکاران فرهنگی شده بود. در یک بازه زمانی به مدت شش - هفت سال، بیمه به روش صندوقی اداره می‌شد و میزان رضایت همکاران ما در مجموع بسیار پایین و غیرقابل قبول بود. در این خصوص مشکل از جایی شروع شد که کمک دولت در بیمه حذف شده بود.
وی در ادامه توضیح داد: با پیگیری‌هایی که صورت گرفت بعد از حدود هفت سال توانستیم آن سهم را زنده و متعاقباً به سمت این برویم که پوشش بیمه‌ای مناسبی برای فرهنگیان ایجاد کنیم. سیاست ما در زمینه بیمه این گونه بود که در نهایت از روش صندوقی به روش بیمه‌گری مهاجرت کردیم.
مقدم‌زاده در توضیح شیوه صندوقی گفت: روش صندوقی با بیمه‌گری تفاوت دارد؛ در روش بیمه‌گری ممکن است خارج از تعهد و بیش از آن مبلغ مورد انتظار به شخص سرویس و خدمات ارائه شود و این هزینه مازاد به عهده شرکت بیمه‌ای طرف قرارداد است. اما شیوه صندوقی به گونه دیگری عمل می‌کرد؛ هر معلم ماهیانه مبلغی را به ازای هر نفر افراد تحت تکفل خود پرداخت می‌کرد. آخرین مبلغ در سال ۱۴۰1-۱۴۰0 بود که فرد مبلغ ۴۹ هزار و ۵۰۰ تومان به حساب صندوق واریز می‌کرد بنابراین  متناسب با یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر معلم و افراد تحت تکفل‌شان که عضو بودند مبلغی در صندوق جمع می‌شد. اگر میزان درخواست‌ها از صندوق بیش از سقف آن بود، تراز صندوق منفی شده و فرد مجبور به پرداخت خسارت می‌شد. کمااینکه همین اتفاق نیز افتاد و شیوه صندوقی متحمل خسارت سنگینی شد. در واقع امروز افراد معترض در موضوع بیمه تکمیلی فرهنگیان همان مطالبه‌گران بیمه قبلی هستند.
مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش بیان کرد: این زیان انباشته سال به سال افزایش پیدا کرد و شاید از مبلغ بیست میلیارد تومان در سال اول به عدد بسیار بزرگی در امروز رسیده است و ما در سال گذشته در چنین شرایطی قرار داشتیم. بنابراین با کمک همکاران و صاحبنظران این حوزه و برای بهره‌مندی بیشتر همکاران، شیوه بیمه‌گری را در وزارت اجرا کردیم. بدین ترتیب برای دستیابی به این امر شرکت‌های بیمه‌گر را به دقت بررسی کردیم تا بدانیم کدام یک از عهده مطالبات ما برمی‌آید.
وجود بیش از ۱۰ رشته بیمه‌ای که آموزش و پرورش متولی آن است
 برگرداندن زیرساخت بیمه فرهنگیان دشوار بود، اما عملی شد.
وی در توضیح انواع زیرمجموعه بیمه فرهنگیان بیان کرد: ما در وزارت آموزش وپرورش یک بیمه تکمیلی درمان داشتیم؛ همچنین بیش از ۱۰ رشته بیمه‌ای در حوزه آموزش و پرورش داریم که مهم‌ترین آن بیمه درمان و بیمه حوادث دانش‌آموزی است که ما مستقیماً متولی آن هستیم. در گذشته این گونه بود که بیمه درمان به یک شرکت و سایر پرتفوی اعم از بیمه خودرو، بیمه اشخاص و… به شرکت بیمه دیگری سپرده شد.
مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش افزود: برگرداندن زیرساخت‌های لازم برای فرهنگیان در شرکت بیمه کار دشواری بود. اما امروزه سقف تعهدات ما نیز تغییرات بسیاری داشته است. بر همین اساس هر شرکتی از عهده آن برنمی‌آمد ولی شرکت بیمه‌ای که با آن قرارداد بستیم، شرایط را پذیرفت. البته در ابتدا یکسری مشکلات وجود داشت اما امروز به جرأت می‌توان گفت که شرایط ما بسیار ایده‌آل است و اکنون یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر تحت پوشش این بیمه هستند و از نظر متخصصان صنعت بیمه اگر رضایت ۶۰ درصدی هم وجود داشته باشد، باز هم این یعنی موفقیت‌آمیز بوده است.
وی در واکنش به این انتقاد که به هر حال برخی فرهنگیان از خدمات بیمه چندان راضی نیستند، گفت: اگر اعتراضاتی در حوزه بیمه وجود دارد درصدهای پایینی هستند که به دلیل‌ عدم اشراف به جدول تعهدات است و بندهای‌ ریزی دارد که افراد نسبت به آن مطالعه نداشته‌اند.
ما برای اولین بار شرکت ناظر بیمه را داریم. وظیفه این شرکت در دو بخش نظارت به عملکرد شرکت بیمه و هم یک پل ارتباطی میان معلم و شرکت بیمه‌ای تعریف شده است.

انتقاد و شکایت از بیمه با شماره‌گیری ۱۴۰۱
مقدم‌زاده تأکید کرد: معلمان می‌توانند با شماره‌گیری ۱۴۰۱ شکایت یا اعتراض خود را اعلام کنند تا مورد پیگیری شرکت ناظر قرار بگیرد. این شرکت ناظر کارشناسی مجدد انجام می‌دهد و برای حل مسائل بیمه‌ای فرهنگیان کارشناس اعزام می‌کند و آنها نیز اسناد را بررسی و اعلام می‌کنند.
وی با ارائه گزارشی درباره میزان استفاده فرهنگیان از بیمه گفت: در یازده ماه اخیر خدمات پاراکلینیکی گروه اول؛ انواع رادیو گرافی، ماموگرافی، سونوگرافی، انواع اسکن، ‌ام آر آی، سنجش تراکم حدود ۶۰۰ هزار بار مراجعه، گروه دوم تست ورزش، تست آلرژی، تست تنفسی، نوار عضله، نوار مغز؛ نوار مغز ۱۷۰ هزار مراجعه، خدمات گروه سه و چهار، آزمایش‌های تشخیص پزشکی ۵۶۰ هزار مراجعه؛ خدمات جبران ویزیت و داروی بیش از سه میلیون مراجعه، همچنین استفاده از خدمات دندانپزشکی بیش از ۳۷۰ هزار مراجعه، اعمال جراحی صدهزار مراجعه و خرید عینک ۱۴۰ هزار مورد اعلام شد. در مجموع بیش از چهار میلیون مراجعه از همکاران فرهنگی جهت دریافت خدمات صورت گرفته است.
مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش گفت: اگرمعلمان در این زمینه ناراضی بودند قطعاً با موجی از اعتراضات همراه بودیم، ما واکنش‌هایی درباره بیمه داریم اما همه آنها عموماً درباره شرکت بیمه قبلی است و تا کنون معلمان درباره شرکت بیمه فعلی اعتراض عمده‌ای به ما عنوان نکرده‌اند.

عناوینی مانند بیمه طلایی، فقط یک اسم قراردادی است
مقدم‌زاده در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر شرایط بیمه تکمیلی فرهنگیان چگونه است و سرنوشت بیمه طلایی چه شد؟ گفت: در دوره‌های قبلی بیمه طلایی عنوان شده بود و همکاران ما خاطرات خوبی از آن ایام دارند اما اگر جدول تعهدات امروز را با دوره‌های قبلی مقایسه کنیم، می‌بینیم که جدول تعهدات این دوره نیز شاید بهتر و کامل‌تر از آن دوران قلمداد شود ولی ما برای آن نام بیمه طلایی نگذاشتیم. به طور کلی اینها یک سری اسم قراردادی است ولی باید عرض کنم که سیاست ما افزایش سطح تعهدات بیمه‌ای است خصوصاً در مورد  دندان، عینک، زایمان و نازایی که در سال جدید خبرهای خوشی را برای همکاران خواهیم داشت.
وی درباره تسهیلات جدیدی که گفته می‌شود در زمینه بیمه معلمان انجام شده، گفت: امسال کاری که در حوزه بیمه‌ای معلمان کردیم این بود که سال‌ها خدمات دندانپزشکی، عینک و هزینه زایمان ۱۶ میلیون تومانی به معلمان ارائه نشده بود اما امسال این موارد اضافه شده است. زمانی که بیمه طلایی بود، شخص کارمند حق داشت فقط یک بار از بیمه طلایی برای خرید مثلاً عینک استفاده کند که ارزش آن ۵۰ هزار تومان بیشتر نبود اما اکنون این میزان به یک میلیون و دویست هزار تومان رسیده است.

توانا کارت برای خرید اقلام مورد نیاز فرهنگیان
مقدم‌زاده درباره تسهیلات جدید برای فرهنگیان توضیح داد: توانا کارت یکی از تسهیلات جدید برای فرهنگیان است. پیش‌تر توانا کارت در مرحله پایلوت بود اما اکنون در سراسر کشور برای فرهنگیان قابل استفاده است. معلمان می‌توانند توسط توانا کارت هم مواد تغذیه‌ای ماهانه و هم لوازم خانگی مورد نیاز خود را تهیه کنند. البته سقف هر کسی برای خرید متفاوت است. معلمان می‌توانند از فروشگاه‌های مختلف به‌صورت حضوری و آنلاین خرید کنند.
وی درباره آمار استفاده فرهنگیان از مراکز رفاهی در ایام نوروز با عنوان اسکان فرهنگیان گفت: امسال یک سامانه طرح شکایات برای کل کشور از سوی سازمان گردشگری در نظر گرفته شد که طبق آن در پیک اول و دوم سفرها حتی یک مورد شکایت از وضعیت اسکان فرهنگیان هم در آن سامانه ثبت نشده بود، نمی‌گوییم ایده‌آل بوده اما یک نکته دارد و آن هم این است که امسال ما رزرو اسکان نوروزی فرهنگیان را الکترونیکی کردیم. پیش‌تر شخص باید حضوری اقدام می‌کرد.
مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: از غیرفرهنگیان هم پذیرش در اسکان داشته‌ایم. به‌عنوان مثال مازندران، یزد و شیراز به‌دلیل وقوع تغییرات آب و هوایی مسافران غیرفرهنگی در مدارس اسکان داده شدند زیرا به‌طور کلی امنیت آن بالا بود.
مقدم‌زاده در پاسخ به این سؤال که هزینه اسکان در مراکز رفاهی و مدارس برای افراد غیرفرهنگی چقدر بوده است، گفت: تقریباً دو برابر هزینه‌ای که فرهنگیان می‌پردازند برای افراد غیرفرهنگی در نظر گرفته شده بود، مثلاً اگر برای فرهنگیان هزینه هر تخت شبی ۱۵۰ هزار تومان بوده برای غیرفرهنگیان ۳۰۰ هزار تومان می‌شود.
وی تأکید کرد: البته ما مسئولیتی در قبال افراد غیرفرهنگی نداریم ولی در حقیقت در حال حاضر کمک حال دولت هستیم و دولت و وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید در قبال این کمک ما، سهم ویژه‌ای برای وزارت آموزش و پرورش از بودجه‌های حوزه گردشگری ببیند تا بتوانیم شرایط مناسبی را برای اسکان فراهم کنیم و فرسودگی مراکزمان به نوعی جبران شود. تابستان نیز فرهنگیان عزیز می‌توانند از مراکز رفاهی و مدارس جهت اسکان استفاده کنند. همچنین همان برنامه‌های نوروزی در تابستان هم اجرا خواهد شد.
وی درباره وامی که به معلمان تعلق می‌گیرد، توضیح داد و گفت: در حال حاضر بانک ملی وام ۱۰۰ میلیون تومانی به فرهنگیان می‌دهد که نیازمند دو ضامن فرهنگی بوده و سود آن ۱۲ درصد است. پیش‌تر رقم کلی‌ای که برای وام فرهنگیان در نظر گرفته شده بود، دو هزار میلیارد تومان بوده که این مبلغ اکنون به ۱۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.
مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش درباره وضعیت مسکن فرهنگیان توضیح داد: از سال گذشته تا امسال مسیرهایی را برای مسکن طی کردیم اما مسکن یک مشکل عمومی کشور است. هیچ پروژه‌ای درباره مسکن فرهنگیان کلید زده نشده و ما هم متولی پروژه‌ها نیستیم؛ چرا که ما مقام اجرا را در پروژه‌ها نداریم. اگر نهضت مسکن ملی مد نظر است ما نیز ذیل وزارت مسکن کار می‌کنیم یعنی ما یک جزء از کل ابر مسأله مسکن در کشور هستیم.
مقدم‌زاده درباره آمار ثبت‌نام فرهنگیان در طرح مسکن فرهنگیان گفت: تعداد کسانی که در آن زمان ثبت‌نام کرده‌اند مشخص است، ۱۷۷ هزار نفر از فرهنگیان فاقد مسکن بودند که شرایط آنها برای دریافت مسکن تأیید شد اما در نهایت این عدد به ۷هزار و ۷۰۰ نفر رسید. البته همه آنها ناراضی هستند زیرا مبلغ هر متر مسکن در ابتدای پروژه در حال حاضر به چند برابر افزایش پیدا کرده است.
وی تأکید کرد: مثلاً قیمت تمام شده واحدی که قرار بوده ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان باشد و از سال ۹۸ تا ۱۴۰۰ همکاران ما منتظر تحویل هستند، اکنون قیمت تمام شده اعلامی آن هم به حدود یک میلیارد تومان رسیده است. موضوع مسکن، ملی است و در حیطه کاری ما قرار ندارد زیرا ما یک واسط بین وزارت مسکن بودیم تا بتوانیم همکارانی که فاقد مسکن هستند را به درستی احصا کرده و آمار آنها را به وزارت مسکن بدهیم.
مقدم‌زاده گفت: هر زمان مسأله مسکن در کشور، شرایط رو به جلویی داشته باشد، مشکل مسکن در حوزه آموزش و پرورش هم حل می‌شود. طبق آمایشی که ما در یک سال اخیر داشتیم، مشکل مسکن همکاران فرهنگی در هشت کلانشهر ایران از جمله تهران، مشهد، تبریز، شیراز، اصفهان و… وجود دارد و در سایر شهرها همکاران ما چندان مشکل حاد مسکن ندارند.
مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این سؤال که بنابراین نمی‌توان در حوزه مسکن فرهنگیان برای بازه زمانی کوتاه مدت امیدوار بود، گفت: مسکن به عواملی از جمله تأمین منابع مالی، زمین و گروهی که پروژه ساخت و ساز را انجام دهند، گره خورده است.
وی به کمبود زمین برای ساخت و ساز مسکن اشاره کرد و گفت: درعین حال نگرانی وزارت مسکن از حیث نبود زمین مناسب برای ساخت و ساز است.

بــــرش

مقدم‌زاده عنوان کرد: معلمان می‌توانند با شماره‌گیری ۱۴۰۱ شکایت یا اعتراض خود را اعلام کنند تا مورد پیگیری شرکت ناظر قرار بگیرد. شرکت ناظری که تعیین شده، نسبت به‌اعتراضات  کارشناسی مجدد انجام می‌دهد و برای حل مسائل بیمه‌ای فرهنگیان کارشناس اعزام می‌کند و آنها نیز اسناد را بررسی و اعلام می‌کنند.

عملکرد تفاهمنامه تأمین مسکن

در حوزه معرفی افراد واجد شرایط به پروژه‌های تعریف شده از ۴۳۱۸ نفر در سال ۱۴۰۰ به ۵۵۴۷ نفر در سال ۱۴۰۱ افزایش یافته با ۲۸ درصد  رشد. در بخش تعداد متقاضیانی که نسبت به واریز وجه اقدام نموده‌اند از ۵۱۹۶ نفر در سال ۱۴۰۰ به ۶۸۵۲ نفر در سال ۱۴۰۱ افزایش داشته با رشد ۳۳ درصدی. در حوزه مبالغ واریزی از ۴۶۰ میلیارد تومان به ۸۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ افزایش داشته با رشد ۳۱ درصدی.  در بخش فعالیت و عملکرد کارگروه تأمین مسکن فرهنگیان یادآور می‌شود پس از فعال شدن و تقویت کارگروه در سال ۱۴۰۱ جلسات متعددی نیز تشکیل گردیده ضمن اینکه کارگروه در سال ۱۴۰۰و قبل آن نیز غیرفعال بوده است.