نگرانی از تجارت اینترنتی مواد مخدر و روانگردان
شواهد حاکی از افزایش استفاده از اینترنت در تجارت، قاچاق و خرید و فروش مواد مخدر و روانگردان در جهان و همچنین قاچاق و مصرف متامفتامین در دنیا است. دکتر اسکندر مؤمنی دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در «نشست منطقه‌ای مبارزه با مواد مخدر» که از روز گذشته به مدت 2 روز در بغداد آغاز به کار کرده است، گفت: براساس گزارش UNODC، کشت تریاک در افغانستان در سال ۲۰۲۲ به میزان ۳۲ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است. وی افزود: افغانستان ۸۰ درصد تقاضای تریاک جهان را تأمین میکند و کماکان بزرگترین تولید کننده تریاک در جهان است و علاوه بر تولید تریاک و متامفتامین، افغانستان دومین کشور جهان در زمینه تولید کانابیس محسوب می‌شود. دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان کرد: گزارش‌های جهانی حاکی از آن است که قاچاق و مصرف متامفتامین از نظر جغرافیایی همچنان در جهان در حال گسترش است و شواهد نیز نشان دهنده افزایش استفاده از اینترنت در تجارت، قاچاق و خرید و فروش مواد مخدر و روانگردان در جهان می‌باشد. مؤمنی ادامه داد: ۱۱۲۷ نوع ماده روانگردان جدید تا به امروز در جهان شناسایی شده و گسترش بازار این مواد بویژه در اروپای شرقی و آسیای مرکزی گزارش شده است. وی گفت: میزان مصرف مواد مخدر در میان جوانان در بسیاری از کشورها بیشتر از نسل قبلی گزارش شده است و آنچه مسلم است مواد مخدر، خسارات مالی و انسانی فراوانی را بر کشورهای منطقه تحمیل میکند. در این رابطه، میلیاردها دلار که می‌توانست برای برنامه‌های توسعه کشورها هزینه گردد، در مبارزه با معضل جهانی مواد مخدر مصرف می‌شود. دبیرکل ستاد افزود: جمهوری اسلامی ایران با کشف ۷۱۶ تن از انواع موادمخدر و روانگردان، شامل ۵۴۰ تن تریاک،76 تن حشیش، ۳۰ تن هروئین و مرفین و ۳۰ تن متامفتامین، بالاترین آمار کشفیات را داشته و این دستاورد با شهادت تعدادی از نیروهای فداکار پلیس مبارزه با مواد مخدر، همراه بوده است. مؤمنی افزود: برای تبیین نقش جمهوری اسلامی ایران در مقابله با مسأله جهانی مواد مخدر، توجه جلسه را به این مهم جلب می‌نمایم که با استناد به گزارش جهانی مواد مخدر، منتشره از سوی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC)، ۹۲ درصد کشفیات جهانی تریاک، ۲۷ درصد کشفیات جهانی هروئین و ۵۹ درصد کشفیات جهانی مرفین توسط جمهوری اسلامی ایران صورت می‌گیرد. ضمن آنکه۸۰ درصد متامفتامین مکشوفه در خاورمیانه و جنوب غرب آسیا در سال ۲۰۲۰ توسط جمهوری اسلامی ایران بوده است. به گفته وی؛ جمهوری اسلامی ایران نه تنها راهبردهای مقابله‌ای شامل مبارزه فراگیر و قاطع علیه کلیه فعالیت‌ها و اقدامات غیرقانونی مرتبط با مواد مخدر و روانگردان و پیش‌سازهای آنها، تعقیب و انهدام شبکه‌ها و مقابله با عوامل اصلی داخلی و بین‌المللی مرتبط، کنترل مرزهای ورودی و خروجی کشور را در پیش گرفته است بلکه به طور متوازن در اجرای راهبردهای پیشگیری، درمان و بازتوانی مصرف‌کنندگان، کاهش آسیب و حمایت‌های اجتماعی پس از درمان تلاش میکند. مشارکت مردم و NGO ها در زمینه‌های پیشگیری، کاهش آسیب و درمان در کشور بسیار جدی و قابل توجه می‌باشد. دبیرکل ستاد اظهار داشت: ما مبارزه با مواد مخدر را بر پایه مطالعات و پژوهش و باتکیه بر دانش روز دنیا و استفاده از ظرفیت‌های علمی و تخصصی کشور و استفاده از شتاب‌دهنده‌هایی چون نوآوری، فناوری‌های دانش‌بنیان و مشارکت مردمی، بنا نهاده‌ایم.
مؤمنی افزود: با عنایت به اهمیت و نقش ابتکارات منطقه‌ای، جمهوری اسلامی ایران یکی از اعضای فعال و تأثیرگذار تشکل‌های منطقه‌ای در زمینه مبارزه با مواد مخدر، از قبیل پیمان پاریس، برنامه منطقه‌ای افغانستان و کشورهای همسایه و ابتکار سه‌جانبه می‌باشد و به دنبال تأسیس ابتکار سه‌جانبه، واحد برنامه‌ریزی مشترک (JPC) از سال ۲۰۰۸ در تهران آغاز بکار کرد و توانست اقدامات مشترکی را از قبیل تبادل اطلاعات و اجرای گشت زنی و عملیات مشترک میان جمهوری اسلامی ایران، پاکستان و افغانستان را هماهنگ و برنامه‌ریزی کند.
وی بیان کرد: در عرصه کاهش تقاضا و درمان اعتیاد نیز اقدامات و دستاوردهای گسترده و چشمگیر جمهوری اسلامی ایران موجب شد تا سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۰، مرکز ملی مطالعات اعتیاد (اینکاس) را به عنوان مرکز منطقه‌ای تحقیقات و درمان اختلالات ناشی از مصرف مواد مخدر انتخاب کند. وی در خصوص ایجاد ائتلاف کشورهای اسلامی در غرب آسیا در زمینه مبارزه با موادمخدر با اهداف کمک به امر مبارزه در افغانستان، و پیشبرد برنامه‌های توسعه و معیشت جایگزین در این کشور، راه‌اندازی مرکز تبادل اطلاعات و طراحی عملیات کشورهای اسلامی غرب آسیا، معرفی نقاط تماس کشوری به منظور انجام تبادل اطلاعات میان کشورهای اسلامی، برگزاری نشست سالانه رؤسای نهادهای ملی و نیز پلیس مبارزه با مواد مخدر کشورهای اسلامی و اتخاذ مواضع مشترک از سوی کشورهای اسلامی غرب آسیا در نشست‌های سازمان ملل متحد (مانند اجلاس CND) تأکید کرد.